Συνταγματικό πραξικόπημα η επίσπευση της εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας
Ο κ. Γ. Κασιμάτης, σε σκληρούς τόνους, καταγγέλλει μεθοδεύσεις χρησιμοποίησης του χρόνου εκλογής του αρχηγού του κράτους για σκοπούς άλλους από εκείνους που επιβάλλει το Σύνταγμα ενώ τονίζει ότι «ο Πρόεδρος που θα εκλεγεί, θα φέρει το στίγμα της χειραγωγημένης επιλογής τους»!
Οι θέσεις του έγκυρου συνταγματολόγου κ. Γιώργου Κασιμάτη, σε συνδυασμό με την πολύτιμη πολιτική εμπειρία που έχει αλλά και τους δημοκρατικούς του αγώνες, θα πρέπει να προβληματίσουν εκείνους που έχουν στον νου τους να χρησιμοποιήσουν την εκλογή του νέου Προέδρου της Δημοκρατίας για τη δική τους πολιτική σωτηρία.
Ωστόσο, ύστερα από δήλωση του υπουργού Επικρατείας Δημ. Σταμάτη φαίνεται να εγκαταλείπονται ή να παγώνουν προσωρινά οι σκέψεις που ασφαλέστατα υπήρχαν (και υπάρχουν) από κάποιους συμβούλους αλλά και υπουργούς.
Και μόνο ότι χρειάσθηκε ο στενός συνεργάτης του πρωθυπουργού να δηλώσει από το βήμα της Βουλής ότι η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας θα πραγματοποιηθεί κατά τις συνταγματικές επιταγές, επιβεβαιώνει ότι το θέμα είναι υπαρκτό στην κυβερνητική ατζέντα.
Ο κ. Κασιμάτης, με την τεκμηριωμένη συνταγματικά άποψή του, δεν αφήνει κανένα περιθώριο για επίσπευση της εκλογικής διαδικασίας.
Στο σημείο αυτό πρέπει να σημειώσουμε ότι σχολιάζοντας (σε επιστολή του, η οποία δημοσιεύεται πιο κάτω) κείμενο του εκλεκτού συνεργάτη μας Γιώργου Λεονταρίτη, στο οποίο υποστηρίζει ότι ο κ. Κασιμάτης θα ήταν ένας άξιος υποψήφιος για Πρόεδρος της Δημοκρατίας, τονίζει ότι «δεν έχω ούτε ένα από τα κατάλληλα προσόντα που απαιτούνται για την «επιτυχία» του καθεστώτος δανεισμού που επιβλήθηκε στην Ελλάδα»!
Η απάντηση του κ. Κασιμάτη στο ερώτημα που του θέσαμε έχει ως εξής:
Εξυπηρετεί μόνο κομματικά συμφέροντα!
«Τα τελευταία χρόνια επαναλαμβάνονται συχνά συζητήσεις για μεθοδεύσεις εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας, σε σχέση πάντοτε με εκλογές και κομματικά συμφέροντα. Αυτό είναι σαφές δείγμα απώλειας των πολιτικών ηθών. Σήμερα επαναλαμβάνονται οι συζητήσεις για το ζήτημα διάλυσης της Βουλής ή έστω πρόωρης εκλογής του αρχηγού του κράτους. Η συζήτηση αυτή δεν αποβλέπει πια μόνο σε απλά κομματικά συμφέροντα. Αποβλέπει και στην πολιτική χειραγώγηση του ύπατου αξιώματος του πολιτεύματος, ώστε να συνεχίσει την πορεία της, αδιατάρακτη, η εφαρμογή του παράνομου και απάνθρωπου καθεστώτος δανεισμού της χώρας, που έχουμε επανειλημμένα καταγγείλει. Οι συζητήσεις αυτές αποτελούν, με άλλες λέξεις, προσπάθεια επιλογής του ”κατάλληλου” προσώπου για τη θέση του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας, ο οποίος, αν και θα έχει ορκιστεί για την τήρηση του Συντάγματος και θα έχει -μέχρι και ποινική- ευθύνη για πράξεις παραβίασής του, δεν θα φέρνει αντιρρήσεις για τη συνέχιση κατάλυσης της συνταγματικής νομιμότητας από το καθεστώς δανεισμού.
Η εμπειρία αυτού του καθεστώτος μας δείχνει ότι το σύστημα της σημερινής εισβολής στην Ελλάδα διαμορφώνει ένα άθλιο πολιτικό ήθος που δεν περιορίζεται μόνο στην αποκόμιση άνομων κομματικών ωφελημάτων αλλά και σε ενίσχυση των δυνάμεων κατάλυσης της δημοκρατίας και του εθνικού κράτους.
Δείχνοντας η εφημερίδα σας την ευαισθησία της για τα ζητήματα αυτά λειτουργίας του πολιτεύματος, μου είχε ζητήσει συνέντευξη για ανάλογες προσπάθειες που είχαν γίνει σχετικά με την προηγούμενη εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας. Στη συνέντευξη εκείνη (”Το Παρόν”, στο φύλλο της 12/7/2009) είχα αναπτύξει τους λόγους για τους οποίους κάθε μεθόδευση σχετικά με τον χρόνο των εθνικών εκλογών, σε σχέση με την εκλογή του αρχηγού του κράτους, είναι αντίθετη στο Σύνταγμα.
Σήμερα, που έχουμε το ζήτημα έναρξης της διαδικασίας για την εκλογή Προέδρου, θα πρέπει να εξεταστεί ποιος είναι αυτός ο χρόνος, ώστε να μην αποτελεί μεθόδευση χρησιμοποίησης της εν λόγω εκλογής για άλλους σκοπούς από εκείνους που επιβάλλει το Σύνταγμα για την εκλογή στη θέση του ανώτατου αξιώματος της Πολιτείας. Η θέση μου είναι η ακόλουθη:
Σύμφωνα με τα παραπάνω, κανένα δημοκρατικό Σύνταγμα δεν θα δεχόταν μεθόδευση εκλογής Προέδρου Δημοκρατίας για συμφέροντα ή για κατευθυνόμενη επιλογή πρόσωπου. Γι’ αυτό, όλα τα Συντάγματα της Ευρώπης προσδιορίζουν με διάφορους τρόπους τον χρόνο εκλογής σε μια απόσταση που δεν υπερβαίνει τον έναν ή δύο μήνες πριν από τη λήξη της θητείας. Το Σύνταγμά μας ορίζει ότι η Βουλή, για την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας, πρέπει να συγκληθεί ”έναν τουλάχιστον μήνα πριν λήξει η θητεία” του εν ενεργεία Προέδρου.
Αυτό σημαίνει ότι ένας μήνας είναι απαραίτητος να προηγηθεί για να υπάρχει άνετος χρόνος για τις διαδικασίες ενδεχόμενων επαναλήψεων των ψηφοφοριών και για ωρίμανση της πολιτικής βούλησης των μελών του Σώματος.
Η διατύπωση ”τουλάχιστον έναν μήνα” είναι φανερό ότι δεν μπορεί να σημαίνει οποτεδήποτε -ακόμη και ένα-δύο έτη- πριν από τον τελευταίο μήνα της θητείας του Προέδρου. Πρέπει επομένως να ερμηνευθεί σύμφωνα με κριτήρια που δεν είναι αντίθετα με το Σύνταγμα και με το δημοκρατικό πολίτευμα.
Τα δύο κριτήρια
Τα κριτήρια αυτά είναι δύο: (α) Το κριτήριο της εξασφάλισης όσο γίνεται μεγαλύτερης αντικειμενικότητας και αποφυγής κάθε δόλιας μεθόδευσης για τη χειραγώγηση της εκλογής του προσώπου για το ύπατο πολιτειακό αξίωμα και (β) το κριτήριο της ακολουθούμενης στην Ελλάδα και στην Ευρώπη πρακτικής, με την οποία πρέπει να εναρμονίζεται το Σύνταγμα στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής νομιμότητας: Η πρακτική αυτή κινείται στο χρονικό διάστημα του ενός έως δύο μηνών πριν από τη λήξη της θητείας του απερχόμενου Προέδρου. (Βλ. εδώ και τις ορθές σκέψεις του καθηγητή Κώστα Μαυριά στο σύγγραμμά του Συνταγματικό Δίκαιο, 2014.)
Και τα δύο αυτά κριτήρια είναι προϊόντα της γνώσης και της εμπειρίας για τη μέγιστη δυνατή διασφάλιση της αποτροπής προσπαθειών χειραγώγησης και άλλων κινδύνων εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας, που θα εξυπηρετούσαν άλλους σκοπούς από εκείνους για τους οποίους είναι προορισμένο το λειτούργημα του αρχηγού του κράτους στη δημοκρατία.
Στόχος η χειραγώγηση της εκλογής
Οι συζητήσεις για εκλογή του επόμενου Προέδρου της Δημοκρατίας πριν από τον χρόνο που ακολουθείται μέχρι σήμερα είναι υποβολιμαίες και δόλιες. Αποβλέπουν είτε στη δυνατότητα χειραγώγησης της εκλογής για άλλους σκοπούς από εκείνους του Συντάγματος με πλειοψηφία που διαθέτουν κατά τον χρόνο που προτείνουν είτε σε συνθήκες ευκολότερης συγκέντρωσης της απαιτούμενης πλειοψηφίας για το ”κατάλληλο” πρόσωπο.
Κανένας συνταγματικός λόγος δεν υπάρχει να προηγηθεί, περισσότερο απʼ ό,τι συνήθως, η εκλογή του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας. Εάν γίνει, θα αποτελεί κατάφωρη παραβίαση του Συντάγματος, ο δε Πρόεδρος που θα ”εκλεγεί” θα φέρει το στίγμα της χειραγωγημένης επιλογής τους».