Τελικά, υπάρχουν λεφτά… κι αν ναι, πού είναι;
Στη φετινή ομιλία στη ΔΕΘ ο κ. Σαμαράς έδωσε μια εξωραϊσμένη εικόνα της οικονομίας, διανθισμένη με άφθονη «υποσχεσιολογία», ενώ ο κ. Τσίπρας έδωσε μια ρεαλιστική εναλλακτική πρόταξη εξόδου από την κρίση, παρά τις όποιες επιφυλάξεις που μπορεί κάποιος να έχει όσον αφορά τις προτάσεις του. Εντύπωση προκάλεσε η αντίδραση της κυβέρνησης και του κ. Χαρδούβελη, ο οποίος με κείμενο του υπουργείου Οικονομικών προσπάθησε να αμφισβητήσει όχι μόνο την αναγκαιότητα των μέτρων αντιμετώπισης της ανθρωπιστικής κρίσης, αλλά και τα μέτρα επανεκκίνησης της οικονομίας, με το γνωστό στερεότυπο: «πού θα βρείτε τα λεφτά;».
Λιτότητα ή ανάπτυξη;
Οι πολιτικές λιτότητας, λόγω έντασης της ανισοκατανομής εισοδήματος, συρρικνώνουν την αγοραστική δύναμη των λαϊκών στρωμάτων, περιορίζουν τη ζήτηση, μειώνουν την παραγωγή και αυξάνουν την ανεργία. Κατά συνέπεια, δεν είναι όχημα για την ανάπτυξη. Αν κάτι χρειάζεται άμεσα είναι η ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης των λαϊκών στρωμάτων, κυρίως μισθωτών και συνταξιούχων, για τόνωση της αγοράς, της παραγωγής και της απασχόλησης. Η επαναφορά του κατώτατου μισθού στα προ κρίσης επίπεδα (751 ευρώ), σύμφωνα με το Ινστιτούτο ΙΝΕ-ΓΣΕΕ, θα αυξήσει το εθνικό εισόδημα κατά 0,5% (1 δισ. ευρώ) και τις θέσεις εργασίας κατά 25.000 άτομα. Επίσης, εάν οι δημόσιες επενδύσεις επανέλθουν στο ύψος πριν από το Μνημόνιο (στα 10 δισ., αντί 6,4 δισ. το 2014), με στόχο δημιουργία 300.000 νέων θέσεων εργασίας και κατώτατο μισθό 751 ευρώ, θα έχουμε αύξηση του ΑΕΠ 3,5-4% (ή 8-9 δισ. ευρώ). Αυτό είναι το θετικό «πολλαπλασιαστικό» αποτέλεσμα των αναπτυξιακών επενδύσεων, σε αντίθεση με τον «αρνητικό πολλαπλασιαστή» λιτότητας που εφαρμόζουν «τρόικα» (ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ) και συγκυβέρνηση, η οποία επιφέρει σε κάθε ποσοστιαία μονάδα μείωσης της ζήτησης, συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 1,7 ποσοστιαίες μονάδες, με συνέπεια την αύξηση της ανεργίας, τα «λουκέτα», την περαιτέρω φτωχοποίηση κ.ά.!
Μια θεωρία… εφτάψυχης γάτας
Συνήθως λένε ότι οι γάτες είναι… «εφτάψυχες». Όμως υπάρχουν και «θεωρίες» που διεκδικούν τα πρωτεία. Πρόκειται για τη γνωστή θεωρία σύνδεσης «μισθών-ανταγωνιστικότητας», την οποία το υπουργείο Οικονομικών και ο κ. Χαρδούβελης έχουν κάνει σημαία. Χωρίς μεγάλες αναλύσεις, σημειώνουμε ότι πυρήνας της «ανταγωνιστικότητας» είναι η «παραγωγικότητα», που εξαρτάται από την τεχνολογία, την οργάνωση της παραγωγής, την κατάρτιση των εργαζόμενων, την επιστημονική έρευνα κ.ά. Ο μισθός αποτελεί μικρό μέρος της τιμής του εμπορεύματος (αποσβέσεις / αναλώσιμα + εργατικό κόστος + κέρδος). Στην ελληνική βιομηχανία το μέσο εργατικό κόστος ανέρχεται στο 15%. Άρα κι αν ακόμα υποθέσουμε μια αύξηση μισθών της τάξης του 50%, η τιμή ενός εμπορεύματος των 10 ευρώ, δεν θα αυξηθεί στα 15 ευρώ αλλά μόλις στα 10,75 ευρώ! Αυτό δείχνει ότι κύριο βάρος στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας έχουν τα υπόλοιπα στοιχεία και όχι οι μισθοί, οι οποίοι μόνο οριακά επηρεάζουν την τιμή… Έτσι εξηγείται γιατί στη Γερμανία, παρότι οι μισθοί είναι διπλάσιοι σε σχέση με την Ελλάδα, τα προϊόντα της είναι πιο ανταγωνιστικά!
Ωστόσο, η ανταγωνιστικότητα σε επίπεδο επιχείρησης επηρεάζεται και από τη «δομή της αγοράς». Η κυριαρχία ολιγοπωλίων και καρτέλ, τα δίκτυα πωλήσεων, το marketing κ.ά., ενισχύουν την ανταγωνιστική θέση των ισχυρών, ενώ σε επίπεδο οικονομίας μεγάλο ρόλο παίζει και η συναλλαγματική πολιτική. Η τελευταία, για τις αδύναμες οικονομίες, λειτουργεί ως ομπρέλα προστασίας, τουλάχιστον μεσοπρόθεσμα, έναντι των ξένων προϊόντων στην εγχώρια και εξωτερική αγορά. Γι’ αυτό και το σκληρό ευρώ, ακόμα και σε ισχυρές οικονομίες της Ευρωζώνης, π.χ., Γαλλία και Ιταλία, δημιουργεί προβλήματα. Δεν είναι τυχαίο που ο γάλλος πρωθυπουργός Βαλς, όπως και ο ιταλός ομόλογός του Ρέντσι, δηλώνουν ότι το ευρώ πλήττει την ανταγωνιστικότητα των οικονομιών τους, ενώ από την άλλη οι πολιτικές λιτότητας βραχυκυκλώνουν την ανάπτυξή τους. Στην Ελλάδα, δυστυχώς, ο κ. Σαμαράς δεν λέει κουβέντα, διεκδικώντας… περγαμηνές δουλοπρέπειας και ραγιαδισμού, απέναντι στις κυρίαρχες ελίτ Βρυξελλών και Βερολίνου.
Τελικά, υπάρχουν λεφτά… και πού είναι;
Το ερώτημα που προκύπτει είναι αν υπάρχουν δυνατότητες εναλλακτικής πολιτικής, που, αντιμετωπίζοντας το πρόβλημα του χρέους, θα βάλει την οικονομία σε τροχιά ανάπτυξης. Η Ελλάδα με την αποδοχή του Μνημονίου έχασε την ευκαιρία να «κουρέψει» το χρέος ώστε να καταστεί βιώσιμο (εξοφλήσιμο). Δυστυχώς, η συγκυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ διατηρεί την ίδια λογική …
«Ό,τι πούνε οι δανειστές»! Έτσι εξηγείται και η στάση αποχής της χώρας από την πρόσφατη ψηφοφορία στη γενική συνέλευση του ΟΗΕ, όπου η μεγάλη πλειοψηφία (124 κράτη) τάχθηκε υπέρ του κυριαρχικού δικαιώματος κάθε χώρας να προβαίνει σε αναδιάρθρωση του χρέους. Η Ελλάδα, με χρέος 324 δισ. ευρώ και ΑΕΠ 182 δισ. ευρώ, δεν υπάρχει περίπτωση να βγει από το τούνελ της κρίσης ούτε τον άλλον αιώνα! Η διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους και η εξόφληση του υπολοίπου με ρήτρα ανάπτυξης είναι βασική προϋπόθεση ανακοπής της φτωχοποίησης και πηγή εξοικονόμησης κονδυλίων για ανάπτυξη. Δεύτερη πηγή πόρων είναι οι «μαύρες τρύπες» στα δημόσια έσοδα από φοροδιαφυγή και φοροκλοπή. Μόνο από το λαθρεμπόριο καυσίμων, τα διπλά βιβλία, τις ενδοομιλικές συναλλαγές κ.ά., υπάρχει απώλεια 10 δισ. ευρώ κάθε χρόνο, ενώ άλλα τόσα χάνονται από τη φοροκλοπή του ΦΠΑ κ.ά.
Τρίτη πηγή είναι η τραπεζική ρευστότητα, με την προϋπόθεση ότι οι τράπεζες θα περάσουν πράγματι στον δημόσιο και κοινωνικό έλεγχο και όχι «τυπικά» και προσωρινά όπως σήμερα υπό το ΤΧΣ. Ασφαλώς, οι κοινοτικοί πόροι και τα αναπτυξιακά δάνεια με όρους ισότιμης συνεργασίας και αμοιβαίου οφέλους μπορούν να αποτελέσουν σημαντική πηγή πόρων. Ωστόσο, πιο σημαντική είναι η ίδια η ανάπτυξη, με αύξηση απασχόλησης, εισοδήματος και δικαιότερης κατανομής του. Δυστυχώς, πολλοί πόροι που έχουν παραχθεί στην Ελλάδα έχουν φυγαδευθεί στο εξωτερικό (300 δισ. μόνο σε τράπεζες της Ελβετίας). Θα αρκούσε η επιστροφή μόλις 10% αυτών προκειμένου να γίνουν επενδύσεις και να πάρει εμπρός η οικονομία. Δυστυχώς, η εγχώρια ελίτ, όπως σκωπτικά επισημαίνει ο πρόεδρος των γερμανών βιομηχάνων Χ. Κάιτελ, προτιμάει να βγάζει τα λεφτά της στο εξωτερικό και να καλεί ξένους να επενδύσουν.
Γι’ αυτό και η λύση του προβλήματος είναι να μπει οριστικό τέρμα στην άθλια πολιτική των Μνημονίων και της ασυδοσίας των ισχυρών, να ανοίξει ο δρόμος για την παραγωγική ανασυγκρότηση και την κοινωνική αναγέννηση. Αυτό, όμως, μόνο μια γνήσια φιλολαϊκή κυβέρνηση μπορεί να το εξασφαλίσει!
blog: ytoliosblog.wordpress.com