Διεθνές Οικονομικό Βαρόμετρο

1

Η μεγάλη κυρία του ΔΝΤ, η κ. Κριστίν Λαγκάρντ, μιλώντας στην ετήσια σύνοδο του Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας που πραγματοποιήθηκε στις αρχές του μήνα στην Ουάσινγκτον, μεταξύ των άλλων αναφέρθηκε και στην κρίση υπερχρέωσης που αντιμετωπίζουν οι ΗΠΑ. Και ανακοίνωσε ότι «το ΔΝΤ λαμβάνει προληπτικά μέτρα, έτσι ώστε να προετοιμάσει τα κράτη-μέλη του εν όψει διεθνούς αστάθειας, εάν το αδιέξοδο για το όριο του χρέους των ΗΠΑ παραταθεί». Πολλοί ερμήνευσαν τη δήλωση αυτή της κ. Λαγκάρντ ότι το ΔΝΤ προετοιμάζεται να «υποδεχθεί» τις ΗΠΑ για τη χορήγηση δανείου, που θα συνοδεύονταν και από Μνημόνιο εφαρμογής μέτρων λιτότητας (συνταγή Μέρκελ – Σόιμπλε). Έλα, όμως, που έστω και την τελευταία στιγμή οι Ρεπουμπλικάνοι κατενόησαν τη σοβαρότητα της δημοσιονομικής κατάστασης των ΗΠΑ και συμφώνησαν στην αύξηση του ορίου δανεισμού.
Η παραπάνω δήλωση, όμως, της επικεφαλής του ΔΝΤ συνετέλεσε ώστε να συνειδητοποιηθεί επαρκώς ο κίνδυνος όχι μόνον για την ομαλή πορεία της αμερικανικής οικονομίας, αλλά και γενικότερα της παγκόσμιας οικονομίας.
Η δήλωση ερμηνεύτηκε και σαν προειδοποίηση ότι το ΔΝΤ καραδοκεί και περιμένει να αυξήσει την πελατεία του. Όμως, ανεξάρτητα από τις παραπάνω εξελίξεις, προσωπικά θεωρούμε ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό ότι στα αδύναμα και υπερχρεωμένα κράτη συγκαταλέγονται πλέον και οι ΗΠΑ. Από το αρχικό G-6 (των έξι ισχυροτέρων οικονομιών του πλανήτη) δεν απέμεινε παρά μόνον η Γερμανία. Να δούμε πόσο θα αντέξει ακόμη.

2

Η Κομισιόν και συγκεκριμένα ο αρμόδιος για τον ανταγωνισμό Επίτροπος Χοακίν Αλμούνια μελετά την παραπομπή της Γερμανίας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για παράβαση των κανόνων του υγιούς ανταγωνισμού. Η Διεύθυνση Ανταγωνισμού της ΕΕ ειδοποίησε τη γερμανική κυβέρνηση ότι θεωρεί την απαλλαγή 1.690 ενεργοβόρων βιομηχανιών της από την εισφορά για την «πράσινη ενέργεια» σαν έμμεση επιδότησή τους και εντελώς ασυμβίβαστη με την ευρωπαϊκή νομοθεσία περί ανταγωνισμού. Οι πληροφορίες είναι ότι η Κομισιόν θα υποχρεώσει τη γερμανική κυβέρνηση να καταργήσει άμεσα την απαλλαγή από την εισφορά για την «πράσινη ενέργεια», αλλά και θα αξιώσει να επιστραφούν από τις παραπάνω βιομηχανίες τα ποσά που κέρδισαν παράνομα. Η συζήτηση για το θέμα αυτό έγινε στη συνεδρίαση της Κομισιόν της Τρίτης 8-10-2013 και ο αρμόδιος επί των ενεργειακών θεμάτων Επίτροπος Γκίντερ Έτινγκερ (Γερμανός) διαφώνησε έντονα με τις θέσεις του Αλμούνια και υποστήριξε το νόμιμο της απαλλαγής από την εισφορά. Αντίθετη, όμως, με τις θέσεις Αλμούνια φαίνεται να είναι και η Επίτροπος για τα θέματα κλιματικής αλλαγής κ. Κόνι Χεντεγκάαρντ. Πάντως η Δ/νση Ανταγωνισμού προετοιμάζεται να «χτυπήσει» και τις επιδοτήσεις στην τιμή των φωτοβολταϊκών με στόχο να θεωρηθούν και αυτές παράνομες ενισχύσεις. Η εξέλιξη και των δύο αυτών θεμάτων (απαλλαγή από την εισφορά «πράσινης ενέργειας» και επιδοτήσεις της τιμής των φωτοβολταϊκών) ενδιαφέρει άμεσα και τη χώρα μας, καθώς και οι δύο αυτές πρακτικές εφαρμόζονται και στην Ελλάδα, αλλά και σε ορισμένα άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ.

3

Μεγάλο ενδιαφέρον παρατηρείται για την αγορά τραπεζικών μετοχών στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Οι τιμές αυτών των μετοχών ανεβαίνουν και το ίδιο και ο γενικός δείκτης. Ισχυρά κερδοσκοπικά κεφάλαια της διεθνούς χρηματοπιστωτικής αγοράς διαβλέπουν περιθώρια για υψηλές απραξίες (κέρδη) στις τραπεζικές μετοχές. Στη δημιουργία αυτού του ευνοϊκού κλίματος συνέβαλε και η απόφαση της Fitch που αναβάθμισε την αξιολόγηση των ελληνικών τραπεζών από f σε b. Μερικοί σπεύδουν να μιλήσουν για επενδυτικό ενδιαφέρον προς όφελος της ελληνικής οικονομίας. Όμως, αυτού του είδους οι επενδύσεις είναι προσωρινές, ευκαιριακές και κερδοσκοπικές. Προκαλούν κέρδη σε όσους παίζουν χρηματιστηριακά παιχνίδια και αποσύρονται όταν πετύχουν τη στοχευμένη υπεραξία. Δεν βοηθούν καθόλου την πραγματική, την παραγωγική οικονομία. Προσοχή, λοιπόν, γιατί στα χρηματιστήρια δεν υπάρχουν κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα. Υπάρχουν μόνο κερδισμένοι και χαμένοι παίκτες.
Και σημειώνουμε ότι στην τωρινή φάση ανόδου του ΧΑ συμμετέχουν, δηλαδή παίζουν, τρανταχτά hedge funds, που τα διαχειρίζονται παίκτες, όπως ο Τζον Πόλσον και ο Τζορτζ Σόρος, που έγιναν ζάπλουτοι από τα διάφορα παιχνίδια που «σκαρώνουν» στα διεθνή χρηματιστήρια και στα κέντρα στοιχημάτων. Προσοχή, λοιπόν, γιατί η εποχή μας στήνει πολλές παγίδες (συχνά αθέατες).