Δυνατότητες συνεργασίας μεταξύ των χωρών του Νότου στη νέα Ευρωβουλή
Με την οικονομική κρίση έχει προστεθεί και ο όρος Ευρωπαϊκός Νότος, σε αντιδιαστολή με τον Ευρωπαϊκό Βορρά, συνώνυμο της Γερμανίας και όσων χωρών συντάσσονται με το Βερολίνο, όπως η Αυστρία, η Ολλανδία, η Φινλανδία, η Δανία κ.ά.
Κοινό χαρακτηριστικό των χωρών του Ευρωπαϊκού Νότου, που στην ουσία είναι η Ελλάδα, η Ιταλία, η Ισπανία και η Πορτογαλία, είναι ότι όλες μαστίζονται από οικονομική κρίση, υψηλή ανεργία, ιδιαίτερα των νέων, και μεγάλα εθνικά χρέη. Επιπλέον, οι χώρες του Νότου υφίστανται την υπεροπτική συμπεριφορά των χωρών του βιομηχανικού Βορρά, συχνά με απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς.
Όμως, πέραν αυτών των, λιγότερο ή περισσότερο, κοινών χαρακτηριστικών, υφίστανται μεταξύ τους και σημαντικές διαφορές, σε βαθμό που να μπορεί κανείς να διακρίνει και έναν Νότο του Νότου. Κατ’ αρχάς, η Ιταλία και η Ισπανία δεν διέπονται από Μνημόνια, που αρνήθηκαν να υπογράψουν, ενώ αντίθετα επιβλήθηκαν στην Ελλάδα, στην Πορτογαλία και στην Ιρλανδία… Επίσης, τα δάνεια για ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών η Ιταλία και η Ισπανία τα εγγράψανε εις βάρος των ιδιωτών, ενώ η Ελλάδα και η Πορτογαλία στο κρατικό χρέος. Θα μπορούσαν να απαριθμηθούν και άλλες ομοιότητες και διαφορές.
Η σημασία τους έγκειται στην αξιολόγηση των προοπτικών εξόδου από την κρίση κάθε χώρας ξεχωριστά και στο κατά πόσο είναι δυνατή μια συνεργασία μεταξύ τους στο πλαίσιο της νέας Ευρωβουλής. Κυρίως σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος, όπως είναι η παράνομη μετανάστευση, με ανάληψη κοινών πρωτοβουλιών για τροποποίηση της ατελέσφορης και ετεροβαρούς συμφωνίας Δουβλίνο ΙΙ. Η συνεργασία θα μπορούσε να επεκταθεί και σε θέματα γενικότερου κοινοτικού ενδιαφέροντος, όπως η πολιτική λιτότητας, η δημοσιονομική πειθαρχία και άλλες θεσμικές αλλαγές. Το εγχείρημα δεν θα ήταν εύκολο.
Η Ιταλία, συνήθως, συντάσσεται με τις ισχυρές χώρες του Βορρά και απαρέσκεται να γίνει σημείο αναφοράς με τις φτωχότερες χώρες του Νότου. Λόγω ιστορικού παρελθόντος, το ίδιο ισχύει και για την Ισπανία. Ποιος θα είναι ο νέος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής; Θα είναι ένας από τους πέντε υποψηφίους των Κοινοβουλευτικών Ομάδων (μεταξύ των οποίων και ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ κ. Αλέξης Τσίπρας) ή λόγω αδυναμίας συγκέντρωσης -σύμφωνα με το άρθρο 17 της Συνθήκης της Λισσαβώνας- 376 ψήφων των ευρωβουλευτών, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα προτείνει άλλη προσωπικότητα;
Ο βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον έσπευσε ήδη να εκφράσει την αντίθεσή του στην υποψηφιότητα του Λουξεμβούργιου Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, προφανώς για να επιτύχει ανταλλάγματα σε άλλες επίλεκτες θέσεις. Ανεξάρτητα, πάντως, από τα πρόσωπα που τελικά θα επιλεγούν ως Επίτροποι, θα πρέπει να επιδιωχθεί οι ευρωβουλευτές των χωρών του Νότου να λειτουργήσουν, ατύπως, και ως ομάδα, τουλάχιστον σε θέματα που αφορούν τον Νότο, με προεξάρχον την παράνομη μετανάστευση.
Προϋπόθεση μιας επιτυχούς παρουσίας στην Ευρωβουλή αποτελεί και η καλή ενημέρωση των ευρωβουλευτών από το εθνικό κέντρο, η γνώση των ευρωπαϊκών θεμάτων και η γλωσσομάθεια. Τα ελληνικά πολιτικά κόμματα δεν απέφυγαν τον πειρασμό, ενεργώντας με κριτήρια εθνικών εκλογών, να συμπεριλάβουν στα ευρωψηφοδέλτια και πρόσωπα υψηλής αναγνωρισιμότητας. Σίγουρα θα απαιτηθεί από πλευράς τους η καταβολή ιδιαίτερων προσπαθειών για να ανταποκριθούν στα καθήκοντα του ευρωβουλευτή.