Επικίνδυνα παιγνίδια της Άγκυρας στο Αιγαίο
Η κλασσική εξήγηση περί εξαγωγής της κρίσης από τον κ. Ερντογάν δεν προσφέρει πλέον ικανοποιητική απάντηση, καθώς το θέμα του Αιγαίου ελάχιστα απασχολεί την τουρκική κοινή γνώμη και προφανώς δεν θα αποτελέσει κάποιου είδους αντίβαρο στα όσα συμβαίνουν στο εσωτερικό της χώρας. Και σε κάθε περίπτωση ο κ. Ερντογάν, ο οποίος ελάχιστα ασχολείται με θέματα εξωτερικής πολιτικής, δεν έχει να κερδίσει με ένα θερμό επεισόδιο στο Αιγαίο που θα έδινε άλλοθι για ακόμη μεγαλύτερη απομόνωση από την Ευρώπη, κάτι που θα είχε επιπτώσεις σε ένα σημαντικό τμήμα του αστικού εκλογικού σώματος.
Στα υπουργεία Εξωτερικών και Άμυνας δεν αποκλείουν φυσικά και το ενδεχόμενο τα «σταγονίδια» του στρατιωτικού κατεστημένου, τα οποία κάθε άλλο παρά έχουν εξουδετερωθεί, να προσπαθούν μέσω της τεχνητής έντασης στο Αιγαίο να επανακτήσουν μερίδιο εξουσίας στην Άγκυρα.
Πάντως, η φημολογία, η οποία είχε κορυφωθεί και στην Αθήνα, για έξοδο των ερευνητικών σκαφών Πίρι Ρέις και Τσουμπουκλού για έρευνες ακόμη και σε περιοχές έξω από τη χερσόνησο του Άθω, δεν επιβεβαιώθηκε και στα συγκεκριμένα διαστήματα τα σκάφη παρέμειναν στις βάσεις τους.
Η ανησυχία αυτή δεν ήταν αδικαιολόγητη, καθώς η Αθήνα… ανακάλυψε ξαφνικά ότι από τις αρχές του χρόνου στο ετήσιο πρόγραμμα των τουρκικών ερευνητικών σκαφών είχε περιληφθεί και η ωκεανογραφική έρευνα του Πίρι Ρέις σε μια σειρά σημείων του Αιγαίου οριακά εντός των διεθνών υδάτων, αλλά επί της ελληνικής υφαλοκρηπίδας που κάλυπταν όμως όλη την περιοχή δυτικά του 25ου μεσημβρινού από τον Άθω μέχρι τις Κυκλάδες…
Ενώ στην Αθήνα υπήρξαν διαρροές και κάποια δημοσιεύματα, μάλλον άστοχα, καθώς έκαναν λόγο για την… αποτελεσματική παρέμβαση του ελληνικού ΥΠΕΞ προς την Τουρκία για τη μη πραγματοποίηση των ερευνών, η απάντηση ήρθε με ένα μπαράζ ασκήσεων που είχαν απολύτως προκλητικό χαρακτήρα.
Η άσκηση Beyaz Firtina, η οποία είχε «ανταλλαγεί» στο πλαίσιο των ΜΟΕ, κινητοποίησε 55 τουρκικά πολεμικά πλοία, σχεδόν το σύνολο του τουρκικού στόλου, ενώ η άσκηση Efes-2014 κινητοποίησε 31 πλοία, προκαλώντας έτσι μια μεγάλη συγκέντρωση πυρός και αναπόφευκτη ένταση στο Αιγαίο.
Ακολουθώντας μάλιστα τη γνωστή τακτική, οι Τούρκοι, δοκιμάζοντας τις αντοχές αλλά κυρίως τις δυνατότητες αντίδρασης των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, έστειλαν επανειλημμένα τουρκικά σκάφη να κινηθούν εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων παραβιάζοντας την αρχή της αβλαβούς διέλευσης.
Ιδιαίτερο προβληματισμό προκάλεσε πάντως και η εξαγγελία άσκησης για τον Έλεγχο Εμπορικών Πλοίων, η οποία, αν και όπως αναφέρθηκε στην τουρκική Navtex γίνεται σε εθελοντική βάση, προέβλεπε ελέγχους όχι μόνο στα τουρκικά χωρικά ύδατα αλλά και στα διεθνή ύδατα του Αιγαίου. Μια τέτοιου είδους άσκηση με πλάγιο τρόπο επιχειρεί να αμφισβητήσει την ελληνική δικαιοδοσία στο Αιγαίο και να διεκδικήσει την επιχειρησιακή διχοτόμηση του Αιγαίου.
Την ίδια στιγμή πάντως αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον το τι θα πράξει η Άγκυρα με το ερευνητικό σκάφος Barbaros, το οποίο πραγματοποιεί προκλητικά έρευνες εντός της κυπριακής ΑΟΖ δυτικά της Πάφου και οι οποίες έχει ανακοινωθεί ότι θα συνεχιστούν τουλάχιστον μέχρι τις 15 Ιουνίου.
Πάντως, μέχρι την έναρξη του υποτιθέμενου μορατόριουμ στις 15 Ιουνίου, η Τουρκία έχει φροντίσει να εξαγγείλει ένα ακόμη πρόγραμμα ασκήσεων δεσμεύοντας πολύ μεγάλες περιοχές μέχρι και τις 4 Ιουνίου σε ειδικά επιλεγμένα σημεία του Αιγαίου. Νοτίως της Χερσονήσου του Άθω μέχρι ανατολικά της Μονεμβασιάς, βορείως του Ηρακλείου και στην καρδιά του Αιγαίου μεταξύ Άη Στράτη και Ικαρίας…
Κωσταντίνος Τσάκαλος