ΔΕΜΕΝΕΣ ΠΙΑ ΟΙ ΤΥΧΕΣ ΠΑΣΟΚ ΚΑΙ ΝΔ

Τι φέρνουν οι νέες συνθήκες;

Καταρχήν διατηρούν στην εξουσία το σχήμα ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, σχήμα που οι δυνάμεις του συστήματος προσπάθησαν και κατάφεραν να διασώσουν στις εκλογές Ιουνίου 2012 μετά τη ζημιά που τα δύο κόμματα εξουσίας έπαθαν ένα μήνα πριν, στις εκλογές του Μαϊου 2012. Τότε συγκέντρωσαν αθροιστικά 32%, όταν όλα τα χρόνια από τη μεταπολίτευση και μετά έπαιρναν μαζί περί το 80%, συχνά και περισσότερο. Τον Ιούνιο του 2012 μετά την εκστρατεία εκφοβισμού που εξαπολύθηκε από τα καθεστωτικά ΜΜΕ, τα δύο κόμματα εξουσίας κατόρθωσαν να φθάσουν αθροιστικά το 42%, χαμηλό και πάλι ποσοστό αλλά αρκετό να τους αναδείξει (μαζί) σε κυβέρνηση.

Η συνεργασία της ΔΗΜΑΡ στο κυβερνητικό σχήμα έδινε εκτός από άνετη πλειοψηφία και μια αίσθηση ευρύτητας λόγω της αριστερής καταγωγής του κόμματος του Φ. Κουβέλη. Η αποχώρηση της ΔΗΜΑΡ από το κυβερνητικό σχήμα αποδυνάμωσε μεν την κυβέρνηση, ενδυνάμωσε δε την (αναγκαστική) συνεργασία ΝΔ-ΠΑΣΟΚ. Πως την ενδυνάμωσε; Αναγκάζοντας και τους δύο να συμπεριφέρονται ως ένα κόμμα, ως μία παράταξη που αίφνης (το «αίφνης» διαρκεί ήδη ένα χρόνο, μετά δηλαδή το αποτέλεσμα των εκλογών Ιουνίου 2012 και τον σχηματισμό της συγκυβέρνησης) βάζει στην άκρη τα μίση και τις κορυφαίες διαφορές των «δύο κόσμων». Και ο κόσμος της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ που γαλουχήθηκε στη βάση αυτού του μίσους, της αντιπάθειας, της αντιπαλότητας, του χάους μεταξύ των ιδεών τους;

Έ, θα μάθει να ζει αλλιώς. Θα φροντίσει να ξεχάσει ακόμα και τις προεκλογικές ομιλίες Σαμαρά τον Απρίλιο και Μάιο του 2012 που απέρριπτε με ακραίο τρόπο τη συγκυβέρνηση με το ΠΑΣΟΚ και την απέδιδε σε συμφέροντα που θέλουν εξαρτημένες κυβερνήσεις.

Οι φίλοι του ΠΑΣΟΚ θα προσπαθήσουν να νιώθουν καλά με την αναβάθμιση του αρχηγού τους που θα είναι ένα είδος συγκυβερνήτη («είδες ο Βαγγέλης πως του την έφερε του δεξιού;») και ταυτόχρονα κυβερνητικού εκπροσώπου μιλώντας κατά τη συνήθειά του επί και περί παντός.

Οι φίλοι της ΝΔ θα προσπαθήσουν να είναι ικανοποιημένοι με την πλειοψηφία της δεξιάς στην κυβέρνηση («το τελειώσαμε το ΠΑΣΟΚ, συνιστώσα της ΝΔ το κάναμε») και θα ελπίζουν ότι στις επόμενες εκλογές θα απαλλαγούν εντελώς από την παρουσία του. Όμως αυτό είναι απίθανο να συμβεί, εκτός αν το ΠΑΣΟΚ δεν μπει στη Βουλή. Τότε όντως θα πρέπει η ΝΔ να αναζητήσει άλλους εταίρους.

Το δεύτερο που φέρνουν οι εξελίξεις είναι ένας νέος ρόλος της ΔΗΜΑΡ. Απροσδιόριστος ακόμα αλλά με ταυτότητα σωτηρίας του νέου κόμματος της αριστεράς. Τόσο ο Φ. Κουβέλης όσο και οι πιο έμπειροι από τους συνεργάτες του ξέρουν καλά ότι προέχει η πολιτική υπόσταση της ΔΗΜΑΡ και η εκλογική της διάσωση. Αυτά τα δύο για να υπάρξουν πρέπει να αποκτήσει αυτόνομο λόγο και να σχηματίσει πρόταση με διακριτά χαρακτηριστικά τόσο από το ΠΑΣΟΚ όσο και από τον ΣΥΡΙΖΑ. Επίσης η ΔΗΜΑΡ υποχρεούται (με την έννοια της απάντησης σε σχετική απορία του εκλογικού σώματος) να πείσει ότι όπως κατόρθωσε να κυβερνήσει ακόμα και με τη Δεξιά υπό ειδικές συνθήκες («σωτηρία της χώρας» κ. λ. π.) έτσι μπορεί (κι ακόμα πιο άνετα αφού προέρχονται από τον ίδιο ιδεολογικό/πολιτικό χώρο) να το κάνει και με τον ΣΥΡΙΖΑ. Αλλιώς θα θεωρηθεί εμπαθής με τον ΣΥΡΙΖΑ και η τακτική της θα εκτιμηθεί ως ανάλογη του ΚΚΕ. Μόνο που το ΚΚΕ αρνείται να μετέχει σε οποιαδήποτε κυβέρνηση, ενώ η ΔΗΜΑΡ πήρε μέρος σε κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ.

Το τρίτο σημαντικό είναι η έλλειψη δυνατότητας σε ΝΔ-ΠΑΣΟΚ να υποδυθούν στο εξής τα χωριστά, ανεξάρτητα κόμματα. Κανείς από τους δύο δεν θα μπορεί να κατηγορήσει τον άλλο για τη δεινή κατάσταση που έχει περιέλθει ο ελληνικός λαός και για την εξάρτηση της χώρας: Οι ευθύνες θα είναι κοινές και σχεδόν μοιρασμένες. Άλλωστε λίγο θα ενδιαφερθεί ο κόσμος για το ποιός φταίει περισσότερο. Το νέο αυτό στοιχείο ίσως οδηγήσει τα δύο κόμματα σε κοινή εκλογική κάθοδο με ένα «ευρωπαϊκό δημοκρατικό» σχήμα που θα χωράει τους δύο αλλά και «ανεξάρτητες προσωπικότητες» με ανάλογες αντιλήψεις και στόχους.

Όλα τα προηγούμενα ισχύουν αν φτάσουμε σε κανονικές εκλογές σε ένα-ενάμισι χρόνο (οι τριετίες και η εξάντληση της θητείας είναι απλώς επιθυμίες των Α. Σαμαρά και Β. Βενιζέλου) και δεν διαλυθεί το μνημονιακό σχήμα μέχρι τα Χριστούγεννα…