Τα ελληνοαμερικανικά στον απόηχο του ρεμβασμού του Δεκαπενταύγουστου
Στα χρόνια της Μεγάλης Επανάστασης κατέφυγαν στις Σποράδες επήλυδες έμποροι και χρηματιστές, ενώ οι εντόπιοι έμειναν αφοσιωμένοι στα κτήματά τους.
«Είτα ήλθεν η ώρα, όπως καί τώρα καί πάντοτε συμβαίνει, οό εντόπιοι έλαβον ανάγκην των χρημάτων, και τότε ήρχισαν να υποθηκεύουν τα κτήματα. Εωσότου παρήλθε μια γενεά, η μία και ημίσεια και τα χρήματα επέστρεψαν εις τους δανειστάς, συμπεριλαβόντας μεθ’ εαυτών και τα κτήματα»! (Παπαδιαμάντης, Ο ρεμβασμός του Δεκαπενταύγουστου, Άπαντα, 11, 206).
Οι τωρινοί δανειστές φυσικά δεν περιμένουν «μία γενεά». Αλλά ούτε καν μία μέρα! Παρακρατούν εκ των προτέρων τα δανεικά και χρεώνουν το τυχόν υπόλοιπον. Έτσι στήνονται οι σύγχρονες αποικίες χρέους.
Το ταξίδι στις ΗΠΑ ήταν αναγκαίο. Η αυτονόητη αλληλεξάρτηση των χωρών και ο επαναπροσδιορισμός της σχέσης μας με την δεσπόζουσα υπερδύναμη ασφαλώς και το επέβαλαν. Το ερώτημα είναι κατά πόσον θα αποδειχθεί εθνικά χρήσιμο.
Επικοινωνιακά οι πρωταγωνιστές έπραξαν τα αδύνατα δυνατά να προβάλουν ότι Αμερικανοί και Έλληνες είμαστε μια ωραία οικογένεια. Εφήμερο το σκηνικό. Οι πραγματικότητες της ζωής είναι αδυσώπητες. Ο αργός και βασανιστικός θάνατος που βιώνουμε με τα Μνημόνια, τα οποία ευλόγησε ο αμερικανός Πρόεδρος (δήλωσε απερίφραστα ότι «πρέπει να συνεχισθεί το Μνημόνιο») δεν αφήνει περιθώρια να παριστάνουμε τους χαζοχαρούμενους, ζητωκραυγάζοντας: «ο λόγος σου μας χόρτασε και το ψωμί σου φάτο»!
Η Ιστορία μας έχει διδάξει ότι «πολλοί δρώντες τα αίσχιστα λόγους αρίστους ασκέουσι» (Δημόκριτος). Πολλοί δηλαδή που κάνουν πανάθλιες πράξεις λένε ωστόσο πανέμορφα λόγια.
Μια ζωή ακούμε από επίσημα αμερικανικά χείλη γλυκόλογα, αλλά νιώθουμε στο πετσί μας τα χείριστα.
Τα συνήθη ευχολόγια κυριάρχησαν.
Ο Ομπάμα σίγουρα μιλά μια πιο ανθρώπινη γλώσσα συγκριτικά με την κτηνώδη της Μέρκελ. Επί της ουσίας ωστόσο, τίποτε διαφορετικό που να προοιωνίζεται το ποθούμενο της Εξόδου.
Μάς προέτρεψε να περάσουμε από τη λιτότητα στην ανάπτυξη. Αλλά εν πολλοίς τη γέφυρα την ελέγχει εκείνος με το ΔΝΤ, τις επενδύσεις και ένα νέο σχέδιο Μάρσαλ που θα ανορθώσει από τον σημερινό ερειπιώνα την Ελλάδα και τον άλλο ευρωπαϊκό νότο.
Κρισιμότερες είναι άλλες όψεις της επιπολάζουσας Κρίσης. Αυτές που αφορούν την ασφάλειά μας και άρα το ελλαδοκυπριακό στρατηγικό χαρτί των ΗΠΑ στη ΝΑ Μεσόγειο.
Οι Αμερικανοί, εμφανώς απογοητευμένοι από την οικτρή διάψευση των προσδοκιών που καλλιεργούσαν με το νεοθωμανικό μοντέλο Ερντογάν, αναζητούν επιμόνως σανίδα σωτηρίας, για να στηρίξουν τα ζωτικά συμφέροντά τους στην περιοχή. Η υψηλής στρατηγικής διάστασης θέση Ελλάδας και Κύπρου αποτελεί εκ των ων ουκ άνευ προϋπόθεση να προλάβουν οι ΗΠΑ τις δομικές ανατροπές που προκαλούν οι ραγδαίες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, τη Βόρεια Αφρική, φυσικά στην Τουρκία, όπου επελαύνει ένα ρευστό πολιτικό τοπίο.
Οι υγιείς διακρατικές σχέσεις είναι σχέσεις αμοιβαίου συμφέροντος. Το ελλαδοκυπριακό χαρτί της Ουάσινγκτον ανέκαθεν, αλλά κατεξοχήν σήμερα, είναι ανεκτίμητης αξίας. Όμως δυστυχώς η Ελλάς το παραχωρεί αείποτε δωρεάν. Χωρίς αυτό είναι μετέωρη η υπεράσπιση του χαϊδεμένου αμερικανικόπαιδου, του Ισραήλ και άκρως προβληματικός ο ρόλος τους στην περιοχή.
Βεβαίως οι δυο πόλεμοί τους, του Κόλπου και του Ιράκ, δεν έγιναν με την «αγαπημένη» τους Τουρκία, αλλά με τη Σούδα και την Κύπρο.
Αμετακίνητη αμερικανική εξωτερική πολιτική είναι «να κρατήσει την τεχνολογική εξέλιξη της Ευρώπης μακριά από τους φυσικούς πόρους και το ανθρώπινο δυναμικό της Ρωσίας» (Τζωρτζ Φρήντμαν, Η επόμενη δεκαετία, σ. 25). Και σ’ αυτό το χατίρι προχώρησε η Ελλάς με το «ενεργειακό τρίγωνο Ελλάς – Κύπρος – Ισραήλ». Η αμοιβαιότητα όμως επιβάλλει α) αποτροπή διέλευσής του αγωγού από Τουρκία, β) εγγύηση ασφάλειας Ελλαδικής – Κυπριακής ΑΟΖ.
Ο Ομπάμα εξήρε το σταθεροποιητικό μας ρόλο και δήλωσε «ευγνώμων» για τη Σούδα. Έπεα πτερόεντα και τραγική ειρωνεία, όσο η αμερικανική πολιτική κινείται στον αντίποδά τους.
Είναι πασίδηλον, ότι οι ΗΠΑ πρωτοστατούν τώρα στην επιβολή ενός πανάθλιου νέου σχεδίου Ανάν, που απεργάζεται τον εξανδραποδισμό του κυπριακού Ελληνισμού και την εξαφάνιση του β’ εθνικού μας πυλώνα. Αυτό το αυτοκτονικό σχέδιο νομιμοποιεί τα τετελεσμένα της εισβολής και έτι περαιτέρω, αλλά βρίσκει αλλοίμονο στήριξη σε εγχώριους Νενέκους, στην Ελλάδα και την Κύπρο.
Υπάρχει εδώ πολιτική τάξη να πει «τσεκούρι και φωτιά στους προσκυνημένους» και να στείλει αυτό το μήνυμα στα ανοιχτά ελπίζουμε ακόμη αυτιά του Ομπάμα;