ΝΔ και ΠΑΣΟΚ χέρι-χέρι για εκλογές άλλου τύπου στις δημοτικές

Αν και από τη Χαρ. Τρικούπη, έσπευσαν να δηλώσουν άγνοια μετά τις σχετικές δηλώσεις του υπουργού Εσωτερικών Γ. Μιχελάκη, καλά εξακριβωμένες πληροφορίες, αναφέρουν ότι το θέμα έχει συζητηθεί στο ανώτατο επίπεδο κι έχουν ξεκινήσει οι διαβουλεύσεις. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι στο υπουργείο Εσωτερικών, έχει αρχίσει η επεξεργασία των επιμέρους διατάξεων που θα περιέχει το νέο εκλογικό σύστημα, έχουν δε, κληθεί να συνδράμουν ειδικοί επιστήμονες, ακόμη και δημοσκόποι.

Σύμφωνα με όσα έχουν διαρρεύσει ως τώρα, οι αλλαγές θα αγγίξουν τον πυρήνα του συστήματος ανάδειξης των δημάρχων, καθώς σε κάθε δήμο, θα ισχύει μία λίστα ενιαία για όλους τους υποψήφιους δημάρχους. Εκτός απροόπτου, θα επανέλθει η πρόβλεψη βάσει της οποίας, ένας δήμαρχος μπορεί να εκλέγεται από την πρώτη Κυριακή, αρκεί να υπερβεί το όριο του 42%. Επίσης, θα υπάρχει μια δεύτερη λίστα, με όλους τους υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους ανεξάρτητα από παρατάξεις, οι οποίες επί της ουσίας καταργούνται. Που σημαίνει ότι οι πολίτες-ψηφοφόροι, μπορούν να ψηφίσουν το πρόσωπο που επιθυμούν για δήμαρχο, χωρίς να δεσμεύονται για τους δημοτικούς συμβούλους, αφού θα έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν πρόσωπα από διαφορετικούς χώρους. Κρίνοντας με βάση την εικόνα που έχουν για τις ικανότητές τους, ή την ως τότε προσφορά τους στην τοπική κοινωνία.

Από την κυβέρνηση επισημαίνουν ότι με τον τρόπο αυτό, εκσυγχρονίζεται η διαδικασία εκλογής, αποκομματικοποιείται η Τοπική Αυτοδιοίκηση για να λειτουργήσει σε νέες βάσεις, χωρίς τις συνήθεις δεσμεύσεις από βουλευτές, πολιτευτές κ.α. Αντιδρούν μάλιστα, στην κριτική που ασκείται από την αντιπολίτευση, λέγοντας ότι με τον τρόπο αυτό ενισχύεται ο ρόλος της, ενώ περιορίζονται οι εξαρτήσεις της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Από την άλλη, οι πολίτες δεν θα είναι δέσμιοι των κομματικών επιλογών και θα μπορούν να κατευθύνουν την ψήφο τους με αμιγώς προσωπικά κριτήρια. «Έστω και με καθυστέρηση δεκαετιών το σύστημα πρέπει να εκσυγχρονιστεί, να περάσουμε στη κοινωνία των πολιτών» σημειώνουν κυβερνητικοί παράγοντες. Επιπλέον, το νέο σύστημα δίνει τη δυνατότητα να διεκδικήσουν τον δημαρχιακό θώκο πρόσωπα που δεν είναι ενταγμένα εμφανώς σε κόμματα και παρατάξεις, αλλά λόγω της κοινωνικής δράσης τους έχουν υψηλή αναγνωρισιμότητα στην τοπική κοινωνία. Από την κυβέρνηση αρνούνται ότι το νέο σύστημα υπηρετεί κομματικές σκοπιμότητες, ωστόσο δεν είναι λίγοι εκείνοι που το αμφισβητούν, ενώ ήδη η αξιωματική αντιπολίτευση κάνει λόγο για «εκλογομαγειρέματα». Πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι με τον τρόπο αυτό, θα αποφορτιστούν κομματικά οι υποψήφιοι που προέρχονται από τη Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ, ώστε να μην εισπράξουν σε προσωπικό επίπεδο το κόστος για την κυβερνητική πολιτική.

Δυσλειτουργίες

Στις διαβουλεύσεις που θα διεξαχθούν το αμέσως προσεχές διάστημα, τα στελέχη της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ, θα κληθούν να βρουν λύσεις στις δυσλειτουργίες, που παρουσιάζει το νέο σύστημα ανάδειξης των δημάρχων. Η βασική –διαδικαστικού και τεχνικού χαρακτήρα–, έχει να κάνει με το γεγονός ότι στο κοινό ψηφοδέλτιο με τους υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους, πρέπει να χωρέσουν δεκάδες και σε αρκετές περιπτώσεις εκατοντάδες ονόματα. Είναι εφικτό κάτι τέτοιο; Και το κυριότερο, είναι λειτουργικό; Από την άλλη, η πρόβλεψη ότι η εκλογή των δημοτικών συμβούλων θα γίνεται με βάση τον αριθμό των ψήφων στο σύνολο των υποψηφίων ενέχει ένα σοβαρό πολιτικό κίνδυνο: Από συγκεκριμένα κόμματα (π.χ. τη Χρυσή Αυγή) να δοθεί «γραμμή» για την στήριξη συγκεκριμένων προσώπων, να μην υπάρξει δηλαδή διασπορά ψήφων, έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η εκλογή τους. Κάτι που δεν μπορεί να ισχύσει για τα άλλα κόμματα (πλην ίσως του ΚΚΕ) και περισσότερο για τα λεγόμενα μεγάλα κόμματα. Σε μια τέτοια περίπτωση, είναι πολύ πιθανό σʼ έναν δήμο, να εκλεγεί δήμαρχος πρόσωπο από τη Νέα Δημοκρατία ή το ΠΑΣΟΚ, και να κληθεί να ηγηθεί ενός «πολύχρωμου» και… πολιτικά αλλοπρόσαλλου Δημοτικού Συμβουλίου. Το τελευταίο ενδεχόμενο, προβληματίζει έντονα τα ηγετικά στελέχη της ΝΔ που αναζητούν τρόπους να διαφύγουν από τον σκόπελο, χωρίς να αλλοιώσουν την ουσία των αλλαγών που θέλουν να επιφέρουν στο ισχύον σύστημα.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΑΦΕΙΡΗΣ