Ευρώπη και Ουκρανία

Eίναι γνωστό ότι η Αμερικανική πολιτική, για δικούς της λόγους, δεν θέλει την ανάπτυξη στρατηγικών σχέσεων συνεργασίας με τη Ρωσία. Φοβάται ότι οι σχέσεις αυτές θα είναι ανταγωνιστικές των σχέσεων της Ευρώπης με τις ΗΠΑ, θα ενισχύσουν τη Ρωσία και θα ωθήσουν την Ευρώπη προς μεγαλύτερη ανεξαρτησία από τις ΗΠΑ και γεωπολιτική αυτονομία. Προς την κατεύθυνση αυτή ωθούν, επίσης, δυνάμεις όπως η Μ. Βρετανία, που θέλει για τους δικούς της λόγους την ισχυρή εμπλοκή των ΗΠΑ στην Ευρώπη και στην Ευρωπαϊκή άμυνα. Υπενθυμίζεται η ιστορική ρήση του λόρδου Ίσμεϊ, υπουργού Άμυνας της Μ. Βρετανίας στη δεκαετία του ’50. Το ΝΑΤΟ δημιουργήθηκε για να κρατήσει τους Ρώσους έξω, τους Αμερικανούς μέσα και τους Γερμανούς κάτω. Πρωταγωνιστούν επίσης προς την ίδια κατεύθυνση οι φιλο-Ατλαντικές δυνάμεις της λεγόμενης «Νέας Ευρώπης», μ’ επικεφαλής την Πολωνία.

Η Γαλλία που -εμπνεόμενη από τη Ντεγκωλική πολιτική- υπεστήριζε την οικοδόμηση μιας ανεξάρτητης Ευρωπαϊκής πολιτικής, αναδιπλώθηκε και η ίδια τελικά, εφόσον δεν έδειχναν ενδιαφέρον οι άλλες Ευρωπαϊκές χώρες και παρέμειναν προσηλωμένες στο ΝΑΤΟ, όπως, κατά πρώτο λόγο, η Γερμανία.

Η κρίση στην Ουκρανία και ο ρόλος που διαδραμάτισε στην πλατεία Μαϊντάν του Κιέβου η Γερμανία, παραλλήλως, αλλά και σ’ ανταγωνισμό προς τις ΗΠΑ, αποκαλύπτει μια πολύ σημαντική αλλαγή στην πολιτική της Γερμανίας.

Η πολιτική της Γερμανίας, όπως και της Γαλλίας και της Ιταλίας, ήταν μέχρι προσφάτως η ανάπτυξη στρατηγικών οικονομικών σχέσεων με τη Ρωσία, παρά τις ενστάσεις και τις πιέσεις των ΗΠΑ. Σύμβολο της πολιτικής αυτής έγινε στη Γερμανία ο γνωστός αγωγός κάτω από τα νερά της Βαλτικής. Σύμβολο στη Γαλλία έγινε η κατασκευή δύο υπερσύγχρονων ελικοπτεροφόρων για το Ρωσικό Πολεμικό Ναυτικό σε Γαλλικά ναυπηγεία και η κατασκευή δύο άλλων σε Ρωσικά ναυπηγεία, με Γαλλική τεχνική βοήθεια. Η Ιταλία του Μπερλουσκόνι είχε πρωτοστατήσει για την κατασκευή του Νοτίου Ρωσικού αγωγού φυσικού αερίου South Stream.

Η σημερινή λοιπόν αλλαγή της Γερμανικής πολιτικής έναντι της Ρωσίας από την καγκελάριο Μέρκελ λέει πολλά και για την Γερμανική αλλά και για την Ευρωπαϊκή πολιτική.

Η πολιτική αυτή φωτίζεται ακόμη περισσότερο, εάν λάβει κανείς υπ’ όψιν το τι έγινε ακριβώς στην πλατεία Μαϊντάν του Κιέβου και με ποιους μάλιστα συνεργάσθηκαν η Γερμανία, η Ευρώπη και οι ΗΠΑ. Στην πλατεία Μαϊντάν δεν εκδηλώθηκε απλώς μια λαϊκή αντίδραση και εξέγερση εναντίον ενός αποδεδειγμένα αυταρχικού, ανίκανου και διεφθαρμένου καθεστώτος. Εφαρμόσθηκε επίσης ένα σενάριο ανατροπής του Γιανουκόβιτς, στο οποίο ενεπλάκησαν απροκάλυπτα ξένες δυνάμεις, με φανερή πολιτική υποστήριξη, σε κορυφαίο επίπεδο, στην πλατεία Μαϊντάν και με υπόγεια ανατρεπτική δράση. Η δράση αυτή επιστράτευσε κυνικά ως συμμάχους ακραίες αντι-Ρωσικές ομάδες και κινήματα, όπως τα κινήματα «Σβόμποντα» και «Δεξιός Τομέας». Τα τελευταία διαδηλώνουν απροκάλυπτα τη Ναζιστική τους ιδεολογία και παραπέμπουν τις πολιτικές τους καταβολές στη συνεργασία των Ουκρανών εθνικιστών με τον Χίτλερ κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Υπενθυμίζεται ότι οι Ουκρανοί εθνικιστές είχαν συγκροτήσει τότε Ουκρανική μεραρχία των SS.

Η Ουκρανία όμως δεν είναι οποιαδήποτε χώρα. Είναι μια χώρα η ιστορία της οποίας είναι συνυφασμένη με την ιστορία της Ρωσίας. Είναι επίσης μια χώρα διαιρεμένη μεταξύ του Βορειοδυτικού τμήματός της, που έχει έντονες της επιδράσεις της παρουσίας Δυτικών δυνάμεων μέχρι τα μέσα του 17ου αιώνα και του Νοτιοανατολικού τμήματός της, που έχει πολύ στενές σχέσεις με την Ορθόδοξη Ρωσία. Είναι, τέλος, μια χώρα που βρίσκεται στο μαλακό υπογάστριο της Ρωσίας και έχει τεράστια στρατηγική σημασία γι’ αυτήν. Η Ρωσία δεν μπορεί να δεχθεί ούτε την αποξένωσή της από την Ουκρανία, που είναι ταυτισμένη με την ιστορία και τον πολιτισμό της, ούτε τον έλεγχο της από ξένες και αντι-Ρωσικές δυνάμεις. Το τελευταίο θα έθετε θανάσιμη απειλή στη στρατηγική της ασφάλεια. Με ποια επομένως λογική εμπλέκεται η Ευρωπαϊκή πολιτική, με τον τρόπο που το έκανε, στην Ουκρανία; Ανέμενε ότι δεν θα αντιδρούσε η Ρωσία και ότι θα ανεχόταν την υπαγωγή της Ουκρανίας στη Δυτική επιρροή, με πολιτικούς πρωταγωνιστές στο εσωτερικό τους ζηλωτές των Ουκρανικών Ναζί του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου;

Η εσωτερική πολιτική ρήξη για το θέμα της συνδέσεως της Ουκρανίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση και της εγκαθιδρύσεως ζώνης ελευθέρου εμπορίου μεταξύ ΕΕ και Ουκρανίας είναι προφανώς ένα θέμα, το οποίο διχάζει βαθιά την Ουκρανία. Είναι όμως ένα θέμα που θα μπορούσε να αντιμετωπισθεί στο πλαίσιο των θεσμών και των δημοκρατικών εκλογών. Είχε συμφωνηθεί, με τη μεσολάβηση των υπουργών Εξωτερικών της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Πολωνίας και με τη συναίνεση της Ρωσίας, η διεξαγωγή πρόωρων εκλογών και ο σχηματισμός μεταβατικής κυβερνήσεως εθνικής ενότητας. Τίθενται επομένως αμείλικτα ερωτήματα για την ακολουθούμενη Ευρωπαϊκή πολιτική. Τίθενται ειδικότερα αμείλικτα ερωτήματα για τη Γερμανική πολιτική και τις Γερμανικές επιδιώξεις στην Ουκρανία. Επιδιώκει η Γερμανία μια νέα Κροατία στην Ουκρανία, καταχρώμενη της δεσπόζουσας θέσεως που κατέκτησε στην Ευρώπη λόγω ευρώ και Ευρωζώνης και εμπνεόμενη από μια νέα αυτοπεποίθηση που της παρέχει η ασφάλεια της Αμερικανικής αιγίδος;

Η καγκελάριος Μέρκελ δημιούργησε ήδη με την Ευρωπαϊκή της πολιτική μια πολύ δυσάρεστη κατάσταση στην Ευρώπη. Με τη νέα πολιτική, που εκδηλώνει στην Ουκρανία, διακινδυνεύει την αναβίωση του ψυχροπολεμικού κλίματος στην Ευρώπη.

Η Ελλάδα δεν έχει κανένα συμφέρον από μια τέτοια πολιτική και πολύ κακώς έσπευσε ο υπουργός Εξωτερικών να προβεί σε αντι-Ρωσικές δηλώσεις από το Κίεβο. Η Ελλάδα πρέπει να προσέξει επίσης και να μην αποδεχθεί κυρώσεις κατά της Ρωσίας που θα έπλητταν την οικονομία της, τον τουρισμό της και ιδίως την άμυνά της.