ΑΜΦΙ όπως ΑΜΦΙΠΟΛΙΣ

Τι αποκομίζει κανείς από την ιστορία της Αμφίπολης;

Σίγουρα η δημοσιότητα που δόθηκε στην προβολή ενός αρχαιολογικού μνημείου, που το μέγεθος και η πολυπλοκότητά του εντυπωσιάζουν όλο και περισσότερο, ήταν δικαιολογημένη και έφερε τη μέχρι σήμερα απρόσιτη στον πολύ κόσμο αρχαιολογία πιο κοντά στο ευρύ κοινό, που κατάλαβε τη δυσκολία, τις απαιτήσεις και το χρονοβόρο της ανασκαφής και την αφοσίωση που δείχνουν οι αρχαιολόγοι στη δουλειά τους, όπως η ανασκαφέας κ. Περιστέρη. Ο κόσμος είδε τους αρχαιολόγους με μεγαλύτερη συμπάθεια και στο πρόσωπο της αρχαιολόγου Αικ. Περιστέρη, που της αξίζουν συγχαρητήρια, ανταμείφθηκαν χρόνια αφανούς και επίπονης δουλειάς των ελλήνων αρχαιολόγων, του κλάδου που ο Κ. Μητσοτάκης χαρακτήρισε «πρόβλημα της Ελλάδος», αλλά έχει παραμείνει από τους αλώβητους σε διαφθορά. Με την Αμφίπολη οι νεοέλληνες ανακάλυψαν ξανά την Ιστορία τους, άκουσαν για τη Ρωξάνη, τον Ηφαιστίωνα και τον Νέαρχο και έμαθαν ξένες λέξεις, όπως «ιμάτιο», «αντωπές σφίγγες», «πυλώνας» κ.ά., δηλαδή όλα αυτά τα ωραία πράγματα και τη γνώση που τους στερεί το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, η ΟΛΜΕ, η τηλεόραση και οι πολιτικοί της Βουλής.

Για να δανειστούμε τώρα το πρόθημα του ονόματος της αρχαίας πόλης, τα ΑΜΦΙ στην ιστορία της Αμφίπολης δεν είναι και λίγα. ΑΜΦΙβολίες αν υπάρχει τάφος και αν είναι συλημένος, ΑΜΦΙγνωμίες των αρχαιολόγων, ΑΜΦΙσβήτηση της κ. Περιστέρη, ΑΜΦΙλεγόμενα επικοινωνιακά παιχνίδια και πολλά άλλα ΑΜΦΙ. Ξεκινώντας από την κ. Περιστέρη, που κανονικά και με τον νόμο έχει τον πρώτο λόγο ως διευθύντρια της ανασκαφής, φαίνεται να μην μπόρεσε να σηκώσει το βάρος όχι μόνο της αρχαιολογικής ανασκαφής αλλά και της φορτικής πίεσης της πολιτικής της προϊσταμένης κ. Λ. Μενδώνη, διά βίου γενικής γραμματέως ΥΠΠΟ, που εγκαταστάθηκε στην ανασκαφή με όλο τον επικοινωνιακό συρφετό της (βλέπε το alter ego της, την κ. Παναγιωταρέα).

Αλήθεια, με ποια ιδιότητα εγκαταστάθηκε, σχεδόν, στην Αμφίπολη η Λ. Μενδώνη; Με την ιδιότητα της αρχαιολόγου ή με την πολιτική της ιδιότητα, δηλαδή εκείνη της γενικής γραμματέως του υπουργείου;

Εάν βρίσκεται εκεί με την ιδιότητα της αρχαιολόγου, αυτό υποδηλώνει την προσπάθειά της να αποκαταστήσει την αρχαιολογική της υστεροφημία, που έχει πληγεί ανεπανόρθωτα μετά τη στάση που τηρεί ως πρόεδρος του ΚΑΣ, με πιο τρανταχτό παράδειγμα το Μετρό Θεσσαλονίκης, όπου στη συνεδρίαση του ΚΑΣ ο δήμαρχος Μπουτάρης φάνηκε περισσότερο αρχαιολόγος απʼ ό,τι η αρχαιολόγος γενική γραμματέας του υπουργείου και οι υπηρεσιακοί της παράγοντες. Αν τώρα είναι εκεί με την πολιτική της ιδιότητα, αυτό φανερώνει την πολιτική πίεση που η κ. Μενδώνη ασκεί στην τελευταία της θητεία στην Αρχαιολογική Υπηρεσία, την οποία όχι μόνο ελέγχει απόλυτα με αποκλειστικά δικούς της ανθρώπους σε όλες τις νευραλγικές θέσεις αλλά και επιδιώκει να τη συρρικνώσει σημαντικά, σύμφωνα και με το τελευταίο οργανόγραμμα του υπουργείου. Ενώ οι αρχαιολογικές εφορείες μειώθηκαν κάτω από το μισό, αντίθετα αυξήθηκαν οι διευθύνσεις στην κεντρική υπηρεσία, χωρίς να περιγράφεται ο ρόλος τους, όπου μπορούν να τοποθετηθούν οι δικοί της άνθρωποι με τον αξιοκρατικό τρόπο της συνέντευξης που προβλέπει ο ισοπεδωτικός νόμος του Κ. Μητσοτάκη, έχοντας καταργήσει προσόντα, αρχαιότητα και μόρια. Το σίγουρο πάντως είναι ότι η Σιδηρά Κυρία του ΥΠΠΟ ξέρει πολύ καλά να εκμεταλλεύεται κάθε ευκαιρία και να ελέγχει τα πάντα και τους πάντες αφού «οι υπουργοί παρέρχονται αλλά η Λίνα μένει», όπως λένε και οι ίδιοι, με στόχο τη διατήρηση της θέσης της και το χτίσιμο του πολιτικού της προφίλ ως υποθήκη για το μέλλον. Το καθήκον αυτό, εξάλλου, φαίνεται να έχει αναλάβει και η στενή φίλη της -και όψιμα επικοινωνιολόγος του ΥΠΠΟ- κ. Παναγιωταρέα, την ανιδιοτέλεια της οποίας δεν σταματά να προβάλλει η κ. Μενδώνη. Η επικοινωνιολόγος κ. Παναγιωταρέα αλωνίζει -πάντα με ανιδιοτέλεια- όλη την Ελλάδα, παίρνει ενεργά μέρος σε υπηρεσιακές συσκέψεις, έχει άποψη περί των πάντων και δεν διστάζει να επεμβαίνει και να προσβάλει δημόσια, και με άκομψο πολλές φορές τρόπο, τους προϊσταμένους των εφορειών (η σύσκεψη με τους προϊσταμένους υπηρεσιών στη Ρόδο τούς άφησε τραυματικές εμπειρίες).

Γιατί πότε προϊστάμενος, δρ Αρχαιολογίας, ανασκαφέας, αντίθετα από κάθε δεοντολογία, προτού ακόμα τελειώσει την ανασκαφή της ημέρας και γράψει το ημερολόγιο, δέχεται εντολές από την αμισθί (υπερτονισμένο στις ανακοινώσεις του ΥΠΠΟ) επικοινωνιολόγο κ. Παναγιωταρέα, που διαχειρίζεται το αρχαιολογικό υλικό στον προσωπικό της ιστότοπο ως πρώην σύζυγος αρχαιολόγου, του κ. Παντερμαλή, και δίνει συνεντεύξεις Τύπου ως κυβερνητικός εκπρόσωπος του τύμβου; Το ερώτημα είναι: Από πού αντλεί αυτό το δικαίωμα η κ. Παναγιωταρέα; Σίγουρα από τη στενή σχέση της με την κ. Μενδώνη. Ωστόσο, γιατί κανείς από όλους τους παραπάνω δεν βρέθηκε μέχρι τώρα να τη βάλει στη θέση της; Ίσως γιατί και η ίδια φροντίζει να διαδίδει ότι βρίσκεται σε καθημερινή επαφή με τον πρωθυπουργό – και ποιος είναι αυτός που θα τολμήσει να πάρει τον πρωθυπουργό τηλέφωνο να τον ρωτήσει αν είναι αλήθεια; Εδώ ο ίδιος ο πρωθυπουργός βιάστηκε να επισκεφθεί τον αρχαιολογικό χώρο και προτού καλά καλά ξεκινήσει η ανασκαφή, μόνο τον τάφο του Ινδού δεν του τάξανε οι ειδικές.

Όπως όλα τα ευγενή και σοβαρά πράγματα σ’ αυτόν τον τόπο, έτσι και η αρχαιολογική μας κληρονομιά έγινε αντικείμενο λαϊκής κατανάλωσης και πολιτικής εκμετάλλευσης για χάρη της δήθεν ενημέρωσης από τα ΜΜΕ. Η επικοινωνιακή διαχείριση της Αμφίπολης δεν άργησε να μετατρέψει ένα σημαντικό σοβαρό νέο σε αγοραίο ριάλιτι.

Έτσι η αρχαιολογία προστέθηκε ως τηλεοπτική ειδικότητα μαζί με την οικονομολογία, τη σεισμολογία κ.λπ., ενώ κάθε τυχάρπαστος νεοέλληνας που δηλώνει αρχαιολόγος εμφανίζεται προκειμένου να μιλήσει ως εμπειρογνώμονας στα τηλεοπτικά παράθυρα, παρουσιάζοντας άσχετες θεωρίες που εξάπτουν τη φαντασία του θεατή.

Και ενώ οι επίσημες ανακοινώσεις του ΥΠΠΟ δεν έχουν καταλήξει ακόμα, πράγμα πολύ φυσικό αφού η σκαπάνη συνεχίζεται, ενώ ο κάθε νεοέλληνας αρχαιολογίζει στο γυαλί (ενώ και οι αρχαιοκάπηλοι της περιοχής είχαν την τιμητική τους αφού οι δημοσιογράφοι τούς έδωσαν βήμα να εκφράσουν και αυτοί τη γνώμη τους και τα ανδραγαθήματά τους), η ανασκαφέας του τύμβου έχασε την ψυχραιμία της αδειάζοντας όσους συναδέλφους της αρχαιολόγους διατύπωσαν διαφορετική ερμηνεία απʼ ό,τι η ίδια για το μνημείο της Αμφίπολης, όπως η παλιά μελετήτρια του χώρου Κ. Λαζαρίδου και η καθηγήτρια κ. Παλαγγιά. Από την άλλη, οι συνάδελφοι της κ. Περιστέρη, αρχαιολόγοι και διάφοροι μηχανικοί, πρώην και νυν υπηρεσιακοί παράγοντες και συνδικαλιστικοί φορείς, δεν έχασαν την ευκαιρία να βγάλουν τη μικροψυχία τους εναντίον της. Τελευταίο το ΑΜΦΙπλευρο της υπερβολικής προβολής του μνημείου από τα ΜΜΕ και τους τοπικούς άρχοντες και τουριστικούς παράγοντες, ως αντικειμένου εμπορικής εκμετάλλευσης και αγοραίας συναλλαγής αυτή τη φορά: Με το που «έσκασαν μύτη» οι σφίγγες και οι καρυάτιδες, η αρχαιολογική αξία υποχώρησε μπροστά στην άνοδο της τιμής των οικοπέδων και στον αριθμό τουριστών που περιμένουν να κατακλύσουν την περιοχή, μετά τη δήλωση του κοινοτάρχη της περιοχής ότι θα είναι «υπερήφανος αν βρεθεί κάτι».

Πολλά τα ΑΜΦΙ της Αμφίπολης, οι καρυάτιδες και οι σφίγγες, όμως, δύο…