Διεθνές Οικονομικό Βαρόμετρο
Από όσες πληροφορίες είχαν διαρρεύσει και από αισιόδοξες δηλώσεις του κ. Μάριο Ντράγκι είχε δημιουργηθεί η πεποίθηση στη χρηματοπιστωτική αγορά ότι οι «ενέσεις ρευστότητας» της ΕΚΤ θα ήσαν γενναίες. Προεξοφλούσαν ότι η ΕΚΤ θα αγόραζε από τη δευτερογενή αγορά πιστωτικούς τίτλους (ομόλογα) δημόσιου και ιδιωτικού χρέους και θα ενίσχυε και τη ρευστότητα των Κεντρικών Τραπεζών της Ευρωζώνης με χορηγήσεις ύψους ενός (1) τρισ. ευρώ. Οι αγορές στηρίχθηκαν και στη δέσμευση του κ. Ντράγκι ότι θα λάβει περαιτέρω μέτρα αν χρειασθεί. Η σημερινή κατάσταση της ευρωζωνικής οικονομίας δεν είναι ελπιδοφόρος. Η ύφεση πλησιάζει, η υπερχρέωση των κρατών-μελών αυξάνεται, το τραπεζικό σύστημα κλονίζεται και η ρευστότητα της αγοράς μειώνεται επικίνδυνα. Και αυτές οι εξελίξεις, κατά την άποψη των αγορών, δικαιολογούν και απαιτούν τη λήψη κατάλληλων πιστωτικών μέτρων. Τώρα ο πρόεδρος της ΕΚΤ έκανε πίσω και δηλώνει ότι τα μέτρα που θα λάβει η ΕΚΤ θα εξαρτηθούν από τα αποτελέσματα των τεστ αντοχής των τραπεζών. Θρίαμβος και πάλι της πολιτικής λιτότητας. Λιτότητα και τράπεζες καθορίζουν την οικονομική πολιτική της Ευρωζώνης. Ανορθόδοξο και καταστρεπτικό. Και κανένας δεν αντιδρά. Δυστυχώς. Και φυσικά δεν δεχόμαστε την οικονομική πολιτική να την καθορίζουν τα συμφέροντα των αγορών. Οι ανάγκες της οικονομίας και των λαών και μόνον πρέπει να καθορίζουν την πολιτική.
2 Τα stress test που οργάνωσε η ΕΚΤ για τις ευρωζωνικές τράπεζες θα παίξουν λοιπόν αποφασιστικό ρόλο στον καθορισμό της πιστωτικής πολιτικής της ΕΚΤ. Όσον αφορά τις δικές μας συστημικές τράπεζες (Εθνική, Alpha Bank, Τράπεζα Πειραιώς και Eurobank), τα επιτελεία τους δείχνουν ηρεμία για τα αποτελέσματα και έχουν την βεβαιότητα ότι η έκβαση θα είναι θετική, καθώς θεωρούν βέβαιο ότι η ΕΚΤ θα συνεκτιμήσει τα σχέδια αναδιάρθρωσης των ελληνικών τραπεζών που παρουσιάζουν προβλήματα. Και τα σχέδια αυτά είναι εκποίηση περιουσιακών στοιχείων των τραπεζών (κυρίως ακινήτου ιδιοκτησίας τους), κλείσιμο υποκαταστημάτων, που παρουσιάζουν χαμηλό τζίρο και περιορισμό του αριθμού των υπαλλήλων τους. Ήδη η Κομισιόν έχει εγκρίνει τα παραπάνω σχέδια αναδιάρθρωσης των ελληνικών συστημικών τραπεζών. Έτσι οι όποιες κεφαλαιακές ανάγκες προκύψουν από το stress test θα είναι περιορισμένες και θα καλυφθούν με την υλοποίηση των παραπάνω σχεδίων αναδιάρθρωσης. Οι ελληνικές τράπεζες ανησυχούν για τις γενικότερες αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας που περιορίζουν ασφυκτικά τις δυνατότητες γρήγορης ανάκαμψης της παραγωγικής μηχανής της χώρας μας. Και φυσικά δεν έχουν άδικο που δεν πείθονται από τις κυβερνητικές θριαμβολογίες, που είναι χωρίς αντίκρισμα!
3 Καθώς ξεθωριάζει η οικονομική ισχύς της Γερμανίας, άρχισαν πλέον οι πιέσεις από τις δύο ισχυρές οικονομίες της Ευρωζώνης (Γαλλίας – Ιταλίας) για την αλλαγή της πολιτικής που εφαρμόζει το δίδυμο Μέρκελ – Σόιμπλε. Πρώτος άρχισε τις πιέσεις ο Πρόεδρος της Γαλλίας κ. Ολάντ, που δήλωσε στο Eurogroup ότι δεν πρόκειται να συνεχίσει τα σκληρά μέτρα της λιτότητας για να μειωθεί το δημοσιονομικό έλλειμμα της Γαλλίας στο 3%,
όπως απαιτεί το Eurogroup σύμφωνα με τη συνθήκη του Μάανστριχτ (Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης). Και δήλωσε ότι θα πρέπει να εφαρμοστεί πολιτική που να αυξήσει το ΑΕΠ ώστε το έλλειμμα να μειωθεί φυσιολογικά. Δηλαδή με λίγα λόγια ο Ολάντ καταδίκασε την πολιτική της Γερμανίας. Και τη σημαία της συμπαράστασης την παρέλαβε ο ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι, ο οποίος δήλωσε ευθέως πλέον την αποτυχία της πολιτικής που επέβαλαν η Μέρκελ – Σόιμπλε, σχεδόν σε όλη την Ευρώπη. Και δήλωσε ότι η εφαρμογή αυτής της πολιτικής οδηγεί την Ευρωζώνη σε ύφεση. Και είπε χαρακτηριστικά ότι «δεν είμαστε σχολιαρόπαιδα για να μην ξέρουμε από οικονομικά». Θεωρούμε ότι στην πολιτική που εφαρμόσαμε στην Ιταλία και αρνηθήκαμε με σταθερότητα τη σκληρή λιτότητα, έχουμε δικαιωθεί.
Ήδη η ιταλική οικονομία παρουσιάζει εμφανή δείγματα ανάκαμψης. Ας ακολουθήσουν και οι άλλοι ηγέτες της Ευρωζώνης την πολιτική άρνησης της σκληρής λιτότητας, για να απομακρυνθούν οι κίνδυνοι που έχουν περιζώσει την Ευρωζώνη.