Οι Ικαριώτες μας δίνουν μαθήματα μακροβιότητας

Μήπως τελικά η μακροβιότητα δεν αποτελεί ένα τυχαίο γεγονός, αλλά είναι το αποτέλεσμα μιας μακροχρόνιας υιοθέτησης ενός εναλλακτικού τρόπου και θεώρησης ζωής;

Προς το παρόν ομάδες ειδικών μελετούν εντατικά το φαινόμενο για να δώσουν τεκμηριωμένη επιστημονική απάντηση.

Πριν από 4 χρόνια τα επιστημονικά δεδομένα έδειξαν ότι η Ικαρία, μαζί με τη Σαρδηνία, τη Λόμα Λίντα του Μεξικό, τη Νικόγια στην Κόστα Ρίκα και την Οκινάβα της Ιαπωνίας είναι οι περιοχές του κόσμου με τα υψηλότερα ποσοστά υπερήλικων.

Όπως μάλιστα δείχνουν τα δημογραφικά στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, ενώ στην υπόλοιπη Ευρώπη μόνο το 0,1% του πληθυσμού ζει πάνω από 90 χρόνια, στην Ικαρία το αντίστοιχο ποσοστό είναι δεκαπλάσιο με παράλληλη διατήρηση καλής ποιότητας ζωής. Με αφορμή την επιστημονική εκδήλωση με θέμα «Στοχεύοντας στη μακροζωία: από την πρόληψη στη θεραπεία», που πραγματοποιήθηκε πριν από λίγες μέρες για 10η συνεχόμενη χρονιά στο νησί, από την Α΄ Καρδιολογική Κλινική και το Ομώνυμο Εργαστήριο της Α΄ Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής, του Πανεπιστημίου Αθηνών «Ιπποκράτειο» Γ.Ν.Α., οι καθηγητές καρδιολογίας Χριστόδουλος Στεφανάδης και Χρήστος Πίτσαβος με τους επιμελητές Α΄ Γεώργιο Λάζαρο και Χριστίνα Χρυσοχόου παρουσίασαν τα ακόλουθα νεότερα στοιχεία για τους κατοίκους του νησιού:

• Το 2013, 4 έτη μετά, πραγματοποιήθηκε η παρακολούθηση του αρχικού δείγματος της μελέτης Ικαρία.

• 90 από τους 366 ηλικιωμένους άνδρες (24,6%) και 65 από τις 386 (16,8%) ηλικιωμένες γυναίκες είχαν ένα σύμβαμα. Από αυτά, τα 34 σε άνδρες (9,3%) και 26 (6,7%) σε γυναίκες ήταν θάνατος με την ετήσια θνητότητα να είναι 272 θάνατοι ανά 10.000 άνδρες και 193 θάνατοι ανά 10.000 γυναίκες. Οι αιτίες θανάτου ήταν στεφανιαία νόσος (25.8% στους άνδρες και 26,1% στις γυναίκες), καρκίνος (22,6% στους άνδρες και 17,4% στις γυναίκες), αγγειακό εγκεφαλικό (12,9% στους άνδρες και 17,4% στις γυναίκες) και τα υπόλοιπα ήταν λοιμώξεις, αναπνευστική ανεπάρκεια, νεφρική ανεπάρκεια και ατυχήματα.

• Το φύλο (θήλυ), η ηλικία, η κατανάλωση ελαιολάδου (30% αύξηση επιβίωσης), η χαμηλότερη καρδιακή συχνότητα, το κλάσμα εξώθησης της αριστερής κοιλίας, η καλύτερη νεφρική λειτουργία και τα χαμηλότερα επίπεδα τριγλυκεριδίων, σχετίζονταν με καλύτερη επιβίωση των ηλικιωμένων στα 4 έτη παρακολούθησης.

• Επίσης η εβδομαδιαία κατανάλωση ροφήματος τσάι φαίνεται να μειώνει την πιθανότητα θανάτου κατά 38% για κάθε παραπάνω φλιτζάνι τσάι την εβδομάδα. Ανάλογα και η καθημερινή κατανάλωση φρούτων μειώνει τον ίδιο κίνδυνο κατά 18% και η περαιτέρω πρόσληψη 100 γρ. φρούτων την ημέρα μειώνει τη θνητότητα κατά 40%, ενώ η αύξηση της κατανάλωσης φρέσκων λαχανικών (σαλάτες) κατά 100 γρ. ημερησίως μειώνει τη θνητότητα κατά 50%.

• Σημαντικό ρόλο έχει και το μέγεθος της μερίδας φαγητού, όπου η κατανάλωση του γεύματος σε μικρό πιάτο μειώνει τον κίνδυνο θανάτου κατά 70%.

• Φαίνεται ότι ιδιαίτερα σε εποχές οικονομικής κρίσης και αναθεώρησης στόχων ζωής, πέρα από οποιαδήποτε γενετική ιδιαιτερότητα των πληθυσμών, που δεν έχει αποδειχθεί έως σήμερα, το μυστικό της καλής γήρανσης συνοψίζεται στα απόφθεγμα των «Μπλε Ζωνών»: ζήσε φυσικά δραστήρια, διατήρησε αισιόδοξη στάση ζωής, τρώγε με σύνεση και διατήρησε δεσμούς με την κοινωνική σου ομάδα.