Παράθυρο αισιοδοξίας και αναπνοή στη χώρα είναι το νέο Μουσείο

Την ημέρα που συναντηθήκαμε στο ΝΜΑ το Μουσείο είχε 4.000 επισκέπτες και όλα πήγαιναν ρολόι. Ο γνωστός αρχαιολόγος κάθισε στην αγαπημένη του θέση στο καφέ του Μουσείου στο βάθος και αγναντεύοντας την Ακρόπολη μου είπε: «Το θέμα είναι να παραμείνει το Μουσείο ζωντανό. Γιατί ό,τι δεν έχει ενέργεια μαραζώνει και νεκρώνει».
Και με αυτήν την παρατήρηση-απάντηση σε αυτούς που θέλουν το Μουσείο αποστειρωμένο, χωρίς καφέ και εκδηλώσεις, περάσαμε σε μια συζήτηση που ξεκίνησε από την αναπνοή που δίνει το Μουσείο στον κόσμο μέσα στην κρίση και έφτασε μέχρι τις απογοητεύσεις που θα περάσουν οι νέοι αλλά και το ότι σήμερα δεν υπάρχουν πολιτικοί σαν τον Περικλή. Βέβαια ως πραγματιστής, τόνισε ότι οι κρίσεις στην ιστορία είναι σαν την ασθένεια στον άνθρωπο. Απλώς είναι αναπόφευκτες!

// Διανύουμε τον πέμπτο χρόνο λειτουργίας του νέου Μουσείου Ακρόπολης και σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα των «Times» του Λονδίνου, το Μουσείο κατατάχτηκε στην 3η θέση ανάμεσα τα πενήντα καλύτερα του κόσμου. Αυτό μεταφράζεται και σε αυξημένη επισκεψιμότητα;
Πάνω από 1.036.059 επισκέπτες ανακάλυψαν ξανά την γοητεία των έργων του αρχαϊκού κόσμου και το μεγαλείο των γλυπτών της κλασσικής Ελλάδας, η οποία παραμένει εδώ και 25 αιώνες ένας ανεξάντλητος κοινωνικός θησαυρός. Ο εορτασμός της Ημέρας των Μουσείων ήταν αποκαλυπτικός για την αγάπη του κοινού για το Μουσείο Ακρόπολης. Τα μεσάνυχτα της 18ης Μαΐου, ο υπολογιστής του Μουσείου είχε καταγράψει 22.190 επισκέπτες σε 16 ώρες λειτουργίας. Θεωρώ ότι καλύτερη διαφήμιση για το Μουσείο, είναι από στόμα σε στόμα. Αυτή η διαφήμιση για μένα είναι πιο αξιόπιστη. Από τους επισκέπτες που πέρασαν όμορφα και το μετέδωσαν.

// Από ποιες χώρες είναι οι επισκέπτες του Μουσείου;
Κυρίως από τις ΗΠΑ, Γάλλοι, Γερμανοί, Άγγλοι, Κινέζοι, Ρώσοι. Ο χαρακτήρας του Μουσείου είναι διεθνής.

// Πώς φαντάζει το Μουσείο στους ξένους και στους Έλληνες μέσα στην οικονομική κρίση;
Είναι μια αναπνοή στην χώρα! Είναι Μουσείο που φροντίζει τον επισκέπτη. Είναι καθαρό, είναι φιλικό, κάνει συνεχώς παρουσιάσεις, έχει εκδηλώσεις.

// Τι γίνεται με τα Γλυπτά του Παρθενώνα; Σε ποια φάση βρισκόμαστε;
Το Βρετανικό Μουσείο έχει αναγνωρίσει την ποιότητα του Μουσείου μας και για αυτό άλλαξαν την τακτική τους. Στην επιχειρηματολογία τους για την μη επαναφορά των Γλυπτών στην χώρα μας λένε ότι το Βρετανικό Μουσείο είναι ένα παγκόσμιο εγκυκλοπαιδικό Μουσείο και χρειάζονται τα Μάρμαρα του Παρθενώνα για να δείξουν την κλασική Ελλάδα. Εμείς ως νέο Μουσείο Ακρόπολης αυτό που επιχειρούμε είναι να παρουσιάζουμε στο διεθνές κοινό με αντικειμενικότητα αυτόν τον διαμελισμό των γλυπτών και από την άλλη να εξηγούμε γιατί αυτά τα έργα πρέπει να μείνουν ακέραια. Το θέμα είναι να κρίνει από μόνος του ο επισκέπτης γιατί τα έργα αυτά είναι μοναδικά.
Πρέπει να κρατούμε ζωντανό το ενδιαφέρον της διεθνούς κοινότητας για τα Μάρμαρα γιατί όλο αυτό θα καθίσει.

// Είναι ουτοπικό το όνειρο της Μελίνας;
Δεν είναι ουτοπικό. Είναι ένα θέμα εξαιρετικά πολύπλοκο. Η Ελλάδα έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν ζητά την επιστροφή όλων των αρχαίων έργων που βρίσκονται σε διάφορα μουσεία του κόσμου. Δεν θα ανοίγαμε τους ασκούς του Αιόλου γιατί τότε η κάθε χώρα θα μπορούσε να ζητούσε τα πάντα. Στις αρχές του 19ου αιώνα αυτό το Μνημείο τεμαχίστηκε. Αυτό που θα θέλαμε είναι η αποκατάσταση του τεμαχισμού. Με την Μελίνα το θέμα ανέβηκε σε υψηλό πολιτικό επίπεδο. Η πολιτική ηγεσία πρέπει να ανεβάσει το θέμα και να το διαχειριστεί ξανά. Η ισχύς του κάθε κράτους όμως σε τέτοιες διεκδικήσεις παίζει μεγάλο ρόλο.
Η πλειοψηφία της βρετανικής κοινής γνώμης είναι υπέρ της επιστροφής των Μαρμάρων. Ούτε σε αυτούς αρέσει που το σώμα του αλόγου βρίσκεται εδώ και το κεφάλι στο Βρετανικό Μουσείο. Κανείς δεν θέλει τον κατακερματισμό.

// Όσοι επισκέπτονται την Ακρόπολη, επισκέπτονται και το Μουσείο;
Σε μεγάλο βαθμό. Υπάρχουν όμως αρκετοί τουρίστες που έχουν δει την Ακρόπολη και έρχονται απευθείας στο Μουσείο. Κυρίως οι τουρίστες από τα κρουαζιερόπλοια. Το Μουσείο έχει γίνει παγκοσμίως γνωστό. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι ο επισκέπτης ικανοποιείται. Τα σχόλια που ακούω είναι ενθουσιώδη.

// Η βραδιά που οργανώσατε για την Πανσέληνο του Αυγούστου ήταν από τις πιο επιτυχημένες. Έγινε μεγάλο θέμα στις εφημερίδες. Πόσοι ήρθαν;
Δώδεκα χιλιάδες επισκέπτες! Ξέρετε τι είναι να μπουν το βράδυ 8.000 άτομα στο Μουσείο; Μεγάλη ευθύνη, αλλά το διαχειριστήκαμε καλά. Όλοι χάρηκαν τη μουσική χωρίς να επικρατήσει συνωστισμός.

// Τα όσα διαδραματίζονται στα Μουσεία της Αιγύπτου σάς θλίβουν; Αυτή η λεηλασία;
Είναι εξαιρετικά απογοητευτικό και από πλευράς πολιτισμού και από πλευράς πολιτικής. Είναι κρίμα γιατί οι χώρες αυτές θα γυρίσουν δεκαετίες πίσω. Στην παγκόσμια ιστορία πάντα υπήρχαν κρίσεις. Αυτό είναι νομοτελειακό. Το θέμα είναι από αυτές τις καταστάσεις να βγαίνει κάτι θετικό. Στη Μέση Ανατολή δεν έχει φως. Υπάρχει μόνο σύγκρουση.

// Πόσο ο πολιτισμός βοηθάει στην ανάταση της ψυχολογίας;
Πολύ. Ας αρχίσουμε από το Μουσείο που είναι πάνω από όλα φιλικό και άνετο. Μια βόλτα σε αυτό είναι ένα παράθυρο στην αισιοδοξία. Το σημαντικό είναι, όμως, να αλλάξει η ζωή μας και να οργανωθεί καλύτερα η χώρα. Ότι θα βγούμε από την κρίση θα βγούμε, αλλά με τι ζημιά.
Ωστόσο η αντιμετώπιση των δυσκολιών είναι σε πιο ρεαλιστική βάση από όλους μας. Ο φανατισμός έχει μπολιαστεί. Πρέπει να κοιτάμε όλοι τα πράγματα πιο ψύχραιμα. Η εξυγίανση, π.χ. στο Δημόσιο, πραγματοποιείται με έναν σκληρό τρόπο, αλλά αν αυτό το επιχειρούσαν πριν δεκαετίες θα είχαν πέσει κεφάλια. Τώρα καταλαβαίνουμε την ανάγκη.
Πάντως δεν είναι εύκολα τα πράγματα.

// Τελικά ο τάφος του Αλέξανδρου βρέθηκε;
Τα θεωρώ υπερβολές! Σίγουρα βρέθηκε κάποιο σημαντικό μνημείο στην Αμφίπολη. Ίσως ο τάφος της Ρωξάνης. Αλλά ο τάφος του Αλεξάνδρου είναι κάπως δύσκολο να είναι εκεί. Η χωροθέτηση του τάφου του Αλέξανδρου είναι στην Αίγυπτο, στην Αλεξάνδρεια.

// Τα έσοδα του Μουσείου επαρκούν για τις ανάγκες του;
Το Μουσείο έχει καταφέρει να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του. Οριακά βέβαια αλλά τα καταφέρνουμε. Το έχουμε και καμάρι που δεν επιβαρύνουμε τον κρατικό προϋπολογισμό.

// Βλέπουμε απέναντι την Ακρόπολη και αναρωτιέμαι σε σύγκριση με το σήμερα, πόσο προχωρημένοι ήταν οι αρχαίοι Έλληνες…
Είχαν φτάσει σε υψηλά επίπεδα αλλά η ανθρωπότητα δεν περνούσε πάντα χρυσές εποχές. Περνούσε δημιουργικές εποχές και περιόδους κρίσης. Πρέπει να είμαστε πραγματιστές. Όπως πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι η ασθένεια μέσα στην ζωή μας είναι αναπόφευκτη. Το ίδιο και στους πολιτισμούς και στην ιστορία. Οι κρίσεις είναι αναπόφευκτες. Είναι κανόνας δίχως εξαίρεση. Το θέμα είναι πως από τις κρίσεις θα βγεις ενισχυμένος. Τουλάχιστον το νέο Μουσείο Ακρόπολης εκθέτει αυτό ακριβώς. Πώς μετά την μεγάλη καταστροφή των Περσών βγήκε ο νέος κλασσικός κόσμος. Αυτό είναι ένα καλό δίδαγμα από την ιστορία. Στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο έγιναν πολλές αρχαιολογικές ανακαλύψεις που μετέπειτα σε καιρό ειρήνης αξιοποιήθηκαν. Το φαινόμενο της ιστορίας και της ζωής είναι παράλληλα φαινόμενα και εξαιρετικά πολύπλοκα. Με ηρεμία και στωικότητα πρέπει να αντιμετωπίζεις τη ζωή. Ακόμη και οι θρησκείες, συγκρούονται η μια την άλλη. Αυτά τα πράγματα δεν αλλάζουν ομαλά.

// Βλέπετε με δέος τον Παρθενώνα;
Γιατί, ποιος δεν νιώθει δέος; Είναι επίτευγμα εξελιγμένης επιστήμης και τεχνολογίας, συμβολισμού και τέχνης. Ο συνδυασμός αυτός δημιούργησε ένα αριστούργημα που στέκεται όρθιο 2.500 χρόνια. Ποιος κατακτητής της χώρας αυτής δεν θαύμασε αυτό το μνημείο;

// Είχαν τόση εξελιγμένη τεχνολογία οι αρχαίοι;
Είχαν εργαλεία, μηχανήματα και γερανούς. Γιατί αλλιώς δεν θα μπορούσες να μετακινήσεις αυτά τα βάρη που ξεπερνούν τους 8 τόνους. Με τα χέρια δεν σηκώνονται.

// Υπάρχουν ηγέτες σαν τον Περικλή;
Κατά περιόδους υπάρχουν. Σήμερα δεν ξέρω. Ο Περικλής είχε όραμα, αποφασιστικότητα και βρήκε και τους πόρους. Και έφτιαξε ένα μνημείο 2.500 ετών.

// Βλέπετε μια κοινωνική έκρηξη στη Ελλάδα;
Θα δείξει. Χρειάζεται σύνεση. Ο καθένας μας πρέπει να συντρέξει αυτόν που πάσχει, αυτόν που είναι δίπλα του. Παλιά αυτό το κάναμε αυτόματα, τώρα πρέπει να το ξανασκεφτούμε.
Θέλω να πιστεύω ότι μετά την κρίση θα βγει κάτι θετικό. Όπως ότι θα πάψει να υπάρχει η λογική του έχω γνωριμίες, θα βρω δουλειά και χωρίς πτυχία. Σήμερα ρωτάνε τα προσόντα. Η αξιοκρατία είναι πολύ σημαντική.

// Αισιοδοξείτε;
Δεν ξέρω. Πολλά παιδιά θα ζήσουν απογοητεύσεις. Το θέμα είναι να τους βοηθήσουμε, να τους καθοδηγήσουμε. Να βγουν από την δύσκολη κατάσταση. Δεν είναι σαν την δική μου εποχή που όποιος είχε τα προσόντα και τις δυνατότητες, εξελισσόταν. Σήμερα υπάρχουν παιδιά με τυπικά και ουσιαστικά προσόντα που δυσκολεύονται να σταδιοδρομήσουν. Αυτό είναι επώδυνο. Παρόλη την κρίση πρέπει να καλλιεργήσουμε χώρους που ταιριάζουν στο φυσικό μας περιβάλλον, στην παράδοσή μας. Πρέπει ο τουρισμός να γίνει κεντρικό κεφάλαιο των στόχων μας. Η Ελλάδα θα είχε οφέλη από τον τουρισμό. Αυτό πρέπει να αντιμετωπιστεί με σοβαρότητα τα επόμενα χρόνια. Να μείνουν ευχαριστημένοι οι επισκέπτες μας και να τα πουν και σε άλλους. Είναι εργαλείο ο τουρισμός που προβάλλει και τον πολιτισμό.

// Έχουν έρθει δεκάδες σταρ του Χόλυγουντ στο Μουσείο, δεν θα μπορούσατε να τους αξιοποιήσετε επικοινωνιακά μ ένα σποτάκι;
Καλοί οι σταρ, αλλά το θέμα είναι να ικανοποιούμε στο Μουσείο τον απλό άνθρωπο που έρχεται. Ο καθημερινός άνθρωπος είναι ο σημαντικός. Στην Ελλάδα έχουμε μάθει να υποτιμούμε την καθημερινότητα. Η ζωή, όμως, είναι καθημερινότητα και όχι γκλαμουριά. Το λαμπερό είναι μια αναλαμπή, στην καθημερινότητα.