ΣΑΜΑΡΑΣ: ΔΕΝ ΠΛΗΡΩΝΩ

Λίγα 24ωρα πριν από την άφιξη στην Αθήνα των επικεφαλής της «τρόικας», ο πρωθυπουργός Αντ. Σαμαράς, συνεπικουρούμενος από τον κυβερνητικό εταίρο του Β. Βενιζέλο, διαμηνύει προς κάθε κατεύθυνση ότι πρόσθετα μέτρα, όπως απαιτούν οι δανειστές, δεν πρόκειται να ληφθούν. Ότι ο κύκλος των περικοπών (μισθών-συντάξεων) και των φόρων έκλεισε οριστικά και αμετάκλητα στην Ελλάδα, ότι δεν τα αντέχει ούτε η οικονομία, αλλά ούτε και η κοινωνία.

Η θέση του πρωθυπουργού, όπως την εκφράζουν κορυφαία στελέχη του Μαξίμου, είναι ότι εμείς υλοποιήσαμε τους στόχους που καταγράφονται στο Μνημόνιο που υπογράφηκε τον Νοέμβριο του 2012, τώρα είναι η σειρά σας να κάνατε πράξη τις δεσμεύσεις που έχετε αναλάβει βάσει του Μνημονίου, να προχωρήσετε σε αποφάσεις ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους.

Είναι προφανές πως η σκληρή γραμμή που υιοθετεί ο πρωθυπουργός υπηρετεί τους βασικούς στόχους που είναι να εξασφαλίσει όσα περισσότερα οφέλη μπορεί προκειμένου να περιορίσει την ένταση των αντιδράσεων, αλλά και ενόψει ευρωεκλογών.

Στο πλαίσιο αυτό και στις επαφές που είχε και θα έχει, θα αναζητήσει μια λύση που θα εξυπηρετεί και τις δυο πλευρές. Και ειδικά η ελληνική πλευρά δεν θα εμφανισθεί ανακόλουθη με όσα «ηρωικά» διακηρύσσει τις τελευταίες ημέρες.

Το ζήτημα αυτό συζήτησε ο κ. Σαμαράς με ευρωπαίους αξιωματούχους στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής (έληξε χθες), ενώ τις προσεχείς ημέρες αναμένεται να έχει τηλεφωνικές επικοινωνίες με ευρωπαίους ομολόγους του. Το ότι στη Γερμανία δεν έχει σχηματισθεί κυβέρνηση αποτελεί πρόβλημα, παρότι καγκελάριος θα είναι εκ νέου η Άνγκ. Μέρκελ.

Υπέρ της πολιτικής διαπραγμάτευσης τάσσονται αρκετοί υπουργοί και βουλευτές, που θεωρούν ότι ενδεχομένως η χώρα μας δεν είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει τις πιθανές συνέπειες μιας ρήξης. Στις κατ’ ιδίαν συνομιλίες τους εμφανίζονται ανήσυχοι, ορισμένοι εξ αυτών μάλιστα εξέφρασαν τις ανησυχίες στον ίδιο τον κ. Σαμαρά. Στην ερώτησή τους δε αν είναι προετοιμασμένος για όσα πρόκειται να συμβούν, ο πρωθυπουργός απάντησε ότι είναι προετοιμασμένος για όλα!.. Άλλοι υπουργοί επισημαίνουν τη δυσκολία που θα έχουν οι δανειστές να υποχωρήσουν στις ελληνικές απαιτήσεις, αφού μια τέτοια εξέλιξη θα αποτελέσει προηγούμενο και ανάλογες ευνοϊκές ρυθμίσεις θα ζητήσουν και άλλες χώρες που βρίσκονται σε παρόμοια θέση με τη χώρα μας (π.χ. Πορτογαλία).

«Αν υποχωρήσουμε, αν κάνουμε πίσω, θα πέσει η κυβέρνηση», λένε με έμφαση στενοί συνεργάτες του πρωθυπουργού, οι οποίοι τονίζουν ότι «ο κύβος έχει ριφθεί» και πως «αν οι δανειστές επιμείνουν στις απαιτήσεις τους θα πάμε σε ρήξη». Με την απόφαση των κ. Σαμαρά και Βενιζέλου συμπλέουν οι περισσότεροι υπουργοί που θεωρούν ότι οι απαιτήσεις της «τρόικας» υπερβαίνουν τα όρια της λογικής και δεν είναι δυνατόν να ικανοποιηθούν. «Αν υποκύψουμε τώρα στους εκβιασμούς θα πάμε στις ευρωεκλογές ως πρόβατα επί σφαγή», τονίζουν κυβερνητικοί αξιωματούχοι, εστιάζοντας κυρίως στην πολιτική πλευρά των συνεπειών.

Στάση πληρωμών

Ενδεικτικό της σθεναρής στάσης που έχουν αποφασίσει να τηρήσουν στην κυβέρνηση, είναι το γεγονός ότι στο Μέγαρο Μαξίμου έχουν καταστρώσει σχέδιο για την αντιμετώπιση των κραδασμών και των συνεπειών που θα προκληθούν από μια ενδεχόμενη ρήξη. Θεωρούν ότι σε πρώτη αντίδραση η πλευρά των δανειστών θα «παγώσει» τις δόσεις, που σημαίνει ότι δεν θα δώσουν τα 5 δισ. που -βάσει του χρηματοδοτικού προγράμματος- πρέπει να λάβουμε τον Δεκέμβριο (να σημειωθεί ότι το 1 δισ. που εκκρεμεί από τον Σεπτέμβριο το έδωσαν).

Στην περίπτωση αυτή η Αθήνα θα διαμηνύσει προς τις Βρυξέλλες και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ότι διακόπτει την πληρωμή των τοκοχρεωλυσίων για τα δάνεια που έχει πάρει και θα χρησιμοποιήσει το πρωτογενές πλεόνασμα (πλέον του 1 δισ. το πρώτο εννεάμηνο του 2013) για την καταβολή μισθών και συντάξεων. Αρμόδιοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι υποστηρίζουν πως το πλεόνασμα επαρκεί για να καλύψει τις συγκεκριμένες ανάγκες και κατά συνέπεια, δεν υπάρχει κίνδυνος στάσης πληρωμών από το Δημόσιο. Αν και οι παρενέργειες από μια τέτοια απόφαση θα είναι πολλές και όχι εντελώς προβλέψιμες, στην κυβέρνηση δηλώνουν αποφασισμένοι να πάνε μέχρι τέλος.

Στις διαπραγματεύσεις με τους επικεφαλής της «τρόικας», αλλά και στις ανεπίσημες διαβουλεύσεις με τους πολιτικούς προϊσταμένους τους, ο πρωθυπουργός θα προσέλθει με ατζέντα που περιέχει δύο «όχι» και ένα «ναι». Όχι σε νέα μέτρα, όχι στο Μνημόνιο, ναι σε μέτρα ελάφρυνσης του χρέους. Επιπλέον δεν πρόκειται να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις της «τρόικας» για κλείσιμο των αμυντικών βιομηχανιών ΕΑΣ, ΕΛΒΟ, με ταυτόχρονη απόλυση όλων των εργαζομένων, αλλά και περικοπή μισθών και συντάξεων ενστόλων (250 εκατ. ευρώ). Τέλος, δεν θα προχωρήσει στην επιβολή 2 επί τοις χιλίοις στο τζίρο των επιχειρήσεων, που αντιστοιχεί σε ποσό της τάξης των 750 εκατ.

Η κυβέρνηση αποκρούει μετά βδελυγμίας τις προφάσεις των Ευρωπαίων ότι μια ενδεχόμενη απόφαση για το χρέος πριν τις ευρωεκλογές θα προκαλούσε τη δυσφορία των πολιτών στις χώρες τους. Κι αυτό θα έχει αρνητική αντανάκλαση στις εκλογές για τα κυβερνητικά κόμματα που θα «χρεωθούν» νέες ευνοϊκές ρυθμίσεις για την Ελλάδα. «Ευρωεκλογές δεν έχετε μόνο εσείς, έχουμε κι εμείς», είναι η απάντηση της Αθήνας, που προειδοποιεί ότι σε μια τέτοια περίπτωση θα ενισχυθούν τα κόμματα που είτε αντιτίθενται γενικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση, είτε διαφωνούν κατηγορηματικά με την οικονομική πολιτική που εφαρμόζεται την τελευταία τετραετία.

Πληροφορίες, μάλιστα, αναφέρουν ότι ο κ. Σαμαράς θα διεκδικήσει οι αποφάσεις να ληφθούν όχι μόνο πριν τις ευρωεκλογές, αλλά το αργότερο μέχρι τις αρχές του 2014. Ούτως ώστε να υπάρχει ο απαραίτητος χρόνος για να κεφαλαιοποιήσει την επιτυχία ενόψει των ευρωεκλογών. Τις τελευταίες ημέρες οι πιέσεις από την πλευρά των δανειστών έχουν ενταθεί σε μια προσπάθεια να καμφθεί η ελληνική κυβέρνηση. «Δεχόμαστε πιέσεις, αλλά αντέχουμε», ήταν οι χαρακτηριστικές φράσεις του κ. Σαμαρά σε συνομιλία του με κυβερνητικά στελέχη. Στις Βρυξέλλες, αλλά και σε ορισμένες ακόμη ευρωπαϊκές πρωτεύουσες δείχνουν ενοχλημένοι, αλλά κατά βάση αιφνιδιασμένοι με τη σθεναρή στάση που επιδεικνύει στη φάση αυτή η Αθήνα. Έτσι, ενώ επισήμως αξιωματούχοι εκφράζουν τη δυσφορία τους για το «όχι νέα μέτρα» και ζητούν την λήψη στοχευμένων μέτρων για την κάλυψη του δημοσιονομικού κενού στο προϋπολογισμό του 2014, άλλοι αξιωματούχοι λένε ανεπίσημα ότι ποτέ δεν τέθηκε θέμα μείωσης μισθών και συντάξεων.

Πάμε σε εκλογές…

Το ενδεχόμενο μιας ρήξης της κυβέρνησης με τους δανειστές επανέφερε στο προσκήνιο τα σενάρια για πρόωρες εκλογές, παρά το γεγονός ότι στην προγραμματική συμφωνία Νέας Δημοκρατίας – ΠΑΣΟΚ γίνεται λόγος για εξάντληση της τετραετίας. Πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι αν επέλθει ρήξη, ο κ. Σαμαράς θα θελήσει να αξιοποιήσει τη σθεναρή στάση του έναντι των δανειστών και να ανανεώσει τη λαϊκή εντολή. Κατά μία εκδοχή θα μπορούσε να καταλήξει στη λύση των τριπλών εκλογών τον προσεχή Μάιο, ενώ κατά μία άλλη ο κ. Σαμαράς δεν θα καθυστερήσει τόσο πολύ και θα προσφύγει στις κάλπες πολύ νωρίτερα πριν αρχίσουν να εκδηλώνονται οι παρενέργειες που αναμφίβολα θα υπάρξουν από μια τέτοια σύγκρουση.

Στο μεταξύ, βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας δεν αποκλείουν ο πρωθυπουργός, ανεξάρτητα από την έκβαση που θα έχουν οι διαπραγματεύσεις με την «τρόικα», να αδράξει την ευκαιρία να πάει σε πρόωρες εκλογές. Με το σκεπτικό ότι προϊόντος του χρόνου η κατάσταση θα επιδεινώνεται και θα δυσκολεύουν τα πράγματα για τις επόμενες εκλογές. Δεν ξεχνούν, άλλωστε, ότι ο κ. Σαμαράς σχεδίαζε να πάει σε πρόωρες εκλογές με αφορμή το θέμα της ΕΡΤ, ωστόσο η απόφαση του ΠΑΣΟΚ να στηρίξει την επίσημη γραμμή ακύρωσε τα σχέδιά του.

Οι βουλευτές θεωρούν ότι μιας… πρώτης τάξεως ευκαιρία μπορεί να αποδειχθεί το θέμα με τον ενιαίο φόρο ακινήτων που με συνοπτικές διαδικασίες φέρνει η κυβέρνηση στη Βουλή προκειμένου να ψηφισθεί μέσα στην πρώτη εβδομάδα του Νοεμβρίου. Κατά κοινή ομολογία ο ενιαίος φόρος θα επιβαρύνει τους οικονομικά ασθενέστερους αφού θα κληθούν να πληρώσουν οι κάτοχοι, μεταξύ άλλων, αγροτεμαχίων, αγροικιών, μαντριών κ.ά. Παράλληλα με τον ενιαίο φόρο μονιμοποιείται ουσιαστικά το «χαράτσι» μέσω της ΔΕΗ, το οποίο υποτίθεται ότι ήταν προσωρινό. Όλα αυτά προκαλούν, ήδη, έντονες αντιδράσεις μεταξύ των βουλευτών και των κυβερνητικών κομμάτων. Στην περίπτωση που ο ενιαίος φόρος δεν περάσει από τη Βουλή, ο κ. Σαμαράς θα πάει σε πρόωρες εκλογές.