Βιάζεται ο Νταβούτογλου για την ταφή του Κυπριακού…
Δεν είναι τυχαίο ότι, ενώ ακόμη δεν έχει υπάρξει συμφωνία για επανέναρξη των συνομιλιών, ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών Αχμ. Νταβούτογλου έσπευσε να προκαταλάβει τις εξελίξεις προαναγγέλλοντας, με δική του πρωτοβουλία, ότι οι συνομιλίες θα αρχίσουν στις 4 Νοεμβρίου και το δημοψήφισμα για την έγκριση της λύσης θα διεξαχθεί τον… Μάρτιο – κίνηση που προκάλεσε έντονες αντιδράσεις στη Λευκωσία.
Η κυπριακή κυβέρνηση και ο ίδιος ο Πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης, με απολύτως κατηγορηματικό τρόπο, έθεσαν τις προηγούμενες ημέρες μια σαφή προϋπόθεση για την επανέναρξη των συνομιλιών, η οποία φρενάρει και την αυθαίρετη… βιασύνη που επιδεικνύουν οι Τούρκοι για «κλείσιμο» του Κυπριακού, θέλοντας με τον τρόπο αυτό να επιβάλουν ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα και να μεταφέρουν την πίεση στη Λευκωσία.
Αν και είναι γνωστή η γενική προσέγγιση του Ν. Αναστασιάδη στο εθνικό ζήτημα, όπως εκφράσθηκε και με την ανοιχτή υποστήριξη στο Σχέδιο Ανάν, τα περιθώρια ελιγμών του κύπριου Προέδρου είναι αρκετά περιορισμένα, καθώς γνωρίζει ότι η όποια λύση δεν θα είναι δική του επιλογή ή κάποιου άλλου πολιτικού παράγοντα, αλλά θα υποβληθεί προς έγκριση στον κυπριακό λαό.
Η Λευκωσία ζητάει να υπάρξει συμφωνημένο εναρκτήριο κοινό ανακοινωθέν, στο οποίο θα καταγράφεται τουλάχιστον το πλαίσιο των συνομιλιών, ώστε να αποφευχθεί να διαμορφωθεί μια χαοτική και αυθαίρετη ατζέντα κατά τη διάρκεια των συνομιλιών, που θα οδηγούσε σε επιδιαιτησίες και εκβιασμούς της τελευταίας στιγμής…
Η εμπειρία από τέτοιου είδους «ανοιχτές» διαπραγματεύσεις κάθε άλλο παρά θετική είναι, καθώς προσφέρονται περιθώρια για παρεκτροπές από τις βασικές κατευθύνσεις που δίνουν τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ αλλά και το κοινοτικό κεκτημένο για τη μορφή της λύσης, ενώ δίνεται και η δυνατότητα για υπαναχωρήσεις σε ζητήματα που αφορούν βασικές πτυχές του Κυπριακού.
Όπως ο ίδιος ο Ν. Αναστασιάδης δήλωσε (συνέντευξη στη «Σημερινή»), είναι απαραίτητο να υπάρχει μια βασική συμφωνία για το τι «μόρφωμα επιδιώκουμε να χτίσουμε» αλλά και τι εννοούμε με τους όρους «διζωνικότητα», «μία κυριαρχία», «μία διεθνή προσωπικότητα», «μία εθνικότητα» και πόσο αποτελεσματικό θα είναι το νέο κράτος, πώς θα λειτουργεί εντός της ΕΕ, πώς θα προστατεύει τα ανθρώπινα δικαιώματα και, κυρίως, εάν υπάρχει κοινή αντίληψη για τη μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας σε ομόσπονδο κράτος, στη βάση των αποφάσεων του ΣΑ.
Ο διεθνής παράγων, με πρωταγωνιστή τον αυστραλό Αλεξάντερ Ντάουνερ, επιχειρεί και πάλι τα γνωστά παιγνίδια, εξοργίζοντας την κυπριακή πλευρά, καθώς πρακτικά επιτρέπει να εμφανίζονται η Άγκυρα και η τουρκοκυπριακή πλευρά ως οι «πρόθυμες» για επανέναρξη των συνομιλιών προκειμένου να εξευρεθεί λύση στο Κυπριακό, ενώ αντίθετα η ελληνοκυπριακή πλευρά είναι αυτή που θέτει… όρους.
Σύμφωνα με πληροφορίες από τη Λευκωσία, ο κ. Ντάουνερ αντιδρά σφόδρα στην εμπλοκή της ΕΕ στις συνομιλίες, καθώς η ευρωπαϊκή διάσταση της λύσης θα ακυρώσει στην πράξη πολλά από τα επιχειρήματα της κατοχικής δύναμης.
Η ελληνοκυπριακή πλευρά, όμως, θα επιμείνει στην ευρωπαϊκή εμπλοκή και το θέμα τέθηκε ήδη από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Ν. Αναστασιάδη στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χ. Βαν Ρομπάι αλλά και από τον Αντ. Σαμαρά στον Μ. Μπαρόζο.
Αλλά και το σχέδιο του κοινού ανακοινωθέντος, το οποίο κοινοποίησε στις δύο πλευρές ο Αλ. Ντάουνερ στις 7 Οκτωβρίου, ήταν πιο κοντά στις τουρκικές θέσεις και ο Ν. Αναστασιάδης απέρριψε τα σημεία για τον καθορισμό χρονοδιαγράμματος και την προώθηση πολυμερούς διάσκεψης για το Κυπριακό.
Μη αποδεκτές είναι και οι τουρκικές θέσεις που επιμένουν ώστε το εδαφικό και το κοινοτικό κεκτημένο να μείνουν προς συζήτηση στο τέλος των διαπραγματεύσεων, ενώ αναφέρει ότι αποδέχεται τη «διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία, με πολιτική ισότητα», αποφεύγοντας να διευκρινίσει πώς γίνεται αντιληπτή αυτή η διατύπωση. Πάντως, όλο και περισσότερο η Άγκυρα δείχνει τη διάθεσή της να πάρει, σε επικοινωνιακό τουλάχιστον επίπεδο, «κεφάλι» από την Κυπριακή Δημοκρατία. Ο εκπρόσωπος του τουρκικού ΥΠΕΞ Λεβέντ Γκιουμριουκτσιού, αφού δήλωσε την επιθυμία της Τουρκίας για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό το συντομότερο δυνατόν, ενέπλεξε το ενεργειακό με τις ειρηνευτικές συνομιλίες, δηλώνοντας: «Άνοιξε ένα σημαντικό παράθυρο ευκαιρίας για τη λύση. Οι ενεργειακές πηγές στην Ανατολική Μεσόγειο, που στο παρελθόν φαίνονταν ως κάτι ριψοκίνδυνο, δημιουργούν σήμερα μια ευκαιρία συνεργασίας και ειρήνης». Αν και ο Ανδρέας Μαυρογιάννης, διαπραγματευτής της ελληνοκυπριακής πλευράς, είναι ιδιαίτερα έμπειρος διπλωμάτης, δηλώσεις όπως αυτή που βάζει στο ίδιο πακέτο το θέμα των Βαρωσίων και των απευθείας πτήσεων στο παράνομο αεροδρόμιο της Τύμπου είναι προβληματικές, καθώς είναι προφανές ότι η νομιμοποίηση του αεροδρομίου έχει σημαντικές παρενέργειες και επιπτώσεις, αφού θα τεθεί θέμα αρμοδιοτήτων του πύργου ελέγχου, FIR κ.λπ., κάτι που αποτελεί πάγια επιδίωξη της τουρκικής πλευράς…