Διαπλοκή και κυβερνώσες ΜΚΟ

«Ορυμαγδός σκανδάλων», τα οποία επεκτείνονται σ’ όλα τα επίπεδα της πολιτικής και κοινωνικοοικονομικής πυραμίδας: Στην κορυφή κυριαρχούν πολιτικά πρόσωπα που σήμερα βρίσκονται στη φυλακή (Τσοχατζόπουλος, Παπαγεωργόπουλος) και τα οποία διαφημίσθηκαν και «καταχωρήθηκαν» από το δικομματικό – συστημικό σχήμα διακυβέρνησης ως σύμβολα «αυτοκάθαρσης», «αυτοεξιλέωσης» τόσο του ΠΑΣΟΚ όσο και της ΝΔ…

Σ’ ένα δεύτερο επίπεδο εμφανίζονται περιπτώσεις που αφορούν το οικονομικοπολιτικό πλέγμα της διαπλοκής, της ασύδοτης κερδοσκοπίας, της φοροκλοπής και της φοροδιαφυγής. Στην περίπτωση αυτή, ενώ διατηρείται αλώβητος ο «σκληρός πυρήνας» της διαπλοκής (εθνικοί εργολάβοι, προμηθευτές, τραπεζίτες, ιδιοκτήτες συστημικών ΜΜΕ), «θυσιάζεται» ένα περιφερειακό, διαπλεκόμενο «προσωπικό» με δύο στόχους: Ο πρώτος αποβλέπει στον αυστηρό παραδειγματισμό όσων φορέων ή προσώπων της διαπλοκής σκέπτονται να «αλλάζουν καράβι» και ο δεύτερος στην αναγκαία προσαρμογή των δομών της διαπλοκής στις ανάγκες των μνημονιακών πολιτικών και στις επιταγές της «τρόικας» και της γερμανικής ηγεμονίας.

Μια σημαντική επισήμανση που δείχνει τα πεπερασμένα και ελεγχόμενα όρια των αποκαλύψεων και των σκανδάλων της περιόδου: Ο βασικός «πυρήνας» της ανάπτυξης και γιγάντωσης της διαπλοκής, επί της εποχής του σημιτικού εκσυγχρονισμού, παραμένει αλώβητος: Το σκάνδαλο του χρηματιστηρίου, οι σπατάλες των Ολυμπιακών Αγώνων, το σκάνδαλο της Ζήμενς, το σκάνδαλο των υποβρυχίων κ.λπ. αποτελούν υποθέσεις που είτε τέθηκαν στο αρχείο είτε έθιξαν «περιφερειακά» πολιτικά πρόσωπα ή οικονομικούς παράγοντες ώστε ο σημερινός συστημικός – διαπλεκόμενος μηχανισμός να παραμένει αλώβητος. Οι διαπλεκόμενοι επιχειρηματίες «κλείνουν νέες δουλειές», οι ιδιοκτήτες των ΜΜΕ δανειοδοτούνται αφειδώς, οι εθνικοί εργολάβοι χρηματοδοτούνται σκανδαλωδώς από το ΕΣΠΑ και από την αλματώδη αύξηση των διοδίων. Επιπρόσθετα, πρόσωπα που συνδέονται με την «εποχή του εκσυγχρονισμού» εμφανίζονται σήμερα μέσα από το «κατασκεύασμα» των «58» ως «πολιτικοί βαστάζοι» του μνημονιακού συστήματος, έτοιμοι και πρόθυμοι να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στο καταρρέον κυβερνητικό «οικοδόμημα».

Σ’ ένα τρίτο επίπεδο, εμφανίζεται σήμερα αιφνιδίως το «σκάνδαλο των ΜΚΟ», ενώ ήταν γνωστή εδώ και πολλά χρόνια η «αμαρτωλή» δράση πολλών ΜΚΟ, οι οποίες χρηματοδοτούνταν αφειδώς είτε από τα μυστικά κονδύλια είτε από επίσημες χορηγήσεις των υπουργείων, ιδιαίτερα του υπουργείου Εξωτερικών.

Πριν αναφερθούμε στην πολιτικοοικονομική πλευρά των σκανδάλων πολλών ΜΚΟ έχει ενδιαφέρον να αναζητήσουμε το «σκεπτικό», το θεωρητικό υπόβαθρο με βάση το οποίο εισήχθησαν και νομιμοποιήθηκαν οι ΜΚΟ όχι μόνο στη χώρα μας, αλλά και διεθνώς.

Εδώ και δεκαετίες θεωρητικά ρεύματα που συνδέονται κυρίως με την παραδοσιακή σοσιαλδημοκρατία εισήγαγαν τον όρο της «κοινωνίας των πολιτών» ως πρόταση ικανή να καλύψει το κενό μεταξύ κοινωνίας και πολιτικής και να διαμορφώσει ενεργούς και συμμέτοχους πολίτες στους θεσμούς και στις πολιτικές διεργασίες.

Η επέλαση του νεοφιλελεύθερου προτύπου, η απόσυρση του κράτους από τις ρυθμιστικές του παρεμβάσεις στην οικονομία, η αποδυνάμωση των κοινωνικών και εργασιακών θεσμών αλλά και η πολυσύνθετη διαμόρφωση των σύγχρονων κοινωνιών διεύρυνε αυτό το κενό μεταξύ κοινωνίας και πολιτικής. Και αυτό το κενό προσφέρθηκαν να το καλύψουν «ενδιαμέσου τύπου» οργανώσεις που δεν θα έφεραν το «στίγμα» του κρατικού θεσμού, αλλά θα χρηματοδοτούνταν, στο μεγαλύτερο μέρος των δραστηριοτήτων τους, από τους κρατικούς προϋπολογισμούς.

Πρώτη παρατήρηση: Το κενό που δημιουργήθηκε από τη γιγάντωση των μηχανισμών της αγοράς και την υποχώρηση των κρατικών – πολιτικών δομών θα έπρεπε να αντιμετωπισθεί και να καλυφθεί από μια ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ και όχι από αυθόρμητες ή και ιδιοτελείς πρωτοβουλίες. Αυτό επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι μόνο ένας περιορισμένος αριθμός ΜΚΟ επιτελεί το κοινωνικό και αλληλέγγυο πρόγραμμά του με όρους διαφάνειας και εντιμότητας.

Δεύτερη παρατήρηση: Τόσο σε διεθνές όσο και σε εθνικό επίπεδο, πολλές ΜΚΟ συγκροτήθηκαν, χρηματοδοτήθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις ΗΠΑ αλλά και από τις μεγάλες ευρωπαϊκές δυνάμεις, ως μηχανισμοί διείσδυσης, διάβρωσης και δολιοφθοράς σε περιοχές στρατηγικού ενδιαφέροντος μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου (Βαλκάνια, Μέση Ανατολή, Ανατολική Ευρώπη).

Στη χώρα μας ο Γ. Παπανδρέου είχε στηριχθεί πολιτικά, επί μακρό διάστημα, ακόμα και σε περιπτώσεις εσωκομματικών αναμετρήσεων, στο «κόμμα των ΜΚΟ», το οποίο μάλιστα εξέδιδε τις «κρίσιμες ώρες» ψηφίσματα προσωπικής υποστήριξης του Γ. Παπανδρέου… Από τότε, βέβαια, μέχρι σήμερα, όλοι οι φορείς κυβερνητικής εξουσίας ΝΔ και ΠΑΣΟΚ όχι μόνον άφησαν ασύδοτο το καθεστώς λειτουργίας των ΜΚΟ, αλλά διαμόρφωσαν και κομματικά – πελατειακά δίκτυα υποστήριξής τους, μέσω των ΜΚΟ, ιδιαίτερα σε περιόδους εκλογικών αναμετρήσεων, τόσο σε τοπικό όσο και σε εθνικό επίπεδο.

Διαμορφώθηκε, συνεπώς, τα τελευταία χρόνια, μέσω των ΜΚΟ, ΔΕΥΤΕΡΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΔΙΑΠΛΟΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ που έρχεται να συμπληρώσει τη βασική δομή διαπλοκής μεταξύ πολιτικής εξουσίας και κυρίαρχων οικονομικών συμφερόντων, με φωτεινή εξαίρεση, ασφαλώς, τους πολίτες και τις ομάδες αλληλεγγύης ορισμένων ΜΚΟ που προσφέρουν ανιδιοτελώς τις υπηρεσίες τους και αποτελούν υποδείγματα κοινωνικής και πολιτικής υπευθυνότητας.

Δυστυχώς, όλα αυτά συμβαίνουν σε μια περίοδο πρωτοφανούς πολιτικής, κοινωνικής και οικονομικής κρίσης κατά την οποία τα ίδια τα κόμματα της διακυβέρνησης, εδώ και τέσσερα χρόνια, έχουν μετατραπεί σε υποχείρια και εντολοδόχους της «τρόικας» και των δανειστών και αποτελούν στην πράξη ΚΟΜΜΑΤΙΚΕΣ ΜΚΟ τής, κατ’ ουσίαν, κυβερνώσας γερμανικής ηγεμονικής εξουσίας.