Υποβαθμισμένη η εκπροσώπηση της ελληνικής μειονότητας στη νέα αλβανική κυβέρνηση

Ενώ αρχικά υπήρχαν δεσμεύσεις ότι θα δοθούν υφυπουργεία σε τρία ή ακόμη και τέσσερα στελέχη προερχόμενα από την ελληνική μειονότητα (όχι μόνο από το ΚΕΑΔ-Ομόνοια αλλά και από το Μέγκα που στις εκλογές κατέβηκε με το Δημοκρατικό Κόμμα του Μπερίσα), οι συνεχείς καραμπόλες στις οποίες οδήγησε η σκληρή διαπραγμάτευση ανάμεσα στον Έντι Ράμα και τον ηγέτη του δεύτερου μεγαλύτερου κόμματος του κυβερνητικού συνασπισμού, Ιλίρ Μέτα, άφησε ελάχιστο χώρο για τα στελέχη της μειονότητας. Αργά το βράδυ της Παρασκευής ο μόνος σίγουρος πλέον ήταν ο Γιάννης Μπάμπης, στέλεχος του ΚΕΑΔ-Ομόνοια και επιχειρηματίας του τουρισμού από τους Αγίους Σαράντα με απευθείας σχέση και δεσμούς με τον Έντι Ράμα. Μάχη δινόταν για την εξασφάλιση μιας ακόμη θέσης υφυπουργού για το ΚΕΑΔ (με πιθανούς υποψηφίους τους Άλκη Πούλη και Θανάση Πότση), ενώ ο Χρίστος Κίτσιος του Μέγκα είχε οριστικά τεθεί εκτός παρά τις σχετικές επαφές που προηγήθηκαν με ανθρώπους από το στενό επιτελείο του Ράμα.

Να σημειωθεί ότι η δέσμευση για θέσεις υφυπουργών προέκυψε όταν ο επικεφαλής του ΚΕΑΔ-Ομόνοια που συμμετέχει στον κυβερνητικό συνασπισμό, Βαγγέλης Ντούλες, δεν δέχθηκε να αναλάβει θέση υπουργού και προτίμησε την αντιπροεδρία της Βουλής.

Το γεγονός ότι η ελληνική μειονότητα δεν εκπροσωπείται σε υπουργικό επίπεδο στη νέα κυβέρνηση και το ότι δόθηκε μάχη ακόμη και γι’ αυτές τι θέσεις των υφυπουργών (που στα αλβανικά πράγματα δεν θεωρούνται ιδιαίτερα σημαντικές), δείχνει τη διαρκώς μειούμενη επιρροή της. Η πλειονότητα των βορειοηπειρωτών, και με βεβαιότητα το ενεργό κομμάτι του πληθυσμού τους, ζουν πλέον στην Ελλάδα και στις τελευταίες εκλογές οι βορειοηπειρώτες που ταξίδεψαν μέχρι την Αλβανία και ψήφισαν προτίμησαν στην πλειονότητα τους τα δύο μεγάλα αλβανικά πολιτικά κόμματα.

Παρότι είναι σαφές ότι Ιταλία και Τουρκία έχουν προχωρήσει σε μεγάλες, για τα δεδομένα της αλβανικής οικονομίας, επενδύσεις που είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τα Τίρανα, εκτιμάται ότι ο Ράμα θα επιδιώξει τη συνεργασία με την Ελλάδα και, μεταξύ άλλων, προκειμένου να ισορροπήσει την παραδοσιακή επιρροή της Άγκυρας στην Αλβανία (πιθανότατα και αντίστροφα).

Ήδη στις συναντήσεις που είχε στην Αθήνα κατά την ανεπίσημη επίσκεψή του πριν την ανάληψη των καθηκόντων του ζήτησε να δημιουργηθεί ελληνική task force με επικεφαλής τον Αλέκο Παπαδόπουλο, (η οποία δεν θα έχει επίσημη σχέση με το ελληνικό κράτος και τα μέλη της θα προσφέρουν τις υπηρεσίες τους αμισθί), που θα βοηθήσει στην ανασυγκρότηση και τον εκσυγχρονισμό της Αλβανίας και την προσαρμογή της στο ευρωπαϊκό κεκτημένο, πρόταση που έγινε δεκτή από την ελληνική πλευρά και έχει την έγκριση του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά.

Στο πλαίσιο αυτό κρίσιμη για τη μειονότητα αναμένεται να είναι η διοικητική αναδιοργάνωση που προετοιμάζει η νέα κυβέρνηση, ο αλβανικός «Καποδίστριας» με άλλα λόγια, καθώς μπορεί είτε να ωφελήσει, είτε να πλήξει σημαντικά την εκπροσώπηση της μειονότητας στη διοικητική πυραμίδα του αλβανικού κράτους μέσω της αναδιάρθρωσης των επαρχιών της.

Ήδη μέλη της μειονότητας επισημαίνουν ότι η προηγούμενη διοικητική υπαγωγή των Αγίων Σαράντα στην Αυλώνα και ένταξη του Αργυροκάστρου στην ίδια περιφέρεια με περιοχές με σημαντικό αλβανικό πληθυσμό, όπως η Πρεμετή και το Τεπελένι, έχει σπάσει τη μειονότητα στα δύο και της έχει κοστίσει σημαντικά.

Τον τόνο στις ελληνοαλβανικές σχέσεις, που θα επηρεάσουν και τις εξελίξεις γύρω από τη μειονότητα, όμως, θα δώσει η στάση που θα κρατήσει ο νέος αλβανός πρωθυπουργός στο ζήτημα της συμφωνίας για την ΑΟΖ ανάμεσα στις δύο χώρες που έχει μείνει μετέωρη μετά τη σχετική προσφυγή του Σοσιαλιστικού Κόμματος στο Συνταγματικό Δικαστήριο της Αλβανίας.

Η Αθήνα επιδιώκει την επικύρωση της ίδιας συμφωνίας με κάποιες αναπροσαρμογές και περιμένει θετική εξέλιξη, ενώ ο αλβανός πρωθυπουργός διαμηνύει ανεπισήμως ότι η ελληνική πλευρά θα πρέπει να δώσει σημαντικά ανταλλάγματα.

Αθηνά Κουρή