Επικίνδυνοι ακροβατισμοί στα εθνικά θέματα
Ευθύνες, φυσικά, ανήκουν και στον πρωθυπουργό Αντ. Σαμαρά, ο οποίος -παρά την ευαισθησία του για τα εθνικά θέματα και τη μέχρι τώρα πολιτική διαδρομή του- φαίνεται να έχει εγκαταλείψει τον χειρισμό κρίσιμων εθνικών θεμάτων στους αυτοσχεδιασμούς και στην πολυπραγμοσύνη του αντιπροέδρου της κυβέρνησης.
Το ερώτημα πλέον είναι εάν η εξωτερική πολιτική και η διαχείριση των εθνικών θεμάτων πλήττεται περισσότερο από την αδράνεια ή από την ενεργοποίηση του αρμόδιου υπουργού. Στο Κυπριακό, οι ενοχές της εποχής που το ΠΑΣΟΚ και ο ίδιος ο σημερινός πρόεδρός του στήριξαν το Σχέδιο Ανάν, από κοινού με τον Ν. Αναστασιάδη, έχουν πλέον καμφθεί και η πρόσκληση την οποία εξασφάλισε από τους Αμερικανούς, μετά από πολλές δυσκολίες, ο κ. Βενιζέλος για να επισκεφτεί το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, είχαν ως τίμημα τη δέσμευση της Αθήνας ότι θα στηρίξει με κάθε τρόπο τη διαδικασία Ντάουνερ που οδηγεί σε ένα κακέκτυπο του Σχεδίου Ανάν.
Όλη η σπουδή των Αμερικανών είναι να δοθεί μια τελική ώθηση τώρα που το μομέντουμ είναι «ευνοϊκό», με την παρουσία στην Κύπρο του Ν. Αναστασιάδη και στην αποδυναμωμένη Αθήνα του Β. Βενιζέλου, ώστε να λυθεί το Κυπριακό και να δοθεί ένα ακόμη «δώρο» στην Άγκυρα, ο έλεγχος δηλαδή -μέσω του τουρκοκυπριακού συνιστώντος κράτους- των φυσικών πόρων της Κύπρου και η εξασφάλιση ότι το φυσικό αέριο της Κύπρου θα διοχετεύεται στις αγορές μέσω αγωγού που θα διέρχεται από την Τουρκία. Στο θέμα των Σκοπίων, οι προβληματικές δηλώσεις του κ. Βενιζέλου περί του βέτο στο Βουκουρέστι προκαλούν σύγχυση και κλονίζουν την ελληνική θέση καθώς, εκ του αποτελέσματος, στο Βουκουρέστι ήταν η Ελλάδα που δικαιώθηκε καθώς «σύρθηκαν» και άλλοι σύμμαχοι να εμποδίσουν την ένταξη της πΓΔΜ στο ΝΑΤΟ. Και από αυτή την πολύ σημαντική στιγμή της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής οφείλουμε να διδασκόμαστε και όχι να την υποτιμάμε.
Στο θέμα της Αλβανίας, μόλις προχθές ο κ. Βενιζέλος συναντήθηκε με τον αλβανό ομόλογό του Ντ. Μπουσάτι και στις δημόσιες δηλώσεις τους, για πρώτη ίσως φορά στα χρονικά των ελληνοαλβανικών σχέσεων, απουσίασε η οποιαδήποτε αναφορά στο θέμα της ελληνικής μειονότητας, ενώ αντίθετα ο ίδιος ο κ. Μπουσάτι και μέσα στο υπουργείο Εξωτερικών πέταξε κατάμουτρα στην ελληνική διπλωματία τα θέματα «που μένουν άλυτα και επηρεάζουν τους πολίτες και τις σχέσεις των χωρών». Πιθανόν δεν κατάλαβε ο κ. Βενιζέλος ότι ο κ. Μπουσάτι αναφερόταν στο θέμα των Τσάμηδων και για τον λόγο αυτό συνέχισε να εκφράζει με τόσο θερμό τρόπο την υποστήριξή του στην ένταξη της Αλβανίας στην ΕΕ.
Όσο για τη συμφωνία των θαλασσίων ζωνών, ο μεν Βενιζέλος εξέφραζε την ελπίδα ότι θα επικυρωθεί η συμφωνία και ο αλβανός υπουργός του διέλυσε τις ψευδαισθήσεις παραπέμποντας στην απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου των Τιράνων.
Στην Αίγυπτο, που ο κ. Βενιζέλος στήριζε ελπίδες για οριοθέτηση της ΑΟΖ, προσφέροντας μάλιστα στη στρατιωτική κυβέρνηση πλήρη στήριξη, δέχθηκε πριν από μερικές εβδομάδες ένα ακόμη πλήγμα η αποσπασματική πολιτική του, καθώς οι Αιγύπτιοι προκήρυξαν διεθνή διαγωνισμό για έρευνες σε Οικόπεδο της αιγυπτιακής ΑΟΖ, το οποίο εκτείνεται σε τμήμα και της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και ταυτίζεται η χάραξή του με την τουρκική διεκδίκηση εις βάρος της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ του Καστελλόριζου.
Τραγικό παράδειγμα των λανθασμένων χειρισμών είναι και η διαχείριση της επίσκεψης της αμερικανίδας βοηθού υπουργού εξωτερικών Β. Νούλαντ στην Ελλάδα, η οποία έφτασε εδώ για να στείλει δύο σκληρά μηνύματα στην Αθήνα. Το πρώτο: Λύστε εδώ και τώρα το Κυπριακό, ώστε να μην υπάρξει εμπλοκή με την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου της Κύπρου και να εξαλειφθούν τα εμπόδια για τη συμμετοχή και της Τουρκίας στη μεταφορά του φυσικού αερίου. Και το δεύτερο είναι το ακόμη πιο αυστηρό μήνυμα για πάταξη της τρομοκρατίας.
Ενώ ο κ. Βενιζέλος όφειλε να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία ώστε να αποτυπωθούν δημοσίως και οι ελληνικές θέσεις, άφησε την κ. Νούλαντ να κάνει μόνη της δηλώσεις έξω από το υπουργείο Εξωτερικών, όπου η αμερικανίδα αξιωματούχος παρουσίασε όπως ήθελε την ατζέντα των ελληνοαμερικανικών σχέσεων θέτοντας ψηλά και πάλι την τρομοκρατία.
Δυστυχώς, οι δηλώσεις αυτές της κ. Νούλαντ είναι και η μοναδική εικόνα, η οποία πλέον φθίνει σε όλο τον κόσμο μέσα από την ενημερωτική δημόσια ιστοσελίδα του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Και τελικά το υπουργείο Εξωτερικών και η ελληνική εξωτερική πολιτική δεν μπορεί να καταλήγει απλώς όχημα για εξασφάλιση συμμαχιών για το ΠΑΣΟΚ είτε στο πρόσωπο του κ. Σβόμποντα είτε του κ. Σουλτς…