Αυθαίρετα: Μείωση και αξιοποίηση των προστίμων
Η συγκεκριμένη διάταξη, που δίνει τη δυνατότητα για συμψηφισμό του 50% του προστίμου με αυτές τις εργασίες, περιλαμβάνεται στον νόμο που ψηφίστηκε το καλοκαίρι, αλλά όλοι πίστευαν ότι το ΥΠΕΚΑ δεν θα «τολμούσε» να την κάνει πράξη καθώς είναι μια πολύ ευνοϊκή διάταξη. Όλοι σκέφτονταν ότι το ΥΠΟΙΚ δεν θα συναινούσε σε «απώλεια πόρων», αλλά διαψεύσθηκαν όλοι! Σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό ΠΕΚΑ Σταύρο Καλαφάτη, με τον νόμο για την αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης και το περιβαλλοντικό ισοζύγιο έγινε ένα μεγάλο, ουσιαστικό βήμα για την αντιμετώπιση του χρόνιου προβλήματος των αυθαιρέτων. Χωρίς να αυξηθούν τα πρόστιμα, καθιερώθηκε ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο με βασικό στόχο την καταγραφή όλων των αυθαιρέτων της χώρας. Οι πολίτες, πλέον, έχουν κίνητρο να ενταχθούν στις ρυθμίσεις του νέου νόμου. Θεσμοθετήθηκαν μεγάλες εκπτώσεις για πολλές κατηγορίες πολιτών που έχουν ανάγκη. Όσοι ενταχθούν μέχρι την 6η Φεβρουαρίου 2014 στον νέο νόμο για τα αυθαίρετα, μπορούν να αποπληρώσουν το πρόστιμό τους σε 102 δόσεις. Όπως ανακοίνωσε ο αναπληρωτής υπουργός, το ΥΠΕΚΑ θέτει σε διαβούλευση μία ακόμη σημαντική διευκόλυνση ώστε όσοι ενταχθούν στον νέο νόμο να μπορούν να συμψηφίσουν το μισό του προστίμου τους με εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης και στατικής επάρκειας. Αυτή η ρύθμιση μπορεί να αποδειχθεί πολύτιμη για τους πολίτες, καθώς θα βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής τους, θα μειώσουν το ενεργειακό κόστος που πληρώνουν και θα αυξήσουν την ασφάλεια στα ακίνητά τους. Η ρύθμιση αυτή οδηγεί και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στον κλάδο της οικοδομής. Το όφελος για τους πολίτες είναι ότι π.χ. σε ένα πρόστιμο 20.000 ευρώ, θα μπορούν να δώσουν 10.000 ευρώ για να ανακαινίσουν ενεργειακά το (αυθαίρετο) σπίτι τους! Τα υπόλοιπα 10.000 ευρώ θα τα πληρώσουν με τις ευνοϊκές δόσεις που προβλέπονται. Έτσι, αν δώσουν τα χρήματα για θερμομόνωση, κουφώματα και αλλαγή λέβητα, για παράδειγμα, θα ωφεληθούν και από την εξοικονόμηση των χρημάτων που θα πληρώνουν για θέρμανση τα επόμενα χρόνια!
Τι ακριβώς προβλέπεται
Το σχέδιο κοινής υπουργικής απόφασης που δόθηκε για διαβούλευση προβλέπει τον συμψηφισμό των ποσών που καταβάλλονται για την ενεργειακή αναβάθμιση και τη στατική επάρκεια κτιρίων που κατασκευάστηκαν προ του έτους 2003 με τα ποσά του ειδικού προστίμου που προβλέπεται στον νόμο 4178/2013 «Αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης, περιβαλλοντικό ισοζύγιο και άλλες διατάξεις». Σύμφωνα με το σχέδιο της ΚΥΑ, οι εργασίες και δαπάνες που καλύπτονται αφορούν για τη μεν ενεργειακή αναβάθμιση την κάλυψη των ελάχιστων απαιτήσεων του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ), για τη δε στατική επάρκεια τις εργασίες και δαπάνες για την κάλυψη των ελάχιστων απαιτήσεων φέρουσας ικανότητας σύμφωνα με τον Κανονισμό Επεμβάσεων (ΚΑΝΕΠΕ). Η οριστική λίστα των εργασιών που θα εντάσσονται στη ρύθμιση θα προκύψει μετά τη διαβούλευση.
Σύμφωνα με πηγές από το υπουργείο ΠΕΚΑ, για τις εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης και το κόστος τους θα ακολουθηθεί το πρότυπο του προγράμματος «Εξοικονομώ κατ’ οίκον». Σε αυτό προβλέπονται η αντικατάσταση των κουφωμάτων (πλαίσια / υαλοπίνακες), η τοποθέτηση συστημάτων σκίασης, η θερμομόνωση στο κέλυφος, η αντικατάσταση καυστήρα ή λέβητα αλλά και η τοποθέτηση ηλιακών συστημάτων. Για τον συμψηφισμό λαμβάνονται υπ’ όψιν οι δαπάνες για αγορά υλικών εξοπλισμού αλλά και για εργασίες αποξήλωσης – αποκομιδής, τοποθέτησης ικριωμάτων καθώς και για την παροχή υπηρεσιών ενεργειακής αναβάθμισης. Σε αυτές τις δαπάνες δεν περιλαμβάνεται ο ΦΠΑ. Στον συμψηφισμό δεν περιλαμβάνεται το παράβολο για την τακτοποίηση του αυθαιρέτου (το οποίο ανάλογα με την περίπτωση κυμαίνεται από 500 για τα μικρά ακίνητα έως 10.000 ευρώ για τα πολύ μεγάλα αυθαίρετα). Με τον τρόπο αυτό αποκλείονται από την ευνοϊκή διάταξη όλα τα προ του 1975 αυθαίρετα, για τα οποία απαιτείται μόνο παράβολο 500 ευρώ προκειμένου να τακτοποιηθούν αφού, ούτως ή άλλως, με αυτό το ποσό ενεργειακή αναβάθμιση δεν μπορεί να γίνει. Η διαδικασία θα προχωρά μόνο αν οι παρεμβάσεις στο κτίριο το αναβαθμίζουν κατά μία τουλάχιστον ενεργειακή κατηγορία.
Η άλλη επιλογή είναι να υπάρξει εξοικονόμηση της πρωτογενούς ενέργειας μεγαλύτερη από 30% της κατανάλωσης του κτιρίου αναφοράς. Και αυτό διαπιστώνεται με τη διενέργεια δύο ενεργειακών επιθεωρήσεων, μία πριν και μία μετά τις παρεμβάσεις. Για να προχωρήσει η διαδικασία του συμψηφισμού, οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων πρέπει να υποβάλουν μόνο μία αίτηση στο ηλεκτρονικό σύστημα των αυθαιρέτων, ένα αντίγραφο της άδειας δόμησης για τις εργασίες (που θα εκδοθεί μετά την ένταξη στον νόμο), τα παραστατικά (τιμολόγια) για τις σχετικές δαπάνες (υλικά και εργασίες), τα αντίγραφα των δύο πιστοποιητικών ενεργειακής αναβάθμισης (πριν και μετά τις εργασίες) και το πόρισμα του ενεργειακού επιθεωρητή.