Οι μεγάλοι κερδισμένοι του πολέμου εναντίον της τζιχάντ
Η διεθνής κοινότητα έσπασε ένα μεγάλο ταμπού και αποφάσισε να εξοπλίσει τους Κούρδους του Ιράκ, κατ’ αρχάς, με συμβατικά αλλά και πιο σύγχρονα οπλικά συστήματα, καθώς είναι η μοναδική δύναμη που αξιόπιστα μπορεί να αντιμετωπίσει και να ανακόψει την απειλή των τζιχαντιστών.
Την Πέμπτη προσγειώθηκε στο αεροδρόμιο του Αρμπίλ, στο Ιρακινό Κουρδιστάν, το γερμανικό μεταγωγικό αεροσκάφος που μετέφερε την πρώτη δόση της στρατιωτικής βοήθειας, την οποία μάλιστα παρέδωσε συμβολικά η ίδια η γερμανίδα υπουργός Άμυνας Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν. Το πρώτο φορτίο αποτελείτο από 520 G3, 20 βαρέα πολυβόλα, 50 μονάδες αντιαρματικών ρουκετών, προστατευτικό εξοπλισμό, φαρμακευτικό υλικό ενώ μέχρι τον Οκτώβριο θα σταλεί βοήθεια από τη Γερμανία συνολικής αξίας 89 εκατ. δολαρίων.
Οι Κούρδοι δίνουν τη μάχη όχι μόνο για λογαριασμό της Δύσης, η οποία φυσικά είναι εντελώς απρόθυμη να στείλει δικούς της στρατιώτες, αλλά και για να προστατεύσουν τις πατρογονικές εστίες τους. Οι Κούρδοι, τόσο στο Ιράκ όσο και στη Συρία, βρίσκονταν στο στόχαστρο των καθεστώτων του Χουσεΐν και του Άσαντ, ενώ ειδικά στο Ιράκ είχαν υποστεί την τρομακτική καταστολή με τη μαζική χρήση χημικών όπλων από το μπααθικό καθεστώς το 1988.
Όμως, ούτε ο Άσαντ ούτε ο Χουσεΐν επεδίωξαν να τους ξεριζώσουν από τις περιοχές τους, όπως απειλεί να κάνει τώρα το ISIS.
Ο αγώνας που διεξάγουν τώρα οι Κούρδοι στο Ιράκ και στη Συρία δεν περιορίζεται μόνο στην απόκρουση των τζιχαντιστών, καθώς πλέον και στη Συρία ανοίγει η όρεξη για «αυτόνομο» Κουρδιστάν.
Μια όχι και τόσο απλή υπόθεση, καθώς οι Κούρδοι της Συρίας βρίσκονται σε διαμάχη με το Αρμπίλ ενώ, αντιθέτως, ιδεολογικά, πολιτικά και στρατιωτικά συνδέονται με το ΡΚΚ.
Η όλο και μεγαλύτερη αυτονόμηση των Κούρδων της Συρίας στα σύνορα με την Τουρκία θα τροφοδοτήσει τη ριζοσπαστικοποίηση των Κούρδων της Νοτιοανατολικής Τουρκίας και θα ενισχύσει τις δυνάμεις εκείνες του ΡΚΚ που βλέπουν με μεγάλη δυσπιστία την πολιτική «ειρήνευσης» που ακολουθεί ο Τ. Ερντογάν, θεωρώντας ότι πρόκειται για πολιτική «αφομοίωσής» τους.
Οι Κούρδοι του Ιράκ, από τη στιγμή που απέκτησαν το καθεστώς διευρυμένης αυτονομίας, έγιναν μια σαφώς πιο συστημική δύναμη, η οποία όμως έχει δύο σημαντικά «όπλα», το πετρέλαιο και ένα αξιόμαχο σώμα περισσότερο πολιτοφυλακής παρά στρατού, τους Πεσμεργκά.
Μέσα σε αυτό το περίπλοκο περιβάλλον, στο εσωτερικό των Κούρδων επιχειρεί να κινηθεί η Δύση, που, όπως φάνηκε με τις υπόγειες επαφές με το καθεστώς Άσαντ αλλά και με το Ιράν, ειδικά η Ουάσινγκτον είναι έτοιμη να ανεχθεί ακόμη και τον «διάβολο», με την ελπίδα ότι θα αντιμετωπίσει την εξάπλωση των τζιχαντιστών και στη Μ. Ανατολή αλλά και στις χώρες προέλευσης των δυτικών τζιχαντιστών…
Η Ευρώπη και οι ΗΠΑ στέλνουν οπλισμό στο Αρμπίλ, αλλά σύντομα θα επιβληθεί, εκ των πραγμάτων, η ανάγκη αποστολής όπλων και στο YPG, όπως λέγονται οι ένοπλες πολιτοφυλακές των Κούρδων στη Συρία ενώ κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί τότε ότι τα όπλα δεν θα καταλήξουν και στο ΡΚΚ, που για τη Δύση και την Τουρκία φυσικά είναι τρομοκρατική οργάνωση.
Στη Συρία όμως, που η αντιπολίτευση είναι πολυδιασπασμένη, οι μόνες δυνάμεις που μπορούν να ανακόψουν τους τζιχαντιστές του ISIS αλλά και τις οργανώσεις που πρόσκεινται στην Αλ Κάιντα, είναι στον Βορρά οι Κούρδοι του YPG -σε συνεργασία με το ΡΚΚ- και από τον Νότο οι δυνάμεις που είναι πιστές στο καθεστώς Άσαντ. Το κάλεσμα σε «μέχρι τέλους αντίσταση» του ΡΚΚ προς τους Κούρδους της Νοτιοανατολικής Τουρκίας προκαλεί πραγματικό πανικό στην Άγκυρα. Μόλις σε μια ημέρα, την Τέταρτη, 35 λεωφορεία με νέους, κυρίως, Κούρδους της Τουρκίας έφτασαν στα σύνορα και προσπάθησαν να περάσουν στη Συρία για να ενταχθούν στις δυνάμεις του YPG.
Ιδιαίτερα κρίσιμη για τους Κούρδους του Ιράκ είναι η εξασφάλιση πόρων που μπορεί να τους προσφέρει μόνο η αυτονομημένη από την κεντρική κυβέρνηση της Βαγδάτης εξαγωγή του πετρελαίου τους.
Ρέει το πετρέλαιο εκατομμύρια
Από την περασμένη άνοιξη υπολογίζεται ότι σχεδόν 15 εκατομμύρια τόνοι πετρελαίου έχουν εξαχθεί από το Κουρδιστάν με αγωγό προς το τουρκικό λιμάνι Σεϊχάν. Από εκεί, με μια επιχείρηση «σκοτεινή», στην οποία πρωταγωνιστικό ρόλο έχουν παίξει έλληνες εφοπλιστές, σχεδόν με πειρατικό τρόπο εξάγεται το κουρδικό πετρέλαιο.
Μεταφόρτωση πετρελαίου στο μέσο της Μεσογείου, απενεργοποίηση των ραντάρ ώστε να μην εντοπίζεται το δρομολόγιο του πλοίου, εικονικές εταιρείες-φαντάσματα, που αγοράζουν και «ξεπλένουν» το κουρδικό πετρέλαιο, είναι μερικές από τις μεθόδους που χρησιμοποιούνται για να ξεπερασθούν τα σοβαρότατα πολιτικά και νομικά εμπόδια. Η Βαγδάτη έχει στραφεί νομικά εναντίον και των ελλήνων εφοπλιστών (η συγκεκριμένη περίπτωση αφορά το τάνκερ «United Kalavryta» που φέρεται να είναι συμφερόντων Καλιμανόπουλου, το οποίο προσπάθησε να παραδώσει 1 εκατ. τόνους πετρέλαιο στο Τέξας. Η ιρακινή κυβέρνηση απειλεί όχι μόνο με νομικά μέτρα, αλλά και με διακοπή προμήθειας πετρελαίου σε κάθε εταιρεία ή χώρα που θα δεχθεί να αγοράσει το «λαθραίο» κουρδικό πετρέλαιο.
Πάντως, το τελευταίο φορτίο κουρδικού πετρελαίου μεταφέρεται στην κινεζική αγορά, όπου μέσω μικρότερων εταιρειών αγνώστου ιδιοκτησίας μπορεί εύκολα να «ξεπλυθεί», προσφέροντας έσοδα στο Αρμπίλ. Βεβαίως, υπάρχει ένα σημαντικό ακόμη ερώτημα, καθώς αρχικά το μεγάλο μέρος των εισπράξεων από την πώληση του κουρδικού πετρελαίου κατατίθενται σε κρατική τουρκική τράπεζα και δεν είναι γνωστό εάν τα σημαντικά αυτά ποσά φθάνουν στο Αρμπίλ για την κάλυψη των στοιχειωδών αναγκών της αυτόνομης κυβέρνησης.
Καθώς, όμως, ήδη το Ιρακινό Κουρδιστάν έχει επιλέξει να «οικειοποιηθεί» για λογαριασμό του τον φυσικό πλούτο που βρίσκεται στις περιοχές του και να μην τον «μοιραστεί» με την κεντρική κυβέρνηση και καθώς αναπτύσσει και την πιο ισχυρή στρατιωτική μηχανή στην περιοχή, με την ολόπλευρη μάλιστα στήριξη της Δύσης, θα είναι ιδιαίτερα δύσκολο να ελεγχθεί η φυγόκεντρη δύναμη που αναπτύσσεται και οδηγεί στην ουσιαστική διάλυση του Ιράκ και στην ντε φάκτο δημιουργία κουρδικής κρατικής οντότητας.
Κωνσταντίνος Τσάκαλος