Η παραζάλη Βενιζέλου και η σιωπή του Μαξίμου

Η θλιβερή εικόνα, η οποία με χαρά και ικανοποίηση αναπαράχθηκε από τα τουρκικά ΜΜΕ, έδειχνε το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών να ασχολείται επί τετραήμερο με ρηματικές διακοινώσεις προς το «αδελφό» υπουργείο Εξωτερικών της Κύπρου, ζητώντας να «καταθέσει» ότι ο κ. Βενιζέλος τα έκανε όλα υπέροχα στο Συμβούλιο Σύνδεσης ΕΕ – Τουρκίας και να αποδοκιμάσει την εκλεγμένη ευρωβουλευτή.

Συγχέοντας για μια ακόμη φορά τον ρόλο του, ο κ. Βενιζέλος λειτούργησε ως στέλεχος ομάδας της Ελιάς και με παρορμητικό τρόπο, όπως αντιδρά στα Πολιτικά Συμβούλια του κόμματός του, υπονομεύοντας ο ίδιος τον θεσμικό ρόλο του ως υπουργός Εξωτερικών και παραβιάζοντας την αρχή σεβασμού της αξιοπρέπειας και αυτοτέλειας της κυπριακής κυβέρνησης. Το όλο επεισόδιο όμως έφερε στην επιφάνεια το πραγματικό πρόβλημα που προκάλεσε ο κ. Βενιζέλος, όταν στη διάρκεια του Συμβουλίου Σύνδεσης ΕΕ-Τουρκίας αλλά και αμέσως μετά στις κοινές δηλώσεις με τον τούρκο υπουργό Ευρωπαϊκών Υποθέσεων κ. Τσαβούσογλου, δεν φρόντισε να δώσει ως έλληνας υπουργός Εξωτερικών αλλά και ως προεδρία της ΕΕ, απάντηση στα όσα προκλητικά και ανιστόρητα περιελάμβανε το επίσημο έγγραφο το οποίο κατέθεσε στο Συμβούλιο η Τουρκία.

Κανείς δεν είδε, κανείς δεν ενδιαφέρθηκε για το τι περιλάμβανε το κείμενο αυτό, με αποτέλεσμα να εκτεθεί ο ίδιος ο κ. Βενιζέλος, ο οποίος αντάλλασσε φιλοφρονήσεις με τον τούρκο υπουργό, που στο κείμενό του είχε αμφισβητήσει την ιδία την ύπαρξη της Κύπρου, είχε παρουσιάσει απαραδέκτους όρους για το Κυπριακό, επαναβεβαίωνε την ύπαρξη του casus belli και -το πλέον προκλητικό- συνέδεε τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει η Τουρκία έναντι της ΕΕ για το Πατριαρχείο και τις μη μουσουλμανικές κοινότητες στην Τουρκία με την… «τουρκική» μειονότητα της Θράκης και τις «τουρκικές κοινότητες στα Δωδεκάνησα»! Στο πολυσέλιδο αυτό υπόμνημα υποστηριζόταν μεταξύ άλλων ότι: «Η ελληνοκυπριακή διοίκηση δεν αντιπροσωπεύει ολόκληρο το νησί. Μέχρι να βρεθεί μία οριστική και δίκαιη -και για τα δύο μέρη- λύση του Κυπριακού, η Τουρκία δεν θα αντιμετωπίζει θετικά την ένταξη των Ελληνοκυπρίων σε οποιονδήποτε διεθνή οργανισμό. Η ικανοποίηση των ελληνοκυπριακών αιτημάτων για ένταξη σε διεθνείς οργανισμούς», συνεχίζει το έγγραφο, «απλώς θα ενδυνάμωνε τον ψευδή ισχυρισμό τους ότι εκπροσωπούν τη “νεκρή-εκλιπούσα” Δημοκρατία της Κύπρου και θα αποσπούσε την προσοχή τους από τον στόχο της επίλυσης».

Αυτός ο προκλητικότατος ισχυρισμός σημαίνει ουσιαστικά ότι όχι μόνο η Τουρκία δεν αποδέχεται την ύπαρξη ενός κράτους-μέλους της ΕΕ (με την οποία συνομιλεί), αλλά θεωρεί και «κλινικά νεκρή» την Κυπριακή Δημοκρατία. Η αναφορά αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία για την όλη στρατηγική την οποία έχει καταστρώσει στο Κυπριακό, όπου επιδιώκει την κατάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και την ίδρυση νέου κράτους, που δεν θα αποτελεί συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά θα δημιουργηθεί από δύο «ισότιμους λαούς».

Η Τουρκία κατηγορεί την κυπριακή κυβέρνηση ότι δεν αποδέχεται τις δήθεν συγκλίσεις που υπήρξαν στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων επί θητείας του Δ. Χριστόφια, αποδίδοντας σε αυτό την έλλειψη προόδου στο Κυπριακό. Επίσης, απαράδεκτη και κατά παράβαση κάθε έννοιας διεθνούς νομιμότητας, η Τουρκία επιμένει στους γνωστούς ισχυρισμούς της ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν έχει δικαίωμα για έρευνες στην ΑΟΖ της και επιμένει ότι ισχύουν οι υποτιθέμενες παραχωρήσεις αδειών ερευνών στην τουρκική κρατική εταιρεία ΤΡΑΟ, που έχει προσφέρει το ψευδοκράτος. Ενώ η Άγκυρα εγκαλείται από την ΕΕ για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ακόμη το Πατριαρχείο και οι μη μουσουλμανικές μειονότητες, η Τουρκία περνά στην αντεπίθεση και καθιστά υπόλογη την… Ελλάδα, καθώς συνδέει ευθέως υπό όρους αμοιβαιότητας όλες τις υποχρεώσεις της έναντι των μειονοτήτων της με την «τουρκική μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης και την τουρκική κοινότητα της Δωδεκανήσου». Αφού μάλιστα περιγράφει τα αιτήματα των ακραίων της Θράκης, επαναφέρει και το γνωστό θέμα της αναγνώρισης των ψευδομουφτήδων.

Κι όμως αυτό το έγγραφο το παρέλαβε μετ’ επαίνων ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών, εκπροσωπώντας μάλιστα όλη την ΕΕ!

Σε άλλο σημείο μάλιστα, αφού η Τουρκία διευκρινίζει ότι πρέπει να έχει και η ίδια λόγο για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών στη Μεσόγειο (θεωρώντας ότι έχει συμφέροντα στην περιοχή), δηλώνει ότι δέχεται τις αρχές του διεθνούς δικαίου (όχι όμως του Δικαίου της Θάλασσας) και την αρχή της ευθυδικίας για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών. Προβαίνει μάλιστα και σε μια προσβλητική -ακόμη και για την ΕΕ, πόσω μάλλον για την Ελλάδα- σύσταση ότι θα πρέπει η ΕΕ, στο πλαίσιο της Στρατηγικής για τη Θαλάσσια Ασφάλεια, να «αποφεύγει ευαίσθητες λέξεις, όπως η λέξη “απειλή”, όταν αναφέρεται στην οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών στην περιοχή μας».

Δεν μπορεί σε μια τέτοια περίοδο η χώρα να έχει υπουργό Εξωτερικών περιορισμένης ευθύνης και δραστηριότητας, αλλά απαιτεί υπουργό πλήρους απασχόλησης. Ο κ. Βενιζέλος ας ασχοληθεί με την Ελιά, τη δημοκρατική παράταξη, τον Παναγιωτακόπουλο, τον Λοβέρδο, τον Χρυσοχοΐδη, τον Γ. Παπανδρέου, ας λύσει τα προβλήματα της οικονομίας στις διαπραγματεύσεις με την «τρόικα» και ας αφήσει την εξωτερική πολιτική στα χέρια όσων θέλουν και έχουν λόγο να ασχοληθούν με αυτή.

Και το πλέον θλιβερό και τραγικό για την ελληνική διπλωματία είναι ότι ύστερα από όλα αυτά, την επόμενη ημέρα ο κ. Βενιζέλος έδινε συνέντευξη στη «Χουριέτ», δηλώνοντας ότι δεν πρέπει να χαθεί το πολύ καλό… μομέντουμ που υπάρχει στις ελληνοτουρκικές σχέσεις!

Αν αυτό έχει καταλάβει ο κ. Βενιζέλος, τότε πραγματικά το πρόβλημα είναι πολύ πιο σοβαρό απʼ όσο φανταζόμασταν…

Κωνσταντίνος Τσάκαλος