Τοκογλυφικές διευκολύνσεις
«Κάνουμε χιλιάδες ρυθμίσεις. Βοηθάμε τους πελάτες μας σε αυτήν τη δύσκολη συγκυρία». Αυτά λένε και ξαναλένε, όποτε τους ρωτούν δημοσιογράφοι ή πολιτικοί σε επιτροπές της Βουλής, οι φίλτατοι εκπρόσωποι των τραπεζών. Είναι, όμως, έτσι; Ή μήπως ακόμη και στις διευκολύνσεις που κάνουν οι τραπεζίτες μας βρίσκουν ευκαιρία να χρεώσουν τους -ευρισκόμενους σε δυσμενή θέση, ας μην το ξεχνάμε- πελάτες τους;
Ας δούμε ένα πρόσφατο παράδειγμα, που δείχνει πολύ καλά πώς αντιλαμβάνονται οι τράπεζες τις «ευνοϊκές» ρυθμίσεις. Καταναλωτής με οφειλές σε συστημική τράπεζα 31.500 ευρώ από κάρτες και καταναλωτικό δάνειο αντιμετωπίζει μεγάλη μείωση εισοδημάτων και έχει σταματήσει να πληρώνει την τράπεζα, καθώς τα τεράστια επιτόκια της κάρτας και, δευτερευόντως, του δανείου παρήγαν κάθε μήνα εξωφρενικά ποσά μόνο για τους τόκους. Δηλαδή, ακόμη κι αν πλήρωνε τις ελάχιστες δόσεις, για να μείνει συνεπής, το χρέος του θα παρέμενε… βουνό. Δήλωσε, μάλιστα, εγγράφως στην τράπεζα, κατόπιν συμβουλών που έλαβε από το εξειδικευμένο σε τέτοια θέματα Ελληνικό Ινστιτούτο Χρηματοπιστωτικών Ερευνών (ΕΙΧΕ), ότι θα συνεχίσει να πληρώνει μόνο αν προσδιορισθούν τα επιτόκια στα νόμιμα επίπεδα, σύμφωνα με τη νομολογία των δικαστηρίων (όχι παραπάνω από 7%, που είναι το δικαιοπρακτικό επιτόκιο σήμερα) και αν υπολογισθεί εκ νέου η οφειλή του με βάση το νόμιμο, κατά τα δικαστήρια, ανώτατο επιτρεπόμενο επιτόκιο.
Η τράπεζα, τελικά, προσέγγισε τον δανειολήπτη με την εξής «ευνοϊκή» πρόταση για ρύθμιση της οφειλής: λήψη ενός νέου, τοκοχρεολυτικού δανείου, 12ετούς διάρκειας, με μηνιαία σταθερή δόση περίπου 350 ευρώ. Το επιτόκιο του δανείου ρύθμισης θα ήταν 8% για τα πρώτα δύο χρόνια και 12% για τα επόμενα (δηλαδή, σταθερά πολύ πάνω από το «πλαφόν» που έχουν θέσει τα δικαστήρια).
Ο καταναλωτής έκανε τους υπολογισμούς του και διαπίστωσε ότι, αν πάρει νέο δάνειο για να πληρώσει τα προηγούμενα χρέη, θα χάσει όλα τα νόμιμα δικαιώματά του ενώπιον των δικαστηρίων, αφού θα έχει αναγνωρίσει με τον τρόπο αυτό τη νομιμότητα της οφειλής, που ως τώρα αμφισβητούσε. Επιπλέον, θα καταλήξει να πληρώσει συνολικά 50.400 ευρώ για την εξόφληση του δανείου (ποσόν που αντιστοιχεί, σήμερα, στην αξία ενός διαμερίσματος). Δηλαδή, θα πληρώσει όλο το κεφάλαιο της οφειλής, ύψους 31.500 ευρώ (παρότι είναι αμφισβητούμενο και δικαστικά μαχητό, με μεγάλες πιθανότητες δικαίωσης του καταναλωτή). Και, επιπλέον, θα δώσει 18.900 ευρώ για τόκους στην καλή του τράπεζα (αυτό το ποσόν αντιστοιχεί στο 60% του κεφαλαίου του δανείου).
Ο καταναλωτής, με την καθοδήγηση του ΕΙΧΕ και του προέδρου του Τάκη Χριστοδουλόπουλου, απέρριψε ασυζητητί την πρόταση και είπε στην τράπεζα το γνωστό και από τις αμερικανικές ταινίες «see you in court» («θα τα πούμε στο δικαστήριο»). Πόσοι, όμως, καταναλωτές πέφτουν καθημερινά στην παγίδα τέτοιων «ευνοϊκών» ρυθμίσεων, που ωφελούν τελικά ΜΟΝΟ τις τράπεζες;
Από την KGB στην… Τράπεζα Κύπρου
Είχαμε αναδείξει από αυτήν τη στήλη το πώς οι Ευρωπαίοι προσπάθησαν να «κουρέψουν» τους ρώσους ολιγάρχες με καταθέσεις στις κυπριακές τράπεζες, αλλά κατέληξαν, για πρώτη φορά στην ιστορία, να τους δώσουν τον πρώτο λόγο στη διοίκηση μιας συστημικής τράπεζας σε κράτος-μέλος της Ευρωζώνης.
Τελικά, οι προβλέψεις αυτές επιβεβαιώθηκαν πλήρως τώρα που συγκροτήθηκε το νέο διοικητικό συμβούλιο της Τράπεζας Κύπρου (θυμίζουμε: Τράπεζα Κύπρου = εθνική οικονομία της Κύπρου!). Οι ρώσοι «κουρεμένοι» καταθέτες, που υποχρεωτικά αντάλλαξαν τις καταθέσεις τους με μετοχές της τράπεζας, αποτελούν πανίσχυρη ομάδα εντός του νέου διοικητικού συμβουλίου, παρότι δεν είναι σαφές αν και σε ποιον βαθμό θα κινηθούν πλέον συντονισμένα ή / και με καθοδήγηση από τη Μόσχα.
Ούτε λίγο ούτε πολύ, από τα δεκαέξι μέλη του συμβουλίου οι έξι είναι Ρώσοι! Και όχι μόνο αυτό: Τη θέση του αντιπροέδρου του συμβουλίου κατέλαβε ο Βλαντίμιρ Στρεζαλκόφσκι, πρώην συνάδελφος του Πούτιν στην KGB! Ο άνθρωπος με το… δυσπρόφερτο όνομα θεωρείται στενός φίλος του ρώσου Προέδρου, τον οποίο γνωρίζει καλά από την κοινή τους θητεία στην Υπηρεσία. Και βοήθησε τον Πούτιν, όπως έγραψαν ρωσικές εφημερίδες, στη μεγάλη του προσπάθεια να μεταφέρει πλούτο και ισχύ από τους παλαιούς ολιγάρχες του Γιέλτσιν στη νέα ομάδα ολιγαρχών, που έχουν ισχυρούς δεσμούς όχι μόνο με τον Πούτιν προσωπικά αλλά και με το πανίσχυρο σύστημα Στρατού και Υπηρεσιών Πληροφοριών και Ασφαλείας της Ρωσίας.
Δεν θα κρίνουμε από αυτήν τη στήλη πόσο καλό ή κακό μπορεί να είναι για μια μικρή χώρα, όπως η Κύπρος, το να έχουν τέτοιον σημαντικό (στρατηγικό, θα έλεγε κανείς) ρόλο οι εκπρόσωποι ενός ξένου κράτους (όποιο κι αν είναι αυτό) σε μια τράπεζα που αποτελεί την «καρδιά» της οικονομίας. Αυτό, άλλωστε, θα φανεί από τις εξελίξεις και είναι νωρίς να το κρίνει κανείς. Μπορούμε, πάντως, να κρίνουμε τους χειρισμούς των Ευρωπαίων, εκ του αποτελέσματος πλέον: Προσπάθησαν να κόψουν τους δεσμούς της Κύπρου με τη Ρωσία, αλλά κατέληξαν να τους ενισχύσουν περισσότερο απ’ ό,τι σε κάθε άλλη εποχή! Άλλη μια μνημειώδης γκάφα, κατά τη διάρκεια αυτής της κρίσης, προστίθεται στο παθητικό των Ευρωπαίων…