Μάχες χαρακωμάτων στις Βρυξέλλες

Να θυμίσουμε ότι ο Γιούνκερ αποφάσισε να αξιοποιήσει τον μέχρι σήμερα διακοσμητικό θεσμό των αντιπροέδρων και επέλεξε τους αντιπροσώπους έξι μικρότερων χωρών (Ολλανδία, Εσθονία, Λετονία, Φινλανδία, Βουλγαρία και Σλοβενία) ως επικεφαλής κεντρικών τομέων πολιτικής μαζί με την ύπατη εκπρόσωπο, την ιταλίδα Μογκερίνι, που αναλαμβάνει επίσης θέση αντιπροέδρου και ουσιαστικό ρόλο στη λειτουργία της Επιτροπής. Οι επτά αυτοί «υπαρχηγοί» θα είναι, ο καθένας στον τομέα του, επικεφαλής των αρμόδιων Επιτρόπων. Επιπλέον, κανείς Επίτροπος δεν θα μπορεί να προτείνει αυτόνομα (όπως ορίζουν οι συνθήκες) νομοθεσία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του αρμόδιου αντιπροέδρου.

Τα πρώτο ζήτημα που τέθηκε από τους Σοσιαλδημοκράτες και, εντονότερα, τους Πρασίνους και την Αριστερά είναι ότι η ρύθμιση αυτή καταργεί την ισότητα μεταξύ των Επιτρόπων, την ομοφωνία στη λήψη αποφάσεων και το δικαίωμα της νομοθετικής πρωτοβουλίας του καθένα απ’ αυτούς. Το επόμενο ήταν ότι στις δύο κρίσιμες αντιπροεδρίες, αυτή της Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας και της σχετικής με το Ευρώ και τον Κοινωνικό Διάλογο επελέγησαν θερμοί υποστηρικτές της γερμανικής περιοριστικής οικονομικής πολιτικής της λιτότητας, ο πρώην φινλανδός πρωθυπουργός Καϊτάνεν και ο πρώην λετονός πρωθυπουργός Ντομπρόβσκις.

Ερχόμενοι στα πρόσωπα, αμφιβολίες είχαν διατυπωθεί για τη στρατηγική Γιούνκερ να προτείνει στους υποψηφίους κρατών-μελών χαρτοφυλάκια όπου οι χώρες τους είχαν προβλήματα ή ανοιχτά ζητήματα με τις Βρυξέλλες. Παρ’ όλα αυτά, καθώς η επιλογή προήλθε από ένα διπλό «παζάρι», όχι μόνο με τις εθνικές κυβερνήσεις αλλά και με τα δύο μεγαλύτερα κόμματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αναμενόταν ότι οι ακροάσεις των υποψηφίων Επιτρόπων θα κυλούσαν ομαλά καταλήγοντας σε θετικό αποτέλεσμα στην ψηφοφορία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 22 Οκτωβρίου ώστε η νέα Επιτροπή να αναλάβει καθήκοντα την 1η Νοεμβρίου.

Συγκρούσεις και ένταση στις ακροάσεις – Σε αναμονή πέντε υποψήφιοι

Ενώ όμως με τους δέκα πρώτους όλα πήγαν καλά, τα πρώτα ανησυχητικά σημάδια εμφανίστηκαν στην ακρόαση του βρετανού υποψηφίου. Και μπορεί ο λόρδος Χιλ να μην έδωσε επαρκείς απαντήσεις, αλλά παρατηρητές των εξελίξεων στις Βρυξέλλες τόνιζαν ότι δεν ήταν αυτός ο κυρίαρχος λόγος που οι ευρωβουλευτές της αρμόδιας επιτροπής δεν «τον πέρασαν» αλλά τον κάλεσαν σε δεύτερη ακρόαση. Πέραν του ότι ο Χιλ δεν χαίρει της προστασίας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, καθώς ο πρωθυπουργός Κάμερον αποφάσισε να αποχωρήσουν από το συνασπισμό αυτό οι βρετανοί Συντηρητικοί, υπάρχει πολύ ισχυρή αντίδραση στο να οριστεί επικεφαλής του χρηματοπιστωτικού τομέα πολιτικός, όχι μόνο βρετανός, αλλά και που στο παρελθόν έχει δουλέψει ως λομπίστας για εταιρίες του Σίτι του Λονδίνου.

Τα μαχαίρια όμως βγήκαν καθαρά την περασμένη Τετάρτη, στην ακρόαση του ισπανού ευρωβουλευτή και πρώην υπουργού Κανιέτε για το χαρτοφυλάκιο της Ενέργειας και της Κλιματικής Αλλαγής. Η επίθεση ξεκίνησε από τους Σοσιαλδημοκράτες και τους Πρασίνους καθώς τον κατηγορούσαν ότι έχει σχέσεις με πετρελαϊκές εταιρείες. Ο Κανιέτε ανταπάντησε ότι αυτός, η σύζυγος και ο γιος του έχουν πουλήσει τις μετοχές τους και έχουν αφήσει τα διοικητικά πόστα, αλλά όταν ρωτήθηκε για το γεγονός ότι οι μετοχές έχουν περάσει στα χέρια του γαμπρού του, ο οποίος έχει θέση και ανάλογες διοικητικές θέσεις, δεν απάντησε αποτελεσματικά. Οι τόνοι ανέβηκαν, με τους συντηρητικούς βουλευτές να χειροκροτούν ενθουσιωδώς κάθε απάντηση του Ισπανού και να γιουχάρουν τους σοσιαλιστές συναδέλφους τους και τους τελευταίους να χτυπούν τα έδρανα κατά τις απαντήσεις του Κανιέτε. Εν αναμονή περισσοτέρων στοιχείων για τις οικονομικές δραστηριότητες του ισπανού υποψηφίου, η επιτροπή επιφυλάχθηκε να αποφασίσει τη Δευτέρα. Προδομένοι οι βουλευτές του Λαϊκού Κόμματος απάντησαν την επόμενη ημέρα κατά την ακρόαση του γάλλου πρώην υπουργού Οικονομικών Μοσκοβισί όπου του επιτέθηκαν βομβαρδίζοντάς τον με σφοδρές ερωτήσεις και σχόλια στον βαθμό που σχεδόν δεν του επέτρεπαν να μιλήσει. Και στην περίπτωσή του η αρμόδια επιτροπή επιφυλάχθηκε και παρότι δεν τον έχουν ακόμη καλέσει σε δεύτερη ακρόαση, του ζητήθηκε να απαντήσει γραπτά, άρα και να δεσμευτεί πολιτικά σε περαιτέρω ερωτήσεις των μελών της επιτροπής ως την Κυριακή το βράδυ.

Με επιστολή του προέδρου του Μάρτιν Σουλτς προς τον Γιούνκερ, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητά και από την τσέχα υποψήφια Γιούροβα, που φάνηκε να μη γνωρίζει τον τομέα της Δικαιοσύνης, της Ισότητας των Φύλων και της Προστασίας του Καταναλωτή, αλλά και από τον υποψήφιο για το χαρτοφυλάκιο της Εκπαίδευσης και του Πολιτισμού, τον Ούγγρο Νάβρασιτς, που, ως πρώην υπουργός της κυβέρνησης Ορμπάν, αμφισβητείται η πίστη του στις δημοκρατικές αρχές, να απαντήσουν γραπτά σε περαιτέρω ερωτήσεις ώστε τα μέλη των αρμόδιων επιτροπών να αποφασίσουν αν θα τους εγκρίνουν, αν θα τους καλέσουν σε δεύτερη ακρόαση ή θα τους απορρίψουν.

Ενώ λοιπόν περιμένουν έξι ακόμη υποψήφιοι Επίτροποι να παραστούν από τη Δευτέρα στις δικές τους ακροάσεις, το Κοινοβούλιο έχει ήδη θέσει πέντε σε αναμονή. Μοσκοβισί και Κανιέτε θεωρούνται «όμηροι» Συντηρητικών και Σοσιαλδημοκρατών αντίστοιχα, με τους μεν να δηλώνουν ότι αν οι αντίπαλοί τους απορρίψουν τον υποψήφιό τους θα πράξουν κι εκείνοι το ίδιο. Άγνωστο είναι τι θα πράξουν οι ευρωβουλευτές στην περίπτωση του λόρδου Χιλ, αλλά ο Κάμερον έχει ήδη διαμηνύσει ότι δεν πρόκειται να αλλάξει υποψήφιο και μια ενδεχόμενη απόρριψη του Βρετανού θα εντείνει το αντιευρωπαϊκό κλίμα στην Αγγλία με κίνδυνο την αποχώρηση της χώρας από την Ένωση. Παράπλευρη απώλεια θεωρείται η Γιούροβα και όλα θα εξαρτηθούν από την απόδοσή της. Και όλα αυτά ενώ «επικίνδυνη» θεωρείται και η ακρόαση της Σλοβένας Μπράτουσεκ τη Δευτέρα, την οποία ο Γιούνκερ έχει επιλέξει για την αντιπροεδρία στον τομέα της Ενεργειακής Ένωσης.

Ομόφωνο «ναι» στον Αβραμόπουλο

Στο κλίμα αυτό, σημαντική επιτυχία του υπουργού Άμυνας Αβραμόπουλου θεωρείται η απευθείας έγκρισή του από τη σχετική επιτροπή, καθώς είχαν διατυπωθεί αμφιβολίες λόγω της ανεπαρκούς, για πολλούς Ευρωπαίους, επίδοσης της χώρας μας στον τομέα της φύλαξης των συνόρων, της υποδοχής παράνομων μεταναστών και προσφύγων και των υπηρεσιών ασύλου. Ο έλληνας πολιτικός ξάφνιασε τους κεντρώους και αριστερούς ευρωβουλευτές υιοθετώντας θέσεις διαφορετικές και περισσότερο φιλελεύθερες από αυτές του κόμματός του και τέθηκε κατηγορηματικά κατά των πολιτικών που συνοψίζονται στο «Ευρώπη-φρούριο». Επίσης τόνισε τη σημασία της νόμιμης μετανάστευσης για την αντιμετώπιση του ευρωπαϊκού δημογραφικού προβλήματος και την προσέλκυση εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού και ανέδειξε το ζήτημα της ενίσχυσης της Frontex και του καταμερισμού των αιτούντων άσυλο στις ευρωπαϊκές χώρες. Κατέθεσε επίσης την πρόταση να δημιουργηθούν αρμόδια γραφεία στις ευρωπαϊκές αντιπροσωπείες στο εξωτερικό ώστε να μπορούν οι δικαιούχοι να καταθέτουν αιτήσεις ασύλου και εκτός ευρωπαϊκού εδάφους. Η υποψηφιότητα Αβραμόπουλου εγκρίθηκε με απόλυτη ομοφωνία από όλα τα κόμματα στην αρμόδια επιτροπή και στην επιστολή αξιολόγησης και έγκρισής του επισημάνθηκε ότι ο νέος έλληνας Επίτροπος «έδειξε αφοσίωση, γνώση και διαθέτει ευρωπαϊκά διαπιστευτήρια», καθώς και ότι είναι ένα πεπειραμένο στέλεχος με ισχυρές πολιτικές ικανότητες και γνώση των νέων καθηκόντων του.