Κάνουν τον… σταυρό τους!
Άλλαξε άρδην τους όρους της προεκλογικής μάχης, ενώ υποχρέωσε τα κόμματα -κυρίως την αξιωματική αντιπολίτευση- να αναθεωρήσουν τη στρατηγική τους, αλλά ακόμη και τα σχέδιά τους για τη σύνθεση του ψηφοδελτίου. Με την κίνησή τους αυτή οι κ. Σαμαράς και Βενιζέλος «απαντούν» -επί της ουσίας- στην πρόκληση του κ. Τσίπρα περί δημοψηφίσματος και μετατρέπουν τις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε εθνικές εκλογές. Στο Μέγαρο Μαξίμου εκτιμούν ότι οι αλλαγές στον τρόπο ανάδειξης των ευρωβουλευτών -πέραν των άλλων- θα αλλάξουν και το πολιτικό κλίμα προς όφελος της Νέας Δημοκρατίας πρωτίστως και δευτερευόντως του ΠΑΣΟΚ. Σε τέτοιο βαθμό ώστε «την επομένη των εκλογών η κυβέρνηση, αν δεν βγει ενισχυμένη, δεν θα έχει κανένα πρόβλημα να συνεχίσει το έργο της», όπως χαρακτηριστικά λένε στενοί συνεργάτες του πρωθυπουργού.
Αντικρούοντας τις αιτιάσεις της αντιπολίτευσης περί «κομματικών σκοπιμοτήτων» και «κινήσεις αποτροπής της ήττας», η κυβέρνηση τονίζει ότι πρόκειται για μια βαθειά δημοκρατική θεσμική αλλαγή που ενισχύει τον ρόλο των πολιτών, ενώ παράλληλα απαντάει στο διαχρονικό αίτημα για την ανανέωση του πολιτικού προσωπικού. Είναι βέβαιο, ωστόσο, ότι οι αλλαγές στη διαδικασία εκλογής των ευρωβουλευτών εξυπηρετούν συγκεκριμένους πολιτικούς και κομματικούς στόχους που έχουν θέσει οι κ. Σαμαράς και Βενιζέλος.
Πρώτον, να επιτύχουν την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη εμπλοκή των στελεχών τους στην προεκλογική εκστρατεία, κυρίως εκείνων που θα περιληφθούν στο ψηφοδέλτιο αφού ο αριθμός τους θα διπλασιαστεί (από 21 σε 42). Μέχρι τώρα οι ευρωβουλευτές εκλέγονταν με λίστα και κατά συνέπεια δεν είχαν λόγο να κοπιάσουν για να διεκδικήσουν την ψήφο των πολιτών. Στις εκλογές αυτές όχι μόνο θα υποχρεωθούν να «κατέβουν στον δρόμο», αλλά θα το κάνουν και σε πανελλαδική κλίμακα.
Δεύτερον, να περιορίσουν την αποχή -αυτό τουλάχιστον πιστεύουν (προσδοκούν) στη Λ. Συγγρού και τη Χαριλάου Τρικούπη- με σκεπτικό ότι στις λίστες θα περιληφθούν ισχυρά ονόματα και προβεβλημένα στελέχη που θα λειτουργήσουν ως «πόλος έλξης» για τους ψηφοφόρους. Στο συγκεκριμένο ζήτημα Νέα Δημοκρατία και ΠΑΣΟΚ είναι σε πλεονεκτικότερη θέση σε σχέση με τον ΣΥΡΙΖΑ, καθότι ως κυβερνητικά κόμματα διαθέτουν πρόσωπα με μεγάλη αναγνωρισιμότητα.
Ταυτόχρονα με την καθιέρωση του σταυρού προτίμησης οι κ. Σαμαράς και Βενιζέλος δεν θα βρεθούν αντιμέτωποι με διλήμματα, πιέσεις κ.λπ., για την κατάρτιση των ψηφοδελτίων. Είναι χαρακτηριστικό ότι ορισμένοι ευρωβουλευτές της Νέας Δημοκρατίας σε επίσημες (ή ανεπίσημες) δηλώσεις τους εμφανίζονται σίγουροι ότι θα είναι εκ νέου υποψήφιοι. Κι αυτό μάλιστα χωρίς να έχει προηγηθεί η παραμικρή συζήτηση με την ηγεσία του κόμματος. Ειδικότερα δε ο κ. Βενιζέλος διευκολύνεται σημαντικά στις διαπραγματεύσεις του με τους «58», αφού αν ίσχυε η λίστα ήταν υποχρεωμένος να τοποθετήσει σε εκλόγιμη θέση πρόσωπο που θα υποδείκνυε η Κίνηση. Αντίθετα, τώρα, μπορούν να περιληφθούν πολλοί στο ψηφοδέλτιο και να βγουν στο… κυνήγι του σταυρού. Στην κυβέρνηση εκτιμούν -κι όχι άδικα- ότι η αλλαγή στη διαδικασία ανάδειξης των ευρωβουλευτών δυσχεραίνει σε μεγάλο βαθμό τους χειρισμούς του κ. Τσίπρα ο οποίος πρέπει: Αφενός να ισορροπήσει ανάμεσα στις τάσεις που υπάρχουν στον ΣΥΡΙΖΑ και αφετέρου να εκλέξει πρόσωπα της δικής του επιρροής. Αν λάβει κανείς υπόψη τις αναταράξεις που προκάλεσαν οι επιλογές για την τοπική αυτοδιοίκηση, τότε και οι αποφάσεις για την Ευρωβουλή δεν θα είναι «αναίμακτες».
Επιφυλάξεις
Μπορεί στο κυβερνητικό στρατόπεδο να περισσεύει η αισιοδοξία, δεν λείπουν όμως οι προβληματισμοί, οι επιφυλάξεις και οι ανησυχίες. Βουλευτές και κομματικά στελέχη επισημαίνουν ότι οι αλλαγές για ένα τόσο σοβαρό ζήτημα αποφασίσθηκαν βιαστικά, χωρίς την απαραίτητη προεργασία και κυρίως χωρίς διάλογο με τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Αυτό -σημειώνουν- ενδεχομένως να δημιουργήσει στην κοινή γνώμη την εικόνα ότι η κυβέρνηση αλλάζει τους όρους των εκλογών για να αποφύγει ή έστω να περιορίσει το εύρος της ήττας. Σε μια τέτοια περίπτωση, αν δηλαδή παγιωθεί η αντίληψη αυτή, θα υπάρχει κόστος για Νέα Δημοκρατία και ΠΑΣΟΚ. Άλλα στελέχη υποστηρίζουν ότι με την κίνησή του να δώσει χαρακτήρα εθνικών εκλογών στις ευρωεκλογές, ο κ. Σαμαράς αναλαμβάνει ένα υψηλό «ρίσκο».
Αν το αποτέλεσμα είναι αρνητικό για τη Νέα Δημοκρατία, τότε οι παρενέργειες θα είναι πολλές και σε διάφορα επίπεδα. Προβληματισμός εκφράζεται από ορισμένους και για τους υποψηφίους, με το σκεπτικό ότι λόγω σταυρού είναι πολύ πιθανό να μην εκλεγούν οι πιο ικανοί, αλλά οι πλέον αναγνωρίσιμοι. Με κίνδυνο να επαναληφθεί το φαινόμενο που είχε εμφανισθεί τα προηγούμενα χρόνια στο εθνικό Κοινοβούλιο, με την παρουσία μεγάλου αριθμού εκπροσώπων από τον καλλιτεχνικό χώρο (ηθοποιοί, τραγουδιστές κ.ά.) Στη βάση αυτή κινούνται και οι γκρίνιες νυν ευρωβουλευτών, αλλά και όσων επιθυμούν να είναι για πρώτη φορά υποψήφιοι και δεν έχουν ιδιαίτερες προσβάσεις στα Μέσα Ενημέρωσης και κατά συνέπεια θα ξεκινήσουν την προεκλογική μάχη από μειονεκτική θέση.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΑΦΕΙΡΗΣ