Φεύγει η «τρόικα», έρχεται εξαετές Μνημόνιο
Πληροφορίες αναφέρουν ότι οι δανειστές αντιμετωπίζουν θετικά το αίτημα που έχει υποβάλλει η ελληνική κυβέρνηση –για πολιτικούς λόγους–, προβληματίζονται ωστόσο για το κατά πόσο η Ελλάδα θα παραμείνει συνεπής στις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει και θα συνεχίσει να υλοποιεί πιστά το πρόγραμμα. Ανησυχούν δηλαδή ότι χωρίς τη στενή επίβλεψη και τους διαδοχικούς ελέγχους της «τρόικας» θα μειωθεί σταδιακά η ένταση των προσπαθειών και θα υπάρξει χαλάρωση των ρυθμών προώθησης των μεταρρυθμίσεων. Παράλληλα όμως οι δανειστές –οι Ευρωπαίοι κυρίως– αντιλαμβάνονται ότι είναι ανάγκη να «διευκολυνθεί» η σημερινή κυβέρνηση στην προσπάθειά της να αλλάξει το πολιτικό κλίμα και να ανακτήσει την πρωτοβουλία των κινήσεων. Ιδίως δε όταν υπάρχει μπροστά ο σκόπελος της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας και είναι ορατός ο κίνδυνος των πολιτικών ανατροπών.
Παρά την άμβλυνση των θέσεων που εκφράζει πλέον η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ και τη στροφή προς τον ρεαλισμό που επιχειρεί ο Αλ. Τσίπρας, στις Βρυξέλλες εξακολουθούν να ανησυχούν για το ενδεχόμενο να αναλάβει τη διακυβέρνηση της Ελλάδας. Ο δείκτης εμπιστοσύνης προς το πρόσωπό του παραμένει ακόμη χαμηλός. Ως εκ τούτου, είναι εύλογο να επιθυμούν την παραμονή της σημερινής κυβέρνησης για όσο χρόνο είναι δυνατό χωρίς αναταράξεις, ανατροπές και προπάντων πρόωρες εκλογές. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι εφόσον αποφασίσουν να ικανοποιήσουν το αίτημα του κ. Σαμαρά, να καταργήσουν δηλαδή την «τρόικα», αυτό θα γίνει χωρίς όρους και προϋποθέσεις. Το αντίθετο.
Ο σχεδιασμός των Βρυξελλών προβλέπει ένα πλάνο εξαετίας, στη διάρκεια της οποίας η χώρα μας θα πρέπει να εφαρμόσει έναν μακρύ κατάλογο μέτρων σε όλους τους τομείς. Στην πορεία και ανάλογα με τις επιδόσεις οι δανειστές θα μας «ανταμείβουν» είτε με περαιτέρω απομείωση του χρέους είτε με τη σταδιακή χαλάρωση των μέτρων που έχουν τεθεί σε εφαρμογή στο πλαίσιο των Μνημονίων. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι δεσμεύσεις που θα αναλάβει η χώρα μας δεν θα έχουν δημοσιονομικό χαρακτήρα (περικοπές, φόροι κ.ά.), αλλά θα είναι αμιγώς μεταρρυθμιστικές. Ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει από τώρα ποιο θα είναι τελικά το περιεχόμενο της συμφωνίας και τι είδους ανατροπές μπορεί να υπάρξουν τα αμέσως επόμενα χρόνια. Για λόγους πολιτικούς, αλλά κυρίως επικοινωνιακούς, και οι δύο πλευρές –κυβέρνηση και δανειστές– θα επιδιώξουν να δώσουν μια διαφορετική διάσταση στη νέα συμφωνία προκειμένου να μη θυμίζει τα Μνημόνια. Μπορεί να καταργηθεί η «τρόικα», αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι οι Βρυξέλλες θα σταματήσουν ή θα μειώσουν την ένταση των ελέγχων της ελληνικής οικονομίας. Άλλωστε η συμφωνία που θα γίνει –αν κι εφόσον δεν προκύψουν απρόοπτα στην πορεία– θα προβλέπει ότι στη θέση της «τρόικας» θα συσταθεί ένα νέο όργανο, για την ακρίβεια μια ομάδα δράσης. Αντίθετα με την «τρόικα», σʼ αυτή θα μετέχουν εκπρόσωποι από θεσμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης μόνο και η οποία θα ελέγχει την πρόοδο της ελληνικής οικονομίας σε εξαμηνιαία βάση. Ανάλογα με τα αποτελέσματα και τις διαπιστώσεις κάθε φορά θα ζητεί διορθωτικές κινήσεις ή θα… εισηγείται «μπόνους» για τη χώρα μας.
Αν και οι αξιωματούχοι των Βρυξελλών έχουν πειστεί σε μεγάλο βαθμό για την αναγκαιότητα κατάργησης της «τρόικας», αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν ισχυρές διαφωνίες στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Διαφωνίες που έχουν να κάνουν με την ανησυχία αρκετών ηγετών για το κατά πόσο η Ελλάδα θα συνεχίσει να υλοποιεί την πολιτική που έχει συμφωνηθεί χωρίς αποκλίσεις και καθυστερήσεις, αν λείψει ο… φόβος της «τρόικας». Ανάλογοι προβληματισμοί φαίνεται να εκφράζονται και από παράγοντες των διεθνών αγορών που φοβούνται πισωγυρίσματα της χώρας μας που μπορεί να τινάξουν στον αέρα όσα επιτεύχθηκαν τα τελευταία χρόνια. Οικονομικοί αναλυτές εκτιμούν ότι τα σενάρια για κατάργηση της «τρόικας» είναι ένας από τους λόγους της μεγάλης πτώσης του δείκτη στο Χρηματιστήριο της Αθήνας την τελευταία εβδομάδα και ταυτόχρονα της εκτίναξης των spreads.