Διεθνές Οικονομικό Βαρόμετρο
1. Ασφαλώς όλοι θυμόμαστε τον πρώην ιταλό πρωθυπουργό και κορυφαίο στέλεχος της Goldman Sachs Μάριο Μόντι. Σε πρόσφατες δηλώσεις του στις Βρυξέλλες, σε μια συνάντηση που οργάνωσαν «οι φίλοι της Ευρώπης», εξέφρασε τη διαφωνία του και την αντίθεσή του στην πολιτική της λιτότητας που έχει επιβάλει η Γερμανία, σχεδόν σε όλα τα κράτη της Ευρώπης. Και ζήτησε να τονωθεί η κατανάλωση των Ευρωπαίων. Ξέχασε όμως ο κ. Μόντι ότι οι διακυμάνσεις της κατανάλωσης συνδέονται άρρηκτα με τις διακυμάνσεις του εισοδήματος. Όταν η λιτότητα «κουρεύει» καθημερινά τα εισοδήματα της μεσαίας τάξης, επόμενο είναι η κατανάλωση προϊόντων και υπηρεσιών να μειώνεται. Η Γερμανία πέτυχε τη μείωση των εισοδημάτων στη μεγάλη πλειοψηφία της κοινωνίας και οι καταναλωτές «κούρεψαν» την κατανάλωση γερμανικών προϊόντων. Τώρα η γερμανική οικονομία αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα και βαδίζει σε ύφεση. Πολλοί γερμανοί οικονομολόγοι είχαν προειδοποιήσει για τη λάθος πολιτική που ακολουθεί το δίδυμο Μέρκελ-Σόιμπλε. Όμως η κ. Μέρκελ και ο κ. Σόιμπλε αγνόησαν όλες τις προειδοποιήσεις. Και τώρα η Γερμανία δρέπει τους καρπούς της αντιλαϊκής πολιτικής που έχει υιοθετήσει. Η τάχα άτρωτη οικονομία της Γερμανίας άρχισε να ξεθωριάζει. Και φυσικά αυτό θα επηρεάσει ολόκληρη την οικονομία της Ευρωζώνης. Αφού η γερμανική οικονομία ήταν ο ατμομηχανή της Ευρώπης.
2. Από τη στήλη μας αυτή πολλές φορές έχουμε ασχοληθεί με την απόφαση της διοίκησης της ΕΚΤ να ρίξει στην αγορά μια ποσότητα ευρώ για την τόνωση της ρευστότητας. Μετά από παλινωδίες λόγω πιέσεων, ο πρόεδρος της ΕΚΤ τελικά αποφάσισε, για την τόνωση της ρευστότητας, η ΕΚΤ να αγοράσει πιστωτικούς τίτλους (ομόλογα) με χαμηλό βαθμό αξιολόγησης. Σημειώνουμε ότι τα ελληνικά κρατικά ομόλογα βρίσκονται στην κατώτερη βαθμολογία αξιολόγησης, και μάλιστα από τις αγορές χαρακτηρίζονται ακόμα με τον καθόλου θελκτικό τίτλο «σκουπίδια». Η ΕΚΤ λοιπόν προτίθεται να αγοράσει και ελληνικούς πιστωτικούς τίτλους. Όμως ο πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας της Γερμανίας, που είναι μέλος του ΔΣ της ΕΚΤ, είχε αντιρρήσεις και μάλιστα άσκησε πιέσεις να τεθεί ένας φραγμός στην αγορά τίτλων με χαμηλή αξιολόγηση. Και τούτο με το αιτιολογικό ότι αυτοί οι τίτλοι θα αποτελέσουν τελικά ζημιά για την ΕΚΤ. Όμως οι αντιρρήσεις και πιέσεις αυτές του γερμανού τραπεζίτη ήταν το πρώτο βήμα για να υπογράψει η Ελλάδα μια συμφωνία εφαρμογής προγράμματος προσαρμογής. Όμως, με τη νέα ορολογία «Πρόγραμμα Προσαρμογής», εννοούμε τη λέξη Μνημόνιο, η οποία λέξη εγκαταλείφτηκε διότι έγινε κακόφημη και εξοργίζει τους λαούς του ευρωζωνικού Νότου. Μετά από όλα αυτά, η ΕΚΤ για να αγοράσει ελληνικά ομόλογα πρέπει η Ελλάδα να υπογράψει εκ νέου Μνημόνιο ή αν προτιμάτε Πρόγραμμα Προσαρμογής.
3. Οι γνωστοί αμαρτωλοί οίκοι αξιολόγησης βρήκαν δουλειά και άρχισαν να χτυπάνε τις οικονομίες της Ευρωζώνης. Το γεγονός ότι η Ευρωζώνη αντιμετωπίζει πολλές οικονομικές δυσκολίες έδωσε έδαφος για να πιάσουν δουλειά οι οίκοι αξιολόγησης. Την περασμένη εβδομάδα ο γνωστός οίκος «Sand P» προέβη στην υποβάθμιση της γαλλικής οικονομίας και της φιλανδικής. Για τη Γαλλία βέβαια δεν τόλμησε να κάνει σε βάρος της πολύ δυσμενή έκθεση. Απλά λέει ότι αντιμετωπίζει σοβαρό δημοσιονομικό πρόβλημα και υψηλό έλλειμμα και, μετά από αυτό, που το θεωρεί αποτέλεσμα της ανυπαρξίας ανάπτυξης, καταλήγει ότι οι προοπτικές της γαλλικής οικονομίας είναι αρνητικές. Και τώρα ο οίκος αυτός διατηρεί την κατάταξη της γαλλικής οικονομίας στην κατηγορία ΑΑ, αλλά όμως τροποποιεί τις προοπτικές και θέτει το ορόσημο με «αρνητικές προοπτικές». Παρόμοια έκθεση έκανε ο οίκος αυτός και για την οικονομία της Φιλανδίας. Γράφει λοιπόν στην έκθεσή του ότι η θέση της οικονομίας της χώρας αυτής εξασθενίζει συνεχώς και ελαχιστοποιούνται οι προοπτικές ανάπτυξης. Επομένως, εάν δεν ληφθούν μέτρα βελτίωσης του ρυθμού ανάπτυξης, τότε οι προοπτικές θα είναι έντονα αρνητικές για τη χώρα αυτή. Ωστόσο διατηρεί και τη Φιλανδία στην κατηγορία ΑΑ. Τώρα λοιπόν στην κατηγορία ΑΑΑ παραμένει μόνο η γερμανική οικονομία παρά τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει. Ας δούμε τώρα οι άλλοι οίκοι αξιολόγησης πώς θα προχωρήσουν και τι βαθμολογική θέση θα δώσουν στις οικονομίες του ευρωζωνικού Βορρά.