Βαριά σκιά από τη BP στο «θρίαμβο» με τον TAP

Κορυφαίος εκπρόσωπος του ενεργειακού ομίλου της BP, που είχε τον πρώτο λόγο στην επιλογή του αγωγού, αποκαλύπτει μια εξαιρετικά δυσάρεστη, για την Ελλάδα, οικονομική πτυχή της διεθνούς συμφωνίας: “επιλέξαμε τον TAP επειδή η Ελλάδα και η Ιταλία αγοράζουν αέριο σε πολύ υψηλές τιμές”, δήλωσε ανοικτά το στέλεχος της BP, γεννώντας σοβαρό προβληματισμό για το αν θα συνεχίσει η Ελλάδα και στην μετά-TAP εποχή να αγοράζει πανάκριβα το πολύτιμο, κυρίως για τη βιομηχανία, καύσιμο.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ του “Bloomberg”, ο επικεφαλής της αζερικής θυγατρικής της BP, Αλ Κουκ, που έχει κυρίαρχη θέση στην κοινοπραξία για την εκμετάλλευση του κοιτάσματος Σαχ-Ντενίζ, ξεκαθάρισε σε δηλώσεις του ότι η επιλογή του TAP έγινε με καθαρά εμπορικά κριτήρια και δεν πρυτάνευσαν τα γεωπολιτικά κριτήρια. Όπως εξήγησε, υπήρχαν διαφορές δισεκατομμυρίων υπέρ του TAP και εις βάρος του αγωγού Nabucco, τόσο στο κόστος μεταφοράς του αερίου, όσο και στις τιμές πώλησής του στους τελικούς καταναλωτές.

Σύμφωνα με το ίδιο ρεπορτάζ, η Ελλάδα και η Ιταλία αγοράζουν αέριο σε πολύ υψηλές τιμές, τις υψηλότερες στην Ευρώπη, ενώ η Ρουμανία, η Βουλγαρία και η Ουγγαρία, από τις οποίες θα περνούσε ο αγωγός Nabucco, αγοράζουν σε πολύ χαμηλές τιμές. Δεδομένου ότι οι χώρες από τις οποίες διέρχονται οι αγωγοί κρατούν για την κατανάλωσή τους σημαντικά ποσοστά των διακινούμενων ποσοτήτων αερίου, η BP και οι υπόλοιπες ενεργειακές εταιρείες της κοινοπραξίας του Σαχ-Ντενίζ αξιολόγησαν τις υψηλές τιμές πώλησης του αερίου στην Ελλάδα και την Ιταλία ως βασικούς εμπορικούς παράγοντες που συνηγορούν υπέρ της επιλογής του αγωγού TAP. Οι δηλώσεις του κορυφαίου αξιωματούχου της BP έχουν δημιουργήσει σοβαρό προβληματισμό για τις κρυφές, ως τώρα, οικονομικές παραμέτρους της συμφωνίας για τον TAP. Μέχρι στιγμής έχει γίνει γνωστό ότι η Ελλάδα, δηλαδή η ΔΕΠΑ, θα αγοράζει 1 δισ. κυβικά αερίου ετησίως από τις ποσότητες που θα διέρχονται μέσω του TAP, δηλαδή θα αγοράζει το 10% των διακινούμενων ποσοτήτων. Παραμένει άγνωστο, όμως, ποιες είναι οι τιμές που έχουν προσυμφωνηθεί, ή, ορθότερα, ο τύπος υπολογισμού των τιμών, γι’ αυτό και είναι επιτακτική η ανάγκη να δοθούν το συντομότερο, αμέσως μόλις οριστικοποιηθούν, στη δημοσιότητα τα στοιχεία αυτά.

Το πολύ υψηλό κόστος αγοράς του αερίου από τη Ρωσία έχει αλυσιδωτές παρενέργειες στην ελληνική οικονομία, επιβαρύνοντας δυσβάστακτα κυρίως τις ενεργοβόρες βιομηχανίες και ανεβάζοντας συνολικά το ενεργειακό κόστος στη χώρα. Το άνοιγμα της πόρτας σε προμήθειες αερίου και από το Αζερμπαϊτζάν θα μπορούσε, ενεργοποιώντας την πίεση του ανταγωνισμού στη Ρωσία, να οδηγήσει σε σημαντική μείωση του κόστους του αερίου για την ελληνική οικονομία. Όμως, αν επιβεβαιωθεί ότι και η συμφωνία προμήθειας από το Αζερμπαϊτζάν προβλέπει “τσουχτερές” τιμές παροχής, είναι ορατός ο κίνδυνος να χαθούν αυτά τα σημαντικά οφέλη για την οικονομία.

Πάντως, αντικειμενικά η επιλογή του TAP αναβαθμίζει τη γεωπολιτική θέση της Ελλάδας, αφού θα καταστεί κόμβος μεταφοράς του αζερικού αερίου στην Ευρώπη. Επιπλέον, δημιουργεί ευνοϊκότερες συνθήκες για τη μελλοντική αξιοποίηση πιθανών κοιτασμάτων αερίου της ελληνικής ΑΟΖ, αφού ήδη θα υπάρχει έτοιμο το δίκτυο μεταφοράς στην ευρωπαϊκή αγορά. Καλό θα είναι, όμως, επειδή αυτά τα οφέλη είναι μακρινά και έμμεσα, ενώ το κόστος παροχής αερίου θα επηρεάσει πολύ πιο γρήγορα και καταλυτικά την ελληνική οικονομία, να επιδιώξει η κυβέρνηση με κάθε τρόπο τη μείωση της τιμής του παρεχόμενου αερίου.

Ν.Χ.