Διεθνές Οικονομικό Βαρόμετρο
1
Οι κλιματικές αλλαγές που παρατηρούνται τα τελευταία χρόνια ασφαλώς θα έχουν και σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις και θα επηρεάσουν και το επίπεδο διαβίωσης των οικογενειών. Για παράδειγμα το πολιτικό ψύχος που έπληξε το φετινό χειμώνα τη Βόρεια Αμερική και εξακολουθεί ακόμα να ταλαιπωρεί την περιοχή αυτή έχει προκαλέσει ζημιές 3 δισ. δολαρίων για την οικονομία των ΗΠΑ και για τις οικογένειες που επλήγησαν από τις σφοδρές χιονοπτώσεις. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα (ψύχους ή θερμότητας) και η διάρκειά τους επηρεάζουν τις οικονομίες με διάφορους τρόπους και φυσικά και το βιοτικό επίπεδο των λαών. Και δεν είναι μόνο το δριμύ και διαρκές ψύχος που προκαλεί ζημιές είναι και οι υψηλές θερμοκρασίες που προκαλούν φτώχεια. Από τον 18ο αιώνα είχαν επισημάνει οι αρμόδιοι επιστήμονες ότι η ανάπτυξη δεν ευνοείται στις χώρες με πολύ θερμό κλίμα. Έτσι οι τροπικές χώρες είναι και θα εξακολουθήσουν να είναι φτωχές. Σε πρόσφατη μελέτη των πανεπιστημίων Χάρβαρντ και ΜΙΤ οι μελετητές – καθηγητές, σύμφωνα με δημοσίευμα του Economist, διαπίστωσαν ότι για κάθε βαθμό κελσίου που αυξάνεται η θερμοκρασία μιας χώρας το ΑΕΠ μειώνεται κατά 8,5% και το κατά κεφαλή εισόδημα κατά 1,4%. Αυτά για να κατανοήσει η ηγεσία των ΗΠΑ που αρνήθηκε με πείσμα να εφαρμόσει την συμφωνία του Κιότο για την προστασία του περιβάλλοντος. Δυστυχώς ο βιασμός της φύσης έγινε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο γενικευμένη πρακτική. Και τώρα η φύση εκδικείται τον βιασμό της, με πρώτο θέμα τον ισχυρότερο βιαστή τον αμερικανό, λάτρη του δολαρίου και μόνον.
2
Μια καινούργια «φούσκα» άρχισε να εμφανίζεται και πάλι στον οικονομικό ορίζοντα των ΗΠΑ και ειδικά στο κλάδο των ακινήτων. Η διοίκηση και ανώτατα στελέχη της αμερικανικής Ομοσπονδιακής Τράπεζας, της γνωστής μας FED, διαπιστώνουν ότι τα πολύ χαμηλά επιτόκια και η αυξημένη ρευστότητα (τζάμπα χρήμα), αποτέλεσμα της εφαρμοζόμενης πιστωτικής πολιτικής, έχει δημιουργήσει συσσώρευση ριψοκίνδυνου χρέους στην αγορά ακινήτων από επενδυτές της Wall Street. Μετά το σκάσιμο της «φούσκας» στη χρηματοπιστωτική αγορά το 2007, που προκάλεσε τη σημερινή παγκόσμια οικονομική κρίση, οι ΗΠΑ δημιουργούν κινδύνους που είναι πιθανό να οδηγήσουν και σε δεύτερη κρίση με αιτία και πάλι την αγορά ακινήτων. Έτσι η διοίκηση της FED και η υπηρεσιακή ηγεσία της προβληματίζονται έντονα εάν θα πρέπει να αντιδράσουν για να προλάβουν τα χειρότερα. Και συζητούν για νέα πολιτική επιτοκίων και δανειοδότησης. Για να εισηγηθούν σχετικά στη νέα πρόεδρο της FED κ. Τζάνετ Γέλεν. Σήμερα τα βασικά επιτόκια είναι σχεδόν μηδενικά για 5 συνεχή χρόνια και η FED έχει ρίξει στην αγορά τρισεκατομμύρια δολάρια για να αντιμετωπιστεί η κρίση. Θα πρέπει και μέχρι πότε να συνεχιστεί αυτή η πολιτική της πιστωτικής επέκτασης; Μήπως θα είναι καλύτερα να χρησιμοποιηθεί μια αλλαγή για να μπορέσει η νομισματική πολιτική να δράσει στην αποτελεσματική αντιμετώπιση μιας νέας κρίσης στην χρηματοπιστωτική αγορά; Αυτό είναι το δίλημμα που απασχολεί την νέα πρόεδρο της FED.
3
Οι ΗΠΑ γκρίνιαζαν μέχρι πρότινος ότι η Κίνα διατηρεί υποτιμημένο το νόμισμα της (το γουάν) για να κερδίζουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα τα εξαγώμενα κινεζικά προϊόντα. Η Κίνα από την περσινή χρονιά άρχισε την ανατίμηση του γουάν με υπολογισμένα βήματα και έτσι σταμάτησε και η γκρίνια των ΗΠΑ, αλλά βρήκαν και ευκαιρία τα κοράκια της διεθνούς χρηματαγοράς να στοιχηματίσουν για την μελλοντική εξέλιξη της ισοτιμίας του κινεζικού νομίσματος. Όλοι στοιχημάτιζαν στα σίγουρα για την υπερτίμηση. Τώρα η Κίνα θέλησε να υπενθυμίσει στα κοράκια ότι τίποτε δεν είναι δεδομένο και σίγουρο στην τωρινή ρευστή κατάσταση της διεθνούς οικονομίας. Κάπως έτσι αποφάσισε να προχωρήσει σε υπολογισμένη υποχώρηση του γουάν. Όμως η πλέον πιθανή εκδοχή για την κίνηση αυτή της Κίνας είναι η άποψη που στηρίζεται στις μακροπρόθεσμες βλέψεις της κινεζικής ηγεσίας για την οικονομία της χώρας τους. Όπως έχουν διαφανεί καθαρά πλέον, οι βλέψεις της Κίνας είναι η διεθνοποίηση της οικονομίας της και φυσικά και του νομίσματος της. Και για τον σκοπό αυτό πρέπει να δημιουργήσει περιθώρια διακύμανσης της ισοτιμίας του γουάν, με πρόθεση την σταδιακή είσοδο της Κίνας στον νομισματικό ανταγωνισμό και μάλιστα σε κορυφαία θέση. Η Κίνα ωριμάζει πλέον πολιτικά και οικονομικά και η προϊούσα δύναμη της δεν της επιτρέπει πλέον να δέχεται μαθήματα από τις δυτικές χώρες και τη Ρωσία. Τώρα υπάρχει η αυτοπεποίθηση της πολιτικής και οικονομικής ισχύος και υπεροχής.