Αλωνίζουν τα Σκόπια και για το υπουργείο Εξωτερικών πέρα βρέχει
Σε ό,τι αφορά το Σκοπιανό έχει ξεχωριστό ενδιαφέρον ότι η Αθήνα έχει αφήσει πρακτικά το πεδίο ελεύθερο στη σκοπιανή ηγεσία να κάνει καμπάνια προώθησης των θέσεών της και συκοφάντησης της Ελλάδας. Τις τελευταίες εβδομάδες υπήρξαν επισκέψεις του κ. Γκρούεφσκι στις Βρυξέλλες και στο Βερολίνο, ενώ και άλλοι σκοπιανοί αξιωματούχοι κινούνται δραστήρια προκειμένου να πείσουν την ευρωπαϊκή και διεθνή κοινή γνώμη ότι οι ευθύνες για την μη ένταξη της χώρας τους στο ΝΑΤΟ και τη μη έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ βαρύνουν αποκλειστικά την Αθήνα, που «παρανόμως» θέτει βέτο παραβιάζοντας την ενδιάμεση συμφωνία.
Το ίδιο διάστημα υπάρχει ουσιαστικά παντελής έλλειψη απάντησης σε αυτή την καμπάνια που έχει ξεκινήσει ο κ. Γκρούεφσκι, καθώς στο υπουργείο Εξωτερικών όλα πλέον αντιμετωπίζονται νωχελικά και επιδερμικά, χωρίς πρωτοβουλίες άμεσες, καθώς έχει επικρατήσει ένα συγκεντρωτικό σύστημα που επικεντρώνεται στον πληθωρικό αντιπρόεδρο και υπουργό Εξωτερικών.
Στο θέμα των Σκοπίων η ελληνική πλευρά, που είχε δείξει θετικά σημάδια το προηγούμενο διάστημα στην αξιοποίηση των εσωτερικών αντιθέσεων στη γειτονική χώρα και στην ανάδειξη του αλβανικού παράγοντα ως συστατικού στοιχείου της ταυτότητας της χώρας, δεν φρόντισε να αξιοποιήσει διπλωματικά την πρωτοφανή παρέμβαση που έκανε πριν από μερικές ημέρες στα Σκόπια ο αμερικανός πρεσβευτής στη χώρα Πολ Γουόλερς σε επίσκεψή του στο Τέτοβο.
Ο αμερικανός διπλωμάτης που γνωρίζει καλά την κατάσταση, καθώς διανύει τον τρίτο χρόνο της θητείας του στην ΠΓΔΜ, από την «πρωτεύουσα» των Αλβανών έκανε μια βαρυσήμαντη παρέμβαση, καλώντας τους πολίτες της ΠΓΔΜ να αναζητήσουν τη διαμόρφωση μιας «κοινής πολιτικής ταυτότητας, όπως αυτή του πολίτη των ΗΠΑ», μιας ταυτότητας η οποία ξεπερνά την ιδιαίτερη εθνοτική καταγωγή του κάθε πολίτη. Μια εξέλιξη η οποία θα είναι ιδιαίτερα σημαντική για ένα πολυεθνοτικό κράτος όπως η ΠΓΔΜ.
Ο αμερικανός πρέσβης, σύμφωνα με όσα μετέδωσαν τα σκοπιανά ΜΜΕ, στην παρέμβασή του έκανε ιδιαίτερα εύστοχες επισημάνσεις. Απευθυνόμενος και σε αλβανικής καταγωγής κοινό, ο κ. Γουόλερς, κάλεσε τους πολίτες να αυτοπροδιορισθούν βάσει κοινών αξιών εξηγώντας ότι δεν μπορεί να αναζητούν κοινή ταυτότητα βάσει της εθνοτικής καταγωγής γιατί είναι διαφορετικοί. Ούτε μπορούν να αποκτήσουν κοινή ταυτότητα βάσει της θρησκείας γιατί και πάλι είναι διαφορετικοί, ούτε όμως με βάση πολιτισμικά κριτήρια γιατί και εκεί είναι διαφορετικοί. Ο αμερικανός διπλωμάτης, μάλιστα, δεν έκρυψε τη δυσαρέσκειά του για την προσπάθεια κατασκευής μιας τέτοιας κοινής ταυτότητας, όπως επιχειρείται όλα αυτά τα χρόνια στα Σκόπια, δηλώνοντας ότι ενέχει και κινδύνους καθώς «περιθωριοποιεί» μέρος του πληθυσμού, που φυσικά δεν αντιλαμβάνεται τον εαυτό του μέρος της «σλαβομακεδονικής ταυτότητας» που έχει επιβληθεί από τη σλαβική πλειοψηφία και τον άκρατο εθνικισμό κομμάτων όπως το κυβερνών VMRO DPMNE.
Η συζήτηση την οποία άνοιξε ο αμερικανός πρεσβευτής συνηγορεί στην ελληνική θέση η οποία, ξεκινώντας από άλλη αφετηρία, επισημαίνει τελικά ότι η ταυτότητα θα πρέπει να είναι συνυφασμένη με το νέο όνομα του κράτους όταν και όποτε υπάρξει συμφωνία. Και σε ένα πολυεθνοτικό κράτος όπως είναι η ΠΓΔΜ, για τη βιωσιμότητά του και την αποφυγή εσωτερικών συγκρούσεων, θα πρέπει να υιοθετηθεί το μοντέλο της πολιτικής ταυτότητας βάσει της «εθνικότητας» (citizenship) που δεν θα χαρακτηρίζεται από εθνοτικά – θρησκευτικά ή πολιτιστικά στοιχεία, τα οποία δεν είναι κοινά για όλους τους πολίτες της χώρας, αλλά από την ονομασία του κράτους που θα προσφέρει έτσι τη νέα «κοινότητα αξιών».
Αυτή, όμως, η προσέγγιση του αμερικανού πρεσβευτή καταρρίπτει ένα ακόμη επιχείρημα του κ. Γκρούεφσκι, ο οποίος επιμένει ότι το συνταγματικό όνομα της χώρας είναι ταυτισμένο με την ταυτότητα των πολιτών της και συνεπώς δεν μπορεί να αλλάξει… Και είναι επίσης προφανές ότι την άποψη του κ. Γκρούεφσκι δεν τη συμμερίζεται το μεγαλύτερο μέρος της πολυπληθούς αλβανικής μειονότητας, που βάσει και των συμφωνιών της Αχρίδας αποτελεί συστατικό στοιχείο της χώρας.
Το εντυπωσιακό είναι ότι μέχρι στιγμής η Αθήνα αγνόησε επιδεικτικά τις δηλώσεις αυτές, τις οποίες όφειλε να κάνει «σημαία», καταρρίπτοντας την επιχειρηματολογία των Σκοπίων στην ΕΕ και σε άλλα διεθνή φόρουμ…
Κωνσταντίνος Τσάκαλος