Τα μυστικά της άρσης απαγόρευσης πλειστηριασμών

Επιπλέον, κυβέρνηση, «τρόικα» και τραπεζίτες ετοιμάζονται να ρίξουν… πολύ νερό στη ρύθμιση που προστατεύει την πρώτη κατοικία των Ελλήνων από τους πλειστηριασμούς.

Με την προσωπική του παρέμβαση, ο πρωθυπουργός επιδίωξε αυτή την εβδομάδα να σταματήσει τη δημόσια συζήτηση για τους πλειστηριασμούς, πριν οι καθημερινές δημόσιες τοποθετήσεις βουλευτών της συγκυβέρνησης δημιουργήσουν γενικευμένο κλίμα αποσταθεροποίησης της κυβερνητικής πλειοψηφίας. Ωστόσο, το ζήτημα πρέπει να έχει λυθεί μέχρι το πέρας του επόμενου ελέγχου από την «τρόικα», στα τέλη Σεπτεμβρίου, όταν θα τεθεί υπό την έγκριση των «τροϊκανών» και το νέο πλαίσιο για εξωδικαστικούς συμβιβασμούς των δανειοληπτών με τις τράπεζες.

Σύμφωνα με πληροφορίες, δύο είναι οι ειλημμένες αποφάσεις που δεν μπορούν να αλλάξουν και που, από την 1η Ιανουαρίου, θα θέσουν και πάλι σε κίνηση τα… σφυριά των πλειστηριασμών:

1. Η ρύθμιση-ομπρέλα, που προστατεύει από πλειστηριασμούς όλα τα ακίνητα ενός δανειολήπτη, όταν πρόκειται για οφειλές σε τράπεζες μέχρι 200.000 ευρώ, είναι βέβαιο ότι δεν θα ανανεωθεί. Σύμφωνα με την άποψη που διατυπώνεται από κυβερνητικούς και τραπεζικούς κύκλους, χωρίς όμως να παρουσιάζονται και τα στοιχεία που θα τη θεμελίωναν, η γενική αυτή ρύθμιση επέτρεψε σε κακοπληρωτές να καλυφθούν πίσω της, αποφεύγοντας την πληρωμή των δανείων τους. Πολύ περισσότερο όταν η κάλυψη του νόμου παρέχεται ξεχωριστά για κάθε χρέος προς τράπεζα μέχρι του ύψους των 200.000 ευρώ, κάτι που σημαίνει ότι μπορεί -θεωρητικά- να χρωστάει κάποιος και 1 εκατομμύριο ευρώ σε πολλές τράπεζες, αλλά αυτές να μην μπορούν να «βάλουν στο χέρι» κάποιο ακίνητο ιδιοκτησίας του κακοπληρωτή. Με την άρση αυτής της γενικής προστατευτικής ρύθμισης, οι τράπεζες εκτιμάται ότι θα βγάλουν πολύ γρήγορα «στο σφυρί» περί τα 10.000 ακίνητα θεωρούμενων ως «κακοπληρωτών».

2. Για την πρώτη κατοικία, η προστατευτική ρύθμιση που ισχύει σήμερα θεωρείται από την «τρόικα», την κυβέρνηση και τους τραπεζίτες ως υπερβολικά «γενναιόδωρη», καθώς καλύπτει κατοικίες ακόμη και μεγάλης, με τα σημερινά δεδομένα, αξίας. Ειδικότερα, προστατεύονται από πλειστηριασμό κύριες κατοικίες αξίας ίσης με το αφορολόγητο όριο για αγορά πρώτης κατοικίας (200.000 ευρώ), προσαυξημένο κατά 50% και με πρόσθετες προσαυξήσεις κατά 25.000 ευρώ για κάθε προστατευόμενο μέλος της οικογένειας. Το όριο εξετάζεται να μειωθεί στα 150.000 ή και στα 100.000 ευρώ, με την προσθήκη κάποιων κριτηρίων που θα προστατεύουν τις κατά τεκμήριο ασθενέστερες ομάδες (μακροχρόνια άνεργοι, άτομα με αναπηρίες κ.ά.).

Όλοι οι άλλοι δανειολήπτες που είτε δεν βρίσκονται σε απόλυτη ανέχεια (νόμος Κατσέλη) ή έχουν υποστεί μεγάλες μειώσεις εισοδημάτων (νόμος Χατζηδάκη) θα μπορούν να διακανονίζουν την εξόφληση των δανείων τους με τις τράπεζες βάσει «αντικειμενικών» κριτηρίων, ανάλογα βέβαια με τα κέφια της κάθε τράπεζας.

Γεγονός, πάντως είναι ότι, ύστερα από μια μακρά περίοδο κρίσης και παράλληλης νομοθετικής προστασίας των δανειοληπτών από πλειστηριασμούς, οδηγούμαστε σε μια νέα περίοδο, όπου οι πλειστηριασμοί θα προσλάβουν μαζικές διαστάσεις, με απρόβλεπτες οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Πολλοί μάλιστα προεξοφλούν ότι οι ειδικές εταιρείες επενδύσεων σε ακίνητα, πολλές από τις οποίες ελέγχονται από τράπεζες, θα πρωτοστατήσουν στις αγορές φθηνών ακινήτων από πλειστηριασμούς, καθώς πρόσφατα τους επιτράπηκε με νόμο να επενδύουν μέχρι και το 40% του ενεργητικού τους σε κατοικίες, ρύθμιση που δεν θεωρείται άσχετη με την επικείμενη άρση της απαγόρευσης πλειστηριασμών.