Ένας διαφορετικός Επιτάφιος
Για πρώτη φορά μετά το 1957, η Ακολουθία του Επιταφίου τελέστηκε στον Ιερό Ναό του Αγίου Γεωργίου Εξορινού, στην κατεχόμενη Αμμόχωστο. Πρόκειται για έναν ιστορικό ναό η ανέγερση του οποίου χρονολογείται από τον 15ο αιώνα.
Η περιφορά του Επιταφίου έγινε γύρω από τον ιερό ναό, χοροστατούντος του Μητροπολίτη Κωνστάντιας-Αμμοχώστου Βασίλειου.
Ιδιαίτερα συγκινητική υπήρξε η συμμετοχή του τελευταίου ψάλτη του ναού Ανδρέα Τσαγκαρά, 80 ετών, ο οποίος και έψαλε στη Θεία Ακολουθία.
Στην Ακολουθία, πέραν του πλήθους πιστών που προσέτρεξαν από τις ελεύθερες περιοχές της Κύπρου, παρέστησαν η Ευρωπαία Επίτροπος Ανδρούλα Βασιλείου, ο ελληνοκύπριος και ο τουρκοκύπριος Δήμαρχος, ξένοι διπλωμάτες και ο ιμάμης.
Εκπρόσωπος μάλιστα του Πανεπιστημίου Eastern University Ουμίτ Ινατσί παρέδωσε το κλειδί του Ιερού Ναού στον Μητροπολίτη Βασίλειο, γεγονός που προκάλεσε την επιδοκιμασία και το χειροκρότημα των παρευρεθέντων.
Είναι αλήθεια ότι οι στιγμές που έζησαν οι εκεί παρευρεθέντες υπήρξαν φορτισμένες συγκινησιακά. Τούτο είναι και εύλογο και ανθρώπινο.
Το γεγονός αυτό καθʼ εαυτό αποτελεί μια ενθαρρυντική ένδειξη. Και ασφαλώς είναι θετικό. Ουδείς μπορεί να το επικρίνει. Η εκδήλωση του θρησκευτικού συναισθήματος πρέπει πάντα να είναι ελεύθερη, χωρίς περιορισμούς.
Ελπίζουμε η Ακολουθία του Επιταφίου, όπως και άλλες Ακολουθίες, να επαναληφθεί. Όχι όμως σε καθεστώς κατοχής.
Η παρουσία των δύοδημάρχων, του ελληνοκύπριου και του τουρκοκύπριου, ασφαλώς δεν πέρασε απαρατήρητη.
Τι εκπροσωπούσε όμως ο τουρκοκύπριος δήμαρχος;
Η επιστροφή της κλειστής πόλης της Αμμοχώστου, εφόσον τελικά πραγματοποιηθεί, ασφαλώς θα αποτελέσει θετικό βήμα.
Χρειάζονται όμως και πολλά άλλα από την πλευρά των Τουρκοκυπρίων.
«Η Αμμόχωστος δεν είναι Μέτρο Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) που θα ευνοήσει τους Αμμοχωστιανούς, αντιθέτως είναι μέτρο-“κλειδί” για όλους τους Κύπριους, Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους και ως τέτοιο θα πρέπει να προσεγγίζεται», δήλωσε στην εφημερίδα «Φιλελεύθερος» ο νέος κυβερνητικός εκπρόσωπος Νίκος Χριστοδουλίδης.
Από δικής μας πλευράς, φοβόμαστε μήπως, πιστή στη μέχρι τώρα ακολουθούμενη πολιτική, η τουρκική πλευρά προσπαθήσει να περάσει μηνύματα λανθασμένα προς τα έξω. Στην περίπτωση αυτή, εκμεταλλευόμενη το γεγονός της Ακολουθίας του Επιταφίου στην κατεχόμενη Αμμόχωστο, θα προσπαθήσει να αποδείξει την «ανοχή» και τον «σεβασμό» που τρέφει στα πλαίσια της «πολυ-θρησκευτικότητας» που με κάθε ευκαιρία διακηρύσσει. Δεν θα παραλείψει μάλιστα να προβάλει και το μήνυμα της «ειρηνικής συνύπαρξης» των δύο κοινοτήτων, που ασφαλώς θα αποτελέσει αντικείμενο ευμενούς πρόκλησης εντυπώσεων μεταξύ των τρίτων. Δεν είναι πάντως άσχετο το γεγονός ότι η Ακολουθία του Επιταφίου μεταδόθηκε δορυφορικά στο εξωτερικό.
Σχετικές είναι και οι δηλώσεις του Αρχιεπισκόπου Κύπρου, ο οποίος εδήλωσε ότι η εικόνα που προβάλλεται προς τα έξω δεν απηχεί την πραγματικότητα, αφού «παρουσιάζει τους Τούρκους ως δημοκρατικούς, να αγαπούν και να σέβονται τα ιερά και τα όσιά μας».
Δεν πρέπει μάλιστα να αποκλειστεί το ενδεχόμενο η προβαλλόμενη αυτή πολιτική της Τουρκίας να αποβλέπει κάπου αλλού. Να υποκρύπτει δηλαδή πρόθεση της Άγκυρας να υποβάλει εκ των υστέρων απαιτήσεις και ανταλλάγματα στο πλαίσιο μιας «συμψηφιστικής» πολιτικής που θα τη συνέφερε.
Τα παραπάνω δεν πρέπει να μας εκπλήσσουν. Έχουμε τη σχετική εμπειρία από τη διαχρονική πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Ας πάρουμε την περίπτωση της ελληνικής μειονότητας στην Τουρκία. Η Άγκυρα έχει εκφράσει πολλές φορές «καλές προθέσεις». Για λήψη μάλιστα μέτρων που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην επίλυση όλων των εκκρεμούντων προβλημάτων που η μειονότητα αντιμετωπίζει.
Δυστυχώς, όμως, όλες οι σχετικές προθέσεις παραμένουν γράμμα κενό.
Πρέπει να υπάρξει συνέχεια και συνέπεια στις υποσχέσεις και στην εφαρμογή των μέτρων, χωρίς εξαιρέσεις, αποκλεισμούς ή παρεκκλίσεις.
Απλό –και όχι μοναδικό φυσικά– παράδειγμα η Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης.
Πόσες φορές έχουμε ακούσει υποσχέσεις και ευχολόγια περί ανοίγματος της σχολής;
Απλά υπενθυμίζουμε ότι τη σχολή έκλεισαν οι τουρκικές αρχές το 1971. Δηλαδή πριν από 43 χρόνια.
Και έκτοτε παραμένει κλειστή…