Φουντώνουν οι αποκαλύψεις για τη διαπλοκή του Ερντογάν με επιχειρηματικά συμφέροντα

Ο 15χρονος αλεβίτης χτυπήθηκε στις 16 Ιουνίου στο κεφάλι από μεταλλικό περίβλημα δακρυγόνου, στον δρόμο, καθώς πήγαινε να αγοράσει ψωμί για την οικογένειά του. «Δεν πήρε ο θεός τον γιο μου. Ο Ταγίπ το έκανε», δήλωσε η μητέρα του. «Τα δικά τους παιδιά κλέβουν εκατομμύρια, τα δικά μας πεθαίνουν όταν πηγαίνουν ν’ αγοράσουν ψωμί», τόνισε το Disk, ένα από τα μεγαλύτερα εργατικά σωματεία της χώρας.

2.000.000 τούρκοι πολίτες βγήκαν στον δρόμο τιμώντας τη μνήμη του Μπερκίν, σε διαδηλώσεις που έλαβαν χώρα σε 13 επαρχίες της χώρας με μεγαλύτερες αυτές στην Άγκυρα και στην Κωνσταντινούπολη. Στην Πόλη, και ενώ η πορεία της κηδείας του 15χρονου μετά το πέρας της τελετής κατευθυνόταν προς την πλατεία Ταξίμ, η αστυνομία μπλόκαρε τον δρόμο με αποτέλεσμα να ακολουθήσουν συγκρούσεις όπου οι δυνάμεις ασφαλείας χρησιμοποίησαν, για μία ακόμη φορά, πλαστικές σφαίρες, δακρυγόνα και κανόνια νερού. Ταραχές συνέβησαν σε όλη τη χώρα και υπήρξαν δύο νέοι νεκροί: Αστυνομικός που πέθανε από καρδιακή προσβολή στην ανατολική επαρχία του Τουντσελί και ο 22χρονος Μπουρακτσάν Καραμάνογλου που πυροβολήθηκε στην Κωνσταντινούπολη από μέλη της εκτός νόμου ακροαριστερής οργάνωσης DHKP-C.

Η περιοχή όπου σκοτώθηκε ο Καραμάνογλου, στα σύνορα του προαστίου Οκμεϊντανί, όπου ζει η οικογένεια του 15χρονου Ελβάν, κατοικείται κυρίαρχα από αλεβίτες και αποτελεί χώρο επιρροής αριστερών ομάδων και της συντηρητικής συνοικίας του Κασίμπασα από όπου κατάγεται ο πρωθυπουργός Ερντογάν και κυριαρχούν εθνικιστικές και θρησκευτικές ομάδες κι είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη.

Ο θάνατος του Μπερκίν έχει συγκλονίσει τη χώρα απ’ άκρη σ’ άκρη, πέρα από εθνοτικούς, θρησκευτικούς, κοινωνικούς ή οικονομικούς διαχωρισμούς. Απλοί άνθρωποι αλλά και η πλειοψηφία όσων πρωταγωνιστούν στη δημόσια ζωή της γείτονος συμμετέχουν με κάθε τρόπο σε ένα πένθος που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως εθνικό. Ο μόνος που δεν έχει δείξει καμία συγκίνηση για τον θάνατο του παιδιού είναι ο Ερντογάν, ο οποίος αντίθετα χαρακτήρισε όσους συμμετείχαν στις διαδηλώσεις τη μέρα της κηδείας τσαρλατάνους και τους κατηγόρησε ότι προσπαθούν να σπείρουν το χάος για να επηρεάσουν τις δημοτικές εκλογές που θα γίνουν στο τέλος του μήνα. Η στάση αυτή του τούρκου πρωθυπουργού έχει σοκάρει μεγάλο κομμάτι της κοινής γνώμης, καθώς ο Ερντογάν έχει διαχρονικά καλλιεργήσει την εικόνα του συναισθηματικού ανθρώπου που αγαπά βαθιά τα παιδιά. Και παρότι στις δημοσκοπήσεις το κόμμα του φαίνεται να συγκεντρώνει ακόμη την προτίμηση του 37-40% των ψηφοφόρων και η προσωπική του δημοφιλία είναι ακόμη υπολογίσιμη, είναι η πρώτη φορά που ο τούρκος πρωθυπουργός βρίσκεται σε πλήρη αναντιστοιχία με μεγάλο κομμάτι της λαϊκής του βάσης στις φτωχογειτονιές των τουρκικών μεγαλουπόλεων.

Την ίδια στιγμή δεν έχουν πάψει οι συνεχείς αποκαλύψεις για τη διαπλοκή του τούρκου πρωθυπουργού και του ΑΚΡ με επιχειρηματικά και οικονομικά συμφέροντα. Κάθε βράδυ στην Τουρκία όσοι έχουν σύνδεση με το διαδίκτυο, αντί να παρακολουθήσουν στην τηλεόραση την αγαπημένη τους σειρά ή να βγουν έξω, αναμένουν με αγωνία τα νέα της ημέρας, καθώς γύρω στις 20:00 κυκλοφορεί και μια νέα καταγεγραμμένη συνομιλία είτε του Ερντογάν είτε του γιου του, στελεχών του ΑΚΡ ή επιχειρηματιών που ανήκαν στον στενό του κύκλο και αποκαλύπτει νέα στοιχεία.

Ο Ερντογάν είναι ο άνθρωπος που για μια δεκαετία σχεδόν λειτούργησε ως καταλυτικός ενοποιητικός παράγοντας φέρνοντας κοντά διαφορετικές εθνοτικές, κοινωνικές και θρησκευτικές ομάδες με όραμα μια σύγχρονη, ευημερούσα και δημοκρατική Τουρκία. Την τελευταία τριετία και ιδιαίτερα από τα γεγονότα του Γκεζί και μετά καταφεύγει σε έναν ολοένα και περισσότερο διχαστικό λόγο που αντί να ενώνει τη χώρα τη διασπά ξανά σε αντιτιθέμενες ομάδες. Και ενώ, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, στην αρχή αυτής της πορείας ένιωθε πανίσχυρος και αποφάσισε να συγκρουστεί με όσους διαχρονικά τον στήριξαν προκειμένου να επιβάλει στη χώρα τη δική του, ισλαμικού κοινωνικά και απολυταρχικού χαρακτήρα πολιτική ατζέντα, τώρα πλέον ωθεί την πολιτική και κοινωνική ένταση στα άκρα προκειμένου να διασωθεί ο ίδιος πολιτικά. Αποκορύφωμα οι τόνοι που υιοθέτησε μετά τη δολοφονία του 22χρονου Καραμάνογλου όπου προσπάθησε να τον παρουσιάσει ως ήρωα που «έπεσε στη μάχη» και να τον χρησιμοποιήσει ως αντίβαρο στον 15χρονο νεκρό Μπερκίν Ελβάς.

Την ίδια στιγμή οι ηγέτες των μεγαλύτερων κομμάτων της αντιπολίτευσης, ο Κιλιντσάρογλου του κεμαλικού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος και ο Μπαχτσελί του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης τονίζουν σε κάθε ευκαιρία ότι πρέπει να σταματήσει η ένταση και οι συγκρούσεις και προειδοποιούν τους υποστηρικτές τους να προσέχουν τυχόν προβοκάτσιες. Σε όποια περίπτωση, τούρκοι αναλυτές εμφανίζονται εξαιρετικά ανήσυχοι για την ένταση που προκαλεί ο διχαστικός λόγος του Ερντογάν και φοβούνται τη σπίθα που μπορεί να ανάψει τη φωτιά σε μια χώρα με βαρύ παρελθόν στη σύγκρουση ομάδων με διαφορετικά εθνικά, θρησκευτικά και πολιτικά πιστεύω.

Ανησυχία υπάρχει και για τις συνεχόμενες εμπρηστικές δηλώσεις του Ερντογάν για τις ΗΠΑ, την ΕΕ και το Ισραήλ, καθώς εμπλέκει σχεδόν το σύνολο των παραδοσιακών συμμάχων της Τουρκίας στη «συνωμοσία» του κινήματος Γκιουλέν εναντίον του. Σε μια κίνηση που δεν συνηθίζεται, την Παρασκευή, ο Λευκός Οίκος αναγκάστηκε να εκδώσει διάψευση των λεγομένων του Ερντογάν. Ο τελευταίος ισχυρίστηκε ότι σε τηλεφωνική συνομιλία του με τον πρόεδρο Ομπάμα στις 19 Φεβρουαρίου είπε στον αμερικανό πρόεδρο ότι, «το πρόσωπο που είναι υπεύθυνο για την αναταραχή στην Τουρκία ζει στην Πενσυλβάνια» και «περιμένω να γίνει ό,τι είναι απαραίτητο. Πρέπει να πάρετε την απαραίτητη στάση όταν κάποιος απειλεί την ασφάλεια της χώρας μου» και ότι ο Ομπάμα το αντιμετώπισε θετικά λέγοντας, «Πήραμε το μήνυμα».

Αμερικανοί αξιωματούχοι και αναλυτές τόνιζαν τη συνεχόμενη έκπληξη της Ουάσινγκτον απέναντι στις κινήσεις και δηλώσεις του Ερντογάν τις οποίες βρίσκουν ακατανόητες. Ο αμερικανικός παράγοντας θα αποφύγει με κάθε τρόπο να πάρει θέση, τουλάχιστον δημόσια για τον ανταγωνισμό στο εσωτερικό της Τουρκίας, αλλά εμφατικά λέγεται πλέον ότι ο Ερντογάν δεν έχει κανέναν φίλο στην Ουάσινγκτον. Παρόλα αυτά η εκτίμηση είναι ότι τα όποια προβλήματα έχουν ανακύψει θα ξεπεραστούν ομαλά μέσα από τη λειτουργία του τουρκικού πολιτικού συστήματος και δεν υπάρχει κίνδυνος αστάθειας και επικίνδυνων για την περιοχή εξελίξεων.