Τι θα προβλέπει η ρύθμιση για τους ένστολους
Εκτός από οικονομικές, η υπόθεση τείνει να προσλάβει πολιτικές, αλλά και κοινωνικές προεκτάσεις, ενώ είναι πολύ πιθανό να λειτουργήσει ως προπομπός για ανάλογες εξελίξεις στο εγγύς μέλλον. Με την εφαρμογή, έστω και σταδιακή και σε βάθος χρόνου, των δικαστικών αποφάσεων θα εξανεμιστεί το περίφημο πλεόνασμα, για το οποίο επαίρετο η κυβέρνηση, ενώ παράλληλα θα πρέπει να αναζητήσει επιπλέον κονδύλια για τις πρόσθετες ανάγκες που εκ των πραγμάτων θα προκύψουν. Την ίδια στιγμή, η δικαίωση δικαστών και ενστόλων μπορεί να αποτελέσει νομικό προηγούμενο για άλλους κλάδους δημοσίων υπαλλήλων που πιθανότατα θα θελήσουν να προσφύγουν – ήδη οι νοσοκομειακοί ανήγγειλαν ότι θα κινηθούν προς αυτή την κατεύθυνση. Το γεγονός ότι η αποκατάσταση των αδικιών ξεκινάει από τα πολύ υψηλά μισθολογικά κλιμάκια -τους δικαστές- κι όχι από τα πιο χαμηλά (όπου οι ανάγκες είναι αυξημένες), εκθέτει την κυβέρνηση έναντι των οικονομικά ασθενέστερων.
Υπακούοντας στην -από το 2013- απόφαση του Μισθοδικείου, το υπουργείο Οικονομικών κατέθεσε τροπολογία, που την ενέκρινε η Βουλή, με την οποία αποκαθίστανται, και μάλιστα αναδρομικά από τον Αύγουστο του 2012, οι αποδοχές των συνταξιούχων δικαστικών που είχαν περικοπεί. Το συνολικό ποσό που θα απαιτηθεί δεν έχει οριστικοποιηθεί, το βέβαιο είναι ότι τα χρήματα θα επιστραφούν τμηματικά ούτως ώστε να μη διαταραχθούν οι προβλέψεις του προϋπολογισμού για το 2014 και το 2015. Υπό το βάρος των αντιδράσεων και κυβερνητικών βουλευτών, η κυβέρνηση δεσμεύθηκε ότι θα προχωρήσει σε ανάλογες ρυθμίσεις και για τους ένστολους, οι οποίοι έχουν δικαιωθεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Ωστόσο, στην περίπτωσή τους, η επιστροφή των χρημάτων που τους κόπηκαν θα είναι μια πολύπλοκη και χρονοβόρα διαδικασία, αφού, αντίθετα με τους δικαστικούς, για εκείνους δεν υπήρχε ειδική πρόβλεψη. Παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών εξέφραζαν ανακούφιση για τις αποφάσεις των δικαστηρίων καθώς αρχικά υπήρχαν φόβοι ότι θα ήταν ακόμη πιο επαχθείς. Σύμφωνα με δήλωση του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρα, οι τελικές ρυθμίσεις για την αποκατάσταση των αποδοχών των ενστόλων θα ανακοινωθούν τις αμέσως επόμενες ημέρες, εκτός απροόπτου εντός της εβδομάδας. Σημείωσε μάλιστα ότι η κυβέρνηση, συνεπής προς τις δεσμεύσεις της, αίρει σταδιακά στρεβλώσεις και αδικίες που έγιναν τα τελευταία χρόνια. Για τον υπολογισμό του τελικού ποσού που θα επιστραφεί στους ένστολους θα συνυπολογιστούν μια σειρά ευεργετικών μέτρων που ελήφθησαν μετά το 2012 (π.χ. ξεπάγωμα των μισθολογικών προαγωγών). Ακόμη αναμένεται να γίνει συμψηφισμός με τα χρήματα που πήραν ως ενίσχυση (κοινωνικό μέρισμα) από το πλεόνασμα (όσων οι αποδοχές ήταν κάτω των 1.000 ευρώ). Με την αποκατάσταση των αποδοχών τους, ένας μεγάλος αριθμός από αυτούς θα υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ και κατά συνέπεια δεν δικαιούται το μέρισμα που έχει ήδη λάβει.
Οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών δεν έχουν υπολογίσει το συνολικό ποσό που θα απαιτηθεί για την εφαρμογή των αποφάσεων για δικαστές-ένστολους, ορισμένοι ωστόσο μιλούν για αρκετές δεκάδες εκατ., υπό τον όρο, βέβαια, ότι δεν θα προκύψουν και νέες δικαστικές αποφάσεις για άλλους κλάδους δημοσίων υπαλλήλων. Υπό το κράτος της σύγχυσης που προκλήθηκε τα πρώτα 24ωρα, κυβερνητικοί αξιωματούχοι έκαναν λόγο για τον κίνδυνο να χρειαστεί η κυβέρνηση να λάβει πρόσθετα μέτρα προκειμένου να κλείσει η «μαύρη τρύπα». Επικαλούμενοι, επί της ουσίας, τη συμφωνία που έχει συνομολογηθεί με την «τρόικα» ότι αν κάποιες από τις αποφάσεις του Μνημονίου ακυρωθούν από τη Δικαιοσύνη, η κυβέρνηση οφείλει να λάβει ισοδύναμα μέτρα για να ισοσκελίσει τις απώλειες. Κυβερνητικοί παράγοντες έσπευσαν να διευκρινίσουν -προκειμένου να καθησυχάσουν τις ανησυχίες- ότι δεν τίθεται τέτοιο ζήτημα.