Τουρκία, Ουκρανία, Βενεζουέλα

Όσον αφορά την τρίτη, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως παράδειγμα στην ανάλυση και αξιολόγηση των δεδομένων: Αν και μακριά από την Ελλάδα μπορούμε να κρατήσουμε την εμπειρία της από την επεμβατική και επικοινωνιακή επίθεση που δέχεται προκειμένου να ανατραπεί η νόμιμη κυβέρνησή της. Γαιοκτήμονες, τσιφλικάδες, μεταπράτες, διαχρονικοί αλλά και καινούργιοι συνεργάτες των Αμερικανών, παραστρατιωτικές ομάδες αφού απέτυχαν να ανατρέψουν τον αείμνηστο πρόεδρο Τσάβες, προσπαθούν να το πετύχουν με τον διάδοχό του στην προεδρία της χώρας, τον εκλεγμένο πρόεδρο Νίκολα Μαντούρο. Δεν θα διστάσουν να δρομολογήσουν και ένοπλες συγκρούσεις, να ξεσηκώσουν τη μια κοινωνική ομάδα εναντίον της άλλης, να ανακηρύξουν ακόμα και επαρχίες της Βενεζουέλας σε «αυτόνομες περιοχές» προκειμένου να πετύχουν την ανατροπή των προοδευτικών σοσιαλιστών της χώρας και τη διαδοχή τους από ελεγχόμενες κυβερνήσεις, κάτι που αποτελεί παράδοση στη Λατινική Αμερική και παραπέμπει ευθέως σε «δημοκρατίες της μπανάνας».

Την ίδια ώρα, πιο κοντά μας, μεθοδεύτηκε με επιτυχία η ανατροπή της κυβέρνησης στην Ουκρανία και του Προέδρου Γιαννουκόβιτς, κάτι που διευκόλυναν και οι ίδιοι με τον αδόκιμο και αυταρχικό τρόπο που διοικούσαν τη μεγάλη χώρα, αποκαλούμενη συχνά και «σιτοβολώνα της Ευρώπης». Ο σχεδιασμός στηρίχτηκε σε μεγάλο βαθμό στην απογοήτευση και οργή του κόσμου για την ανεπάρκεια της κυβέρνησης, αλλά και στον εθνικισμό της μιας πλευράς εναντίον της άλλης. Όταν η κυβέρνηση «ενοχοποιήθηκε» για αντιευρωπαϊσμό μη προχωρώντας με γρήγορους ρυθμούς τη διαδικασία σύνδεσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση, η δυτική πλευρά της χώρας (την περασμένη εβδομάδα εξηγήσαμε εγκαίρως από αυτήν εδώ τη στήλη πως χωρίζεται και προσδιορίζεται η Ουκρανία) εξεγέρθηκε εναντίον της ανατολικής και ρωσόφωνης, θεωρώντας ότι οι κυβερνώντες σχεδιάζουν να μείνουν για πάντα υπό τη ρωσική επιρροή. Στην κίνηση αυτή συνασπίστηκαν και ακροδεξιές ομάδες που σήμερα, μέσα στο όλο χάος, ελέγχουν περιοχές της Ουκρανίας εκδικούμενες όσους υποψιάζονται ή είναι κομμουνιστές, ενώ είναι σαφές ότι οι δυνάμεις του φιλοδυτικού μπλοκ βρήκαν το έδαφος ελεύθερο να εγκαθιδρύσουν εξουσία (σε λίγο θα την κάνουν και νόμιμη- προς το παρόν είναι… επαναστατική) και να καλούν σε ανακήρυξη των ρωσόφωνων σε «μη πολίτες». Πραγματική πυριτιδαποθήκη. Η Ρωσία δεν πρόκειται να μείνει ανενεργή και θεατής των εξελίξεων. Πολύ περισσότερο αν αυτές περιλαμβάνουν την απώλεια της ημιαυτόνομης Κριμαίας προς όφελος της Ουκρανίας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες διαισθάνονται ότι η Ρωσία θα αντιδράσει και την καλούν να μην επέμβει στρατιωτικά υπονοώντας πως αν το πράξει θα αντιδράσουν και οι ΗΠΑ.

Δίπλα, στα ανατολικά σύνορά μας, επιχειρείται εδώ και καιρό η φθορά του Ερντογάν και ο έλεγχος του πολιτικού συστήματος συνολικά, από τις δυνάμεις που διοικούν την Τουρκία, πότε κοινοβουλευτικά πότε στρατιωτικά εδώ και δεκαετίες. Έχασαν αυτό το ρόλο την τελευταία δεκαετία, προσπάθησαν πριν από μερικά χρόνια, όπως αποκαλύφθηκε, να ανατρέψουν την κυβέρνηση μέσω της επιχείρησης «Βαριοπούλα» στην οποία ήταν ανακατεμένοι στρατιωτικοί, πολιτικοί, δημοσιογράφοι και δικαστές. Αυτό δεν συνέβη μια και το σύστημα Ερντογάν ανακάλυψε την κίνηση ελέγχου της χώρας και την αποκάλυψε οδηγώντας στη δικαιοσύνη τους πρωταίτιους. Τώρα «έσκασε» η υπόθεση με τις μαγνητοφωνημένες συνομιλίες του τούρκου πρωθυπουργού με το γιο του απ’ όπου προκύπτει ανάμειξή του σε ξέπλυμα χρήματος. Ο ίδιος μιλά για κατασκευές υπηρεσιών και μονταρισμένο υλικό, κάτι που είναι πολύ πιθανό να συμβαίνει. Βέβαια, αυτά που ακούγονται είναι τόσο προφανή και ενοχοποιητικά για τους συνομιλητές που κανείς δεν μπορεί να πιστέψει ότι ο πρωθυπουργός Ερντογάν είναι τόσο αφελής ώστε να λέει τέτοια πράγματα από το τηλέφωνο.

Το «κοσμικό κράτος» της Τουρκίας, οι κεμαλιστές, θα ήθελαν να τελειώνουν με τον Ταγίπ Ερντογάν που κυβερνά πολλά χρόνια και έχει λαϊκή αποδοχή και στήριξη. Οι ίδιοι ενοχλούνται από την ανοχή του Ερντογάν σε μουσουλμανικές συνήθειες και «κοινωνική νομιμοποίηση», μέρος του λατρευτικού της θρησκείας τους, κάτι που είχε απαγορευτεί διά ροπάλου από τους κεμαλικούς.

Η σοβαρότερη κατηγορία που του προσάπτουν είναι ότι θέλει να μετατρέψει την Τουρκία σε «λάϊτ» μουσουλμανικό κράτος και να απομακρύνει την πρόοδο και τον εξευρωπαϊσμό.

Όπως κι αν έχει το πράγμα, βόρεια και ανατολικά μας συμβαίνουν εξελίξεις που δεν πρέπει να μας αφήνουν αδιάφορους. Η περιοχή είναι ενταγμένη σε πείραμα αλλαγών και η Ελλάδα, σύμφωνα ακόμα και με το ΔΝΤ, τελεί σε φάση πειραματόζωου. Τουλάχιστον, ας μαθαίνουμε τι γίνεται. Μπορεί και να μας αφορά…