Τα 3 μεγάλα λουκέτα του Μνημονίου στα media

Ποιος ωφελείται από την πολιτική των λουκέτων στα ΜΜΕ; Έπρεπε να κλείσουν όλες οι επιχειρήσεις ΜΜΕ; Και αυτές που ως σήμερα έχουν διασωθεί, μήπως έχουν ανάλογα προβλήματα; Μήπως, όμως, διασώζονται από ένα «αόρατο χέρι», με κριτήρια που δεν υπακούουν στη λογική των αριθμών; Διότι πριν από την ΕΡΤ, εξαφανίστηκαν εκείνα τα ΜΜΕ που είτε ασκούσαν κριτική στο Μνημόνιο, είτε αποκάλυπταν τους διαπλεκόμενους επιχειρηματίες που εισέπρατταν με το ένα χέρι από το Δημόσιο και από την άλλη συντηρούσαν ζημιογόνα ΜΜΕ. Το ερώτημα που τέθηκε τον Απρίλιο του 2010, λίγες μέρες πριν από την υπογραφή του Μνημονίου, ήταν: «Ή με εμάς, ή λουκέτο». Αυτό δεν ίσχυε για όλους βέβαια. Το Mega έπαιζε και εξακολουθεί να έχει κεντρικό ρόλο στην ενημέρωση των πολιτών. Στην εποχή πριν από το Μνημόνιο, στις 4 Δεκεμβρίου 2009, το Mega λαμβάνει ομολογιακό δάνειο ύψους 50 εκατ. ευρώ με σκοπό την αναδιάρθρωση των βραχυπροόθεσμων και των μακροπρόθεσμων υποχρεώσεών του, από την Alpha Bank και την Εθνική. Το δάνειο είναι χωρίς εγγυήσεις. Ακολουθεί το κεντρικό δίλημμα: «Μνημόνιο ή χρεοκοπία». Ήταν όμως υπαρκτό; «Σχεδόν για έναν χρόνο αναπαρήχθηκε μάλλον αβασάνιστα το επίσημο παραμύθι ό,τι “το χρέος είναι βιώσιμο”, ενώ πολλοί από εμάς ξέραμε ότι δεν είναι», παραδέχεται ο πολιτικός αναλυτής του Mega, του «Βήματος» και των «Νέων» στο βιβλίο του «Ο ψυχρός Εμφύλιος» (Εκδόσεις Πατάκη σελ 102-103). Η αποκάλυψη αυτή δεν βρίσκει χρόνο στα δελτία ειδήσεων, ούτε καν από τον ίδιο το σχολιαστή.
Κλείνοντας Alter και «Ελευθεροτυπία»
Την περίοδο αυτή αρχίζει σταδιακά να κλείνει η στρόφιγγα των δανείων σε ΜΜΕ που έχουν αντιπολιτευτική γραμμή, παράλληλα με πιέσεις που ασκούνται από πολλές και διαφορετικές πλευρές. Το Alter, έχοντας το δεύτερο δελτίο σε θεαματικότητα, υπό το Νίκο Χατζηνικολάου, οδηγείται σε λουκέτο, ενώ αποκαλύπτονται σοβαρά στοιχεία για τον τρόπο διοίκησης της εταιρείας και τις οφειλές προς το Δημόσιο. Ακολουθεί το λουκέτο στην «Ελευθεροτυπία» η οποία, π.χ., σε αντίθεση με το Mega, διαθέτει ακίνητη περιουσία και σημαντικές επιχειρήσεις όπως το πιεστήριό της.
Οι τράπεζες λένε «όχι», αλλά επί της ουσίας είναι η κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου που αποδέχεται πιέσεις ανταγωνιστών και συνηγορεί στο κλείσιμο των δύο επιχειρήσεων ΜΜΕ. Οι αντίθετες φωνές στο Μνημόνιο και την κυβέρνηση, εξαφανίζονται και αρχίζει η ενίσχυση εκείνων των ΜΜΕ που υποστήριξαν τα λουκέτα. Παράλληλα με τα δύο λουκέτα ξεκινάει η επίθεση εναντίον της ΕΡΤ, η οποία δημοσίως εκφράστηκε τον Αύγουστο του 2011, με την πρόταση Μόσιαλου, ο οποίος αντικατέστησε τον Τηλέμαχο Χυτήρη, για το λουκέτο στην ΕΤ1. Είναι η εποχή που το Mega ξεκινάει την κριτική του στην κυβέρνηση Παπανδρέου η οποία θα οδηγήσει στη συνάντηση που έγινε στο Μέγαρο Μάξιμου, μεταξύ του τότε πρωθυπουργού και των Σταύρου Ψυχάρη και Γιώργου Μπόμπολα. Η κυβέρνηση Παπανδρέου καταρρέει και αναλαμβάνει ο Λουκάς Παπαδήμος, με αρμόδιο υπουργό για τα ΜΜΕ τον Παντελή Καψή, με πολυετή θητεία στον ΔΟΛ. Ο Σταύρος Ψυχάρης δημοσιεύει στο «Βήμα», τον Ιανουάριο του 2012, τη συνάντηση με τον πρώην πρωθυπουργό.
Οι τράπεζες ζητούν
εγγυήσεις από το Mega
Το πρόβλημα του δανεισμού και της ομαλής λειτουργίας για τα ΜΜΕ, παραμένει. Οι ρήτρες του δανείου του Mega δεν ενεργοποιούνται, αν και η Τηλέτυπος δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις δόσεις. Στις 18 Δεκεμβρίου 2012, πριν αλλάξει η μετοχική σύνθεση και το ΔΣ στις τράπεζες, δίνεται η λύση. Το Mega συνάπτει νέο ομολογιακό δάνειο ύψους 98 εκατ. ευρώ, αυτή τη φορά με εγγυήσεις, επί των ακινήτων της εταιρείας, την εκχώρηση απαιτήσεων έναντι πελατών του σήματος «Mega Channel» και των δικαιωμάτων επί της ταινιοθήκης (π.χ. «Απαράδεκτοι»). Με βάση τη δανειακή σύμβαση, το Mega στις 28 Δεκεμβρίου 2016 πρέπει να καταβάλει την τελευταία δόση ύψους 59.780.000 ευρώ!
Το τρίτο λουκέτο στην υγιή ΕΡΤ
Και πάλι όμως η διαφήμιση δεν χωράει όλους τους σταθμούς. Η τρικομματική κυβέρνηση επιλέγει το λουκέτο στην ΕΡΤ, στις 11 Ιουνίου 2013, κλείνοντας το μεγαλύτερο ραδιοτηλεοπτικό «όμιλο» της χώρας. Τα οικονομικά του στοιχεία δεν δικαιολογούν το κλείσιμο. Η εταιρεία έχει μηδενίσει τις σωρευμένες ζημίες μέσα σε τρία χρόνια, δεν χρωστάει στις τράπεζες, είναι κερδοφόρος, έχει πλεόνασμα και επιστρέφει χρήματα στο ελληνικό Δημόσιο.

Προσπάθεια για να βγουν τα δάνεια των ΜΜΕ από τον
έλεγχο των Επιτρόπων στις τράπεζες έγινε προ ημέρων. Ήταν η πρώτη κίνηση από το σχέδιο για το «κούρεμα» της. Η πράξη έγινε αντιληπτή από την «τρόικα», η οποία και τη σταμάτησε.