Άλλοτε και τώρα
Στην εποχή του ενδοτισμού και της κυβίστησης αποτελούν ειρωνεία παρόμοιοι ισχυρισμοί. Γιατί ο λαός μαζί με τη μνήμη διαθέτει και κρίση και συγκριτική ικανότητα.
Μετά την έκλειψη των μεγάλων χαρισματικών ηγετών, του Κων/νου Καραμανλή και του Ανδρέα Παπανδρέου –τους οποίους μερικοί κομπλεξικοί και μωροφιλόδοξοι τους απαξιώνουν σήμερα– και οι οποίοι πράγματι άσκησαν αξιοπρεπή για τα εθνικά μας συμφέροντα εξωτερική πολιτική, ακολούθησε η εποχή εθνικής υποχωρητικότητας.
Οι δύο αυτοί χαρισματικοί ηγέτες γνώριζαν εκείνο που σήμερα οι πάντες αγνοούν: ότι δηλαδή το πρόβλημα της χώρας είναι πρωτίστως γεωστρατηγικό και γεωπολιτικό και δευτερευόντως οικονομικό.
Ο αείμνηστος Γεώργιος Παπανδρέου, έχοντας βαθύτατη επίγνωση της γεωστρατηγικής σημασίας της χώρας για το διεθνή παράγοντα, συνόψιζε την εθνική μας πολιτική στο δόγμα: «Εκπληρούμεν εις το ακέραιον τις υποχρεώσεις μας και διεκδικούμεν επίσης εις το ακέραιον τα δικαιώματά μας». Αυτό το δόγμα είναι διαχρονικό, είναι πάντα επίκαιρο.
Σήμερα μάλιστα, όπως φαίνεται, ενεργοποιείται η «σκακιέρα» των μεγάλων συμφερόντων με επίκεντρο την Ελλάδα. Γιατί δεν είναι τυχαία η κινητικότητα του τελευταίου καιρού: επίσκεψη Σόιμπλε και αμέσως του υπουργού Οικονομικών των ΗΠΑ, Τζέικομπ Λιου, η επίσκεψη Βενιζέλου στην Άγκυρα, με αποκορύφωμα την επίσκεψη Σαμαρά στον Ομπάμα. Όλα αυτά είναι φανερό ότι σχετίζονται με διεργασίες στο Κυπριακό, τον ενεργειακό χάρτη στο Αιγαίο (ΑΟΖ) και την Ανατολική Μεσόγειο γενικότερα. Νέοι συσχετισμοί συμφερόντων, νέοι ανταγωνισμοί κρατών, νέες συγκρουσιακές αιτίες και νέες συνεργασίες απαιτούν εθνική εγρήγορση και πολυδιάστατη πολιτική.
Όμως, οι σημερινοί κυβερνώντες, υποτιμώντας τη γεωστρατηγική αξία της χώρας, διολίσθησαν στην πολιτική του ενδοτισμού και προσχώρησαν αδιαπραγμάτευτα στις απαιτήσεις των δήθεν εταίρων και συμμάχων, ουσία δε τοκογλύφων, απαιτήσεις οι οποίες καθιστούν τη χώρα οικονομικά υποτελή στο διηνεκές.
•••
Μερικά ενδεικτικά παραδείγματα της ασκηθείσας τότε ανεξάρτητης εξωτερικής πολιτικής:
Α) Το παράγγελμα «βυθίσατε το Χόρα» του Ανδρέα Παπανδρέου, το οποίο έγινε με συνεννόηση, ενίσχυσε τη διαπραγματευτική ικανότητα της κυβέρνησης Καραμανλή.
Β) Νωρίτερα, η έξοδος της χώρας από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ με απόφαση του Κων/νου Καραμανλή και με δεδομένη τη σύμφωνη γνώμη του Α. Παπανδρέου προβλημάτισε έντονα το συμμαχικό παράγοντα και τον έθεσε ενώπιον των ευθυνών του απέναντι στην τουρκική απειλή.
Γ) Η αξίωση του Α. Παπανδρέου στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, το Δεκέμβριο του 1981 (ένα μόνο μήνα από την ανάληψη της εξουσίας), να γίνει μνεία στο ανακοινωθέν του άρθρου 5, το οποίο προέβλεπε ότι τυχόν προσβολή κράτους-μέλους συνεπάγεται την ενεργοποίηση της συμμαχίας υπέρ του απειλουμένου, ήταν μια πράξη υπερήφανης εξωτερικής πολιτικής η οποία κατέστησε τη χώρα σεβαστή.
Δ) Να θυμίσουμε επίσης την επεισοδιακή Διάσκεψη Κορυφής της ΕΟΚ στο Δουβλίνο, κατά την οποία ο Ανδρέας Παπανδρέου επέβαλε με την τόλμη και την αποφασιστικότητά του τα Ολοκληρωμένα Μεσογειακά Προγράμματα (ΜΟΠ) παρά την αντίδραση της Θάτσερ. Πόσο ευεργετικά αποδείχθηκαν τα ΜΟΠ για την Ελλάδα, και όχι μόνο, το γνωρίζουν οι πάντες, εκτός από τους μισαλλόδοξους.
Και ε) να θυμίσουμε ακόμη ένα άλλο χαρακτηριστικό γεγονός που αποδεικνύει την υπερήφανη εθνική πολιτική την οποία ασκούσε η χώρα μας έναντι όλων των συμμάχων, εταίρων και φίλων:
Το Νοέμβριο του 1983, ο τότε πρόεδρος της Βουλής, αείμνηστος Γιάννης Αλευράς, επικεφαλής διακομματικής κοινοβουλευτικής αντιπροσωπείας, πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στη Βόννη. Κατά την επίσκεψη αυτή, του υπεδείχθη επισήμως να επισκεφθεί το Τείχος του Βερολίνου. Ο Αλευράς αρνήθηκε. Το γεγονός αυτό πήρε διαστάσεις διπλωματικού επεισοδίου και προκάλεσε τη διαμαρτυρία του υπουργού των Εξωτερικών της τότε Δ. Γερμανίας Γκένσερ στον τότε υπουργό Εξωτερικών Γιάννη Χαραλαμπόπουλο. Ιδού η απάντηση του Έλληνα υπουργού στον Γκένσερ: «Όλοι θα πρέπει να γνωρίζουν μια για πάντα ότι η Ελλάδα σε καμιά περίπτωση δεν είναι διατεθειμένη να ακολουθεί κάποιες άλλες πολιτικές ή να αποδέχεται οποιεσδήποτε υποδείξεις». Αποστομωτική απάντηση.
Μπορεί κανείς να μας πει καμιά ανάλογη απάντηση π.χ. στον κ. Σόιμπλε, την κ. Μέρκελ ή τους κομισάριούς τους Φούχτελ κ.λπ. που αλωνίζουν στα υπουργεία και τις υπηρεσίες ως κατακτητές; Τότε, όμως, υπήρχαν πράγματι πολιτικές ηγεσίες με αίσθημα αυξημένης εθνικής ευθύνης. Υπήρχαν ηγεσίες που αντιλαμβάνονταν την εθνική ανεξαρτησία με το πραγματικό της νόημα.
Τους ηγέτες αυτούς διαδέχτηκαν ήσσονος σημασίας ηγέτες και ως εκ του μεγέθους τους απεδείχθησαν ενδοτικοί, υποχωρητικοί, μη ελευθερόφρονες, υποτακτικοί στα κελεύσματα των προστατών τους. Και για να είμαστε δίκαιοι με την Ιστορία: το μόνο θαρραλέο veto που κόστισε στον ίδιο ακριβά ήταν το «όχι» του Κώστα Καραμανλή στη Διάσκεψη Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι.
Η οικονομικά συντηρητική αλλά εθνικά αξιοπρεπής και υπεύθυνη πολιτική του αειμνήστου Κων/νου Καραμανλή και η θεσμικά ριζοσπαστική, κοινωνικά προοδευτική, πολιτικά συμφιλιωτική και εθνικά ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική του Ανδρέα Παπανδρέου έχουν τεθεί από τη σημερινή κυβέρνηση στο ιστορικό περιθώριο.
Είναι φανερό ότι οι μετριοπαθείς αλλά πατριωτικές δυνάμεις της σχολής Κων/νου Καραμανλή, εγκλωβισμένες στο σύστημα Σαμαρά, έχουν αδρανοποιηθεί. Κατά ανάλογο τρόπο είναι εγκλωβισμένες και αδρανοποιημένες από το σύστημα Βενιζέλου οι πατριωτικές και προοδευτικές δυνάμεις του ΠΑΣΟΚ. Έτσι, δύο μεγάλα πολιτικά και κοινωνικά ρεύματα με ξεχωριστή και διακριτή δυναμική λιμνάζουν. Δεν έχουν πολιτική έκφραση. Τα ρεύματα αυτά πρέπει να ομογενοποιηθούν και να εκφραστούν πολιτικά με σχήμα ενιαίο και αυτόνομο.
ΥΓ.1.: Ο πολύπειρος και σοφός Γιάννης Αλευράς, επιστρέφοντας από το ταξίδι του στη Γερμανία, μου διηγήθηκε την εμπειρία που αποκόμισε. «Η Γερμανία», έλεγε, «έβλεπα να αναπτύσσεται ραγδαία, είναι μια ανερχόμενη οικονομική δύναμη. Ο δυναμισμός είναι στη φύση αυτού του λαού, αλλά και ο σοβινισμός. Σε κάθε μου βήμα μεγαλώνει και ένα μωρό. Έμοιαζε με Χίτλερ».
ΥΓ.2.: Μήπως ο υπερβολικός αντιαμερικανισμός υπήρξε μη ωφέλιμος;
*Ο Παναγιώτης Ν. Κρητικός είναι Πρόεδρος του Πολιτικού και Κοινωνικού Συνδέσμου «Ο ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΖΟΡΜΠΑΣ»