Διεθνές Οικονομικό Βαρόμετρο
1
Η «τρόικα», αλλά και η Κομισιόν, μέσω της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού, πίεζαν τις ελληνικές συστημικές τράπεζες να μειώσουν τις τραπεζικές εργασίες που πραγματοποιούν στις χώρες της ΝΑ Ευρώπης με τα υποκαταστήματά τους (θυγατρικές). Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, οι ελληνικές τράπεζες διαθέτουν στο εξωτερικό ένα αρκετά εκτεταμένο δίκτυο καταστημάτων με 2.710 καταστήματα και ικανοποιητική κερδοφορία (Εθνική 1.107 – Eurobank 718 – Alpha Bank 508 – Τράπεζα Πειραιώς 437 καταστήματα). Αρχικά η «τρόικα» απαιτούσε την άμεση αποχώρηση των τραπεζών από τις βαλκανικές χώρες. Όμως εκεί υπάρχει έντονη ελληνική τραπεζική δραστηριότητα. Στη Ρουμανία λειτουργούν 754 ελληνικά τραπεζικά καταστήματα, στη Βουλγαρία 634, στη Σερβία 417, στην Αλβανία 128 και στην ΠΓΔΜ 88. Μετά από δύσκολες διαπραγματεύσεις της Ένωσης Τραπεζών με την «τρόικα» και την Κομισιόν συμφωνήθηκε ότι μέχρι το τέλος του 2017, δηλαδή σε τέσσερα χρόνια, οι ελληνικές τράπεζες θα πρέπει να έχουν μειώσει τον κύκλο εργασιών που πραγματοποιούν τώρα τα καταστήματα και οι θυγατρικές τους στο εξωτερικό. Αυτό σημαίνει ότι οι τράπεζες θα εξακολουθούν να διατηρούν δραστηριότητα και στο εξωτερικό, έστω και αν αυτή θα είναι περιορισμένη, και δεν είναι πλέον αναγκασμένες να πουλήσουν τα υποκαταστήματα και τις θυγατρικές τους. Όμως η Κομισιόν θα πρέπει να φροντίσει να μη μεταφέρουν οι ελληνικές τράπεζες ρευστότητα από την Ελλάδα στα καταστήματά τους στο εξωτερικό. Δύσκολο, βέβαια, να επιβληθεί απαγόρευση της ελεύθερης διακίνησης κεφαλαίων, αλλά λογικό, ειδικά για τη χώρα μας, που στερείται ρευστότητας και στενάζει η ελληνική αγορά.
2
Η μερική αναστολή πληρωμών που εφαρμόζει αυτή την περίοδο η αμερικανική κυβέρνηση και η απειλή να περιπέσει και πάλι σε κρίση η παγκόσμια οικονομία φέρνουν στην επικαιρότητα το πρόβλημα: πού μας οδηγούν οι σημερινές οικονομικές εξελίξεις; Τα σημερινά δεδομένα και οι τάσεις που έχουν ήδη εμφανιστεί δεν είναι καθόλου ευνοϊκά για το μέλλον των οικονομιών των ΗΠΑ και της Ευρώπης. Σήμερα το εισόδημα της ΕΕ και των ΗΠΑ μαζί αποτελεί το 60% του συνολικού εισοδήματος των 20 περισσότερο αναπτυγμένων οικονομιών (G-20). Μετά από 15-20 χρόνια υπολογίζεται ότι η Κίνα και η Ινδία μαζί θα έχουν το 60% του συνολικού εισοδήματος των τότε αναπτυγμένων χωρών του πλανήτη μας, εφόσον διατηρηθούν οι σημερινοί ρυθμοί ανάπτυξης ή έστω παραπλήσιοι και δεν συμβεί σημαντικό και απροσδόκητο ατυχές συμβάν. Τότε το ποσοστό της Ευρώπης και των ΗΠΑ θα μειωθεί στο 10%. Και τούτο καθώς οι οικονομίες της Ευρώπης χωλαίνουν με υψηλή ανεργία, υποχώρηση της κατανάλωσης (προϊόντων και υπηρεσιών), υπερχρέωση και ύφεση. Και η οικονομία των ΗΠΑ παρουσιάζει έντονα σημάδια υποχώρησης. Και όλα αυτά δείχνουν ότι σε 10 χρόνια περίπου η οικονομία της Κίνας θα φτάσει στο μέγεθος της οικονομίας των ΗΠΑ. Και μετά, το επόμενο βήμα θα είναι η εξίσωση του κατά κεφαλήν εισοδήματος της Κίνας με τις ΗΠΑ. Σημειώνουμε ακόμη ότι για πρώτη φορά, από την εποχή της βιομηχανικής επανάστασης, το μερίδιο των χωρών της Δύσης στο παγκόσμιο ΑΕΠ έχει μειωθεί κάτω από το 50%. Και παρά ταύτα η ΕΕ και η Ευρωζώνη, αιχμάλωτες της πολιτικής Μέρκελ – Σόιμπλε, παρατηρούν αμέριμνα τις εξελίξεις και αρκούνται στις τωρινές «επιτυχίες» της γερμανικής οικονομίας.
3
Το αμερικανικό Κογκρέσο τελικά καταψήφισε την πρόταση του Προέδρου Μπαράκ Ομπάμα για την τροποποίηση του προϋπολογισμού της κεντρικής κυβέρνησης των ΗΠΑ. Και έτσι δεν εγκρίθηκε η αύξηση του ορίου δανεισμού του αμερικανικού Δημοσίου. Ρεπουμπλικάνοι, Εβραίοι και ιδιοκτήτες των πολεμικών βιομηχανιών εκδικούνται τον Ομπάμα γιατί ματαίωσε την επίθεση εναντίον της Συρίας και χάλασε το σχέδιο μιας γενικότερης ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή. Τώρα η κεντρική κυβέρνηση αναγκάστηκε να προβεί στην απόλυση 800.000 δημοσίων υπαλλήλων (προσωρινά άραγε;) και φυσικό είναι το κράτος να υπολειτουργεί. Πολλοί μιλάνε για χρεοκοπία του αμερικανικού Δημοσίου που θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία. Προσωπικά δεν συμμερίζομαι τους φόβους αυτούς. Είναι υπερβολικοί και αποτέλεσμα πανικού. Έχουμε τη γνώμη ότι τελικά ο Πρόεδρος Ομπάμα θα καταφέρει να πάρει ευνοϊκή απόφαση από το Κογκρέσο. Πέραν αυτού και εφόσον η Κίνα που έχει στο θησαυροφυλάκιό της σημαντικό ποσοστό του δημοσίου χρέους των ΗΠΑ (δολαριακά ομόλογα) και ισχυρά συναλλαγματικά αποθέματα σε δολάρια δεν αντέδρασε αρνητικά, με την πώληση όσο όσο των αμερικανικών ομολόγων και με ρευστοποίηση των δολαριακών αποθεμάτων, σημαίνει στήριξη της αμερικανικής οικονομίας, καθώς βλέπει ότι έχει συμφέρον να πετύχει στήριξη της κατανάλωσης στις ισχυρές αγορές. Το μόνο που θεωρούμε βέβαιο είναι ότι θα σημειωθεί κάποια υπολογισμένη μείωση της ισοτιμίας του δολαρίου και αύξηση των πολύ χαμηλών επιτοκίων της FED.