ΔΙΩΧΝΟΥΝ ΤΟΝ ΣΑΜΑΡΑ

Το ρήγμα στο κυβερνητικό συνασπισμό δείχνει αγεφύρωτο ενώ μηδαμινές, αν όχι ανύπαρκτες είναι οι πιθανότητες ενός συμβιβασμού, έστω και την ύστατη ώρα που θα μπορούσε να συμβάλλει στην αποκλιμάκωση της έντασης. Ο κ. Σαμαράς από τη μια πλευρά και οι κ.κ. Βενιζέλος και Κουβέλης από την άλλη, κινούνται με διαφορετικούς προσανατολισμούς και προβάλλουν εκ διαμέτρου αντίθετες αντιλήψεις και επιδιώξεις. Η πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, ακόμη και εντός του Ιουλίου, είναι το κυρίαρχο σενάριο, χωρίς να αποκλείεται αυτό της αλλαγής πρωθυπουργού με αντικατάσταση του κ. Σαμαρά από άλλο στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας.

Στις εξελίξεις έχουν εμπλακεί, σε παρασκηνιακό φυσικά επίπεδο, οικονομικοί παράγοντες, εντός κι εκτός Ελλάδος, αλλά και ξένες κυβερνήσεις που ανησυχούν βαθειά για τις επιπτώσεις που είναι πιθανό να υπάρξουν σε ευρωπαϊκό τουλάχιστον επίπεδο, από τη πολιτική κρίση στη χώρα μας. Ήδη το Γιούρογκρουπ αποφάσισε την αναστολή εκταμίευσης της δόσης των 3,3 δις επικαλούμενο τεχνικούς λόγους, ωστόσο πολιτικοί κύκλοι θεωρούν ότι η απόφαση αυτή, αποτελεί μέσο πίεσης προς τον πρωθυπουργό να αναλάβει πρωτοβουλίες για τον τερματισμό της πολιτικής κρίσης.

Η διέξοδος στο αδιέξοδο, μπορεί να έρθει και από το Συμβούλιο Επικρατείας στο οποίο έχουν προσφύγει οι συνδικαλιστές της ΕΡΤ, ζητώντας την ανάκληση της εφαρμογής της πράξης νομοθετικού περιεχομένου. Αν το ΣτΕ αποφασίσει θετικά, δηλαδή να συνεχίσει να λειτουργεί με την προηγούμενη μορφή της, ο πρωθυπουργός είναι υποχρεωμένος να την αποδεχτεί και να βγει από τη πολύ δύσκολη θέση, έστω και τραυματισμένος πολιτικά. Υπάρχουν όμως κι εκείνοι που πιστεύουν ότι ο κ. Σαμαράς δεν θα καταθέσει τόσο εύκολα τα όπλα και θα επιδιώξει προσφυγή στις κάλπες. Την Παρασκευή ο πρωθυπουργός επιχείρησε έναν ελιγμό, ο οποίος ωστόσο έπεσε στο κενό. Πρότεινε τον ορισμό επιτροπής ευρείας διακομματικής επιτροπής, που θα προχωρήσει στην πρόσληψη μικρού αριθμού εργαζομένων, ώστε να αρχίσει άμεσα η μετάδοση ενημερωτικού προγράμματος. Η πρόταση απορρίφθηκε τόσο από το ΠΑΣΟΚ, όσο και από τους εργαζόμενους της ΕΡΤ.

«Ξεκαθάρισμα»

Τα αμέσως επόμενα 24ωρα είναι εξαιρετικά κρίσιμα και τα βλέμματα όλων είναι στραμμένα στην σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών που θα γίνει την Δευτέρα. Η συνάντηση αναμένεται να γίνει μέσα σε κλίμα έντασης σαν αποτέλεσμα και των κατηγοριών, των υπαινιγμών και των «απειλών» που έχουν ανταλλάξει τις τελευταίες ημέρες. Κι αν μέχρι πρότινος, το κεντρικό θέμα συζήτησης επρόκειτο να είναι η επαναλειτουργία ΕΡΤ, με την τροπή που έχουν πάρει τα πράγματα, η σύσκεψη μπορεί να εξελιχθεί σε «ξεκαθάρισμα λογαριασμών». Τόσο ο κ. Σαμαράς, όσο και οι κ.κ. Βενιζέλος και Κουβέλης θα προσέλθουν στη συνάντηση με συγκεκριμένες θέσεις που δεν συγκλίνουν μεταξύ τους, ενώ ταυτόχρονα και οι τρεις εμφανίζονται απόλυτοι και αμετακίνητοι. Οι μεταξύ τους διαφωνίες για το ζήτημα της ΕΡΤ, θα λειτουργήσουν ως «εφαλτήριο» για να επιλύσουν τις διαφορές τους. Που ξεκινούν, από βασικές πτυχές της ακολουθούμενης πολιτικής , εκτείνονται στη λειτουργία της κυβέρνησης και την άσκηση της εξουσίας από τον κ. Σαμαρά.

Ο πρωθυπουργός εμφανίζεται διατεθειμένος ,να κάνει μερικές ανώδυνες υποχωρήσεις, αλλά αποκλείει ανάκληση (ακύρωση) της πράξης νομοθετικού περιεχομένου. Συμφωνεί με τη μεταβατική λειτουργία της ΕΡΤ με ελάχιστο προσωπικό και συγκεκριμένο πρόγραμμα (ταινίες, ντοκιμαντέρ, όχι ειδήσεις…), αλλά αντιτίθεται στο ενδεχόμενο επαναλειτουργίας της Κρατικής Τηλεόρασης με την παλαιότερη μορφή. Από την πλευρά τους οι κ.κ. Βενιζέλος και Κουβέλης ζητούν επιτακτικά και δεν θα κάνουν πίσω σ’ αυτό, επαναλειτουργία της ΕΡΤ με πλήρες πρόγραμμα, όπως ακριβώς πριν αποφασιστεί το κλείσιμό της.

Για να ξεπεραστεί το αδιέξοδο δύο τινά μπορούν να συμβούν: Είτε να κάνει πίσω ο κ. Σαμαράς, κάτι που συνεπάγεται τεράστιο πολιτικό και προσωπικό κόστος. Η θέση του ως επικεφαλής της κυβέρνησης θα αποδυναμωθεί, ενώ ταυτόχρονα θα ενισχυθεί αυτή των κυβερνητικών εταίρων του. Επιπλέον, ο κ. Σαμαράς θα χρεωθεί τις συνέπειες της αναστάτωσης όλων αυτών των ημερών, καθώς και της δυσφήμισης που υπέστη διεθνώς η χώρα, λόγω της απόφασής του να κλείσει την ΕΡΤ. Το άλλο ενδεχόμενο είναι να υποχωρήσουν από τις θέσεις τους, που ως τώρα προβάλλουν ως αδιαπραγμάτευτες, οι κ.κ. Βενιζέλος και Κουβέλης. Στη περίπτωση αυτή, θα απογοητεύσουν μια μερίδα της κοινωνίας που πόνταρε σ’ εκείνους, για να βάλουν φρένο στην «ανεξέλεγκτη πορεία» του κ. Σαμαρά. Το πολιτικό κόστος για ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ θα είναι βαρύ κι αυτό θα λειτουργήσει ανασταλτικά, στις όποιες προσπάθειες για ενίσχυση της εκλογικής επιρροής τους. Τόσο η πρώτη εκδοχή, όσο και η δεύτερη συγκεντρώνουν ελάχιστες πιθανότητες. Η συζήτηση πολύ γρήγορα θα οδηγηθεί σε αδιέξοδο και αναπόφευκτα θα περάσει σε άλλο επίπεδο αμιγώς πολιτικό.

Οι τρεις αρχηγοί θα κληθούν να απαντήσουν στο δίλημμα: Πρόωρες εκλογές ή αλλαγή πρωθυπουργού; Κανένας δεν θέλει να φορτωθεί την ευθύνη της πρόωρης προσφυγής στις κάλπες, διότι θα είναι και αυτός που θα χρεωθεί και το (πολιτικό) κόστος. Άρα πρέπει να θεωρείται βέβαιο, ότι και οι δυο πλευρές θα επιχειρήσουν να μεταθέσουν η μία στην άλλη τις ευθύνες. Δεν είναι τυχαίο ότι ενώ μέχρι πρότινος ,το Μέγαρο Μαξίμου διεμήνυε προς κάθε κατεύθυνση ότι «δεν φοβόμαστε τις εκλογές, αν τολμούν ας ρίξουν τη κυβέρνηση», το τελευταίο 48ωρο …διευκρινίζει ότι «εμείς δεν πάμε σε εκλογές, ας αναλάβουν άλλοι την ευθύνη». Αλλά και η πλευρά των κ.κ. Βενιζέλου και Κουβέλη έσπευσε να ξεκαθαρίσει από τη πρώτη στιγμή, ότι δεν είναι στόχος τους να οδηγηθεί η χώρα σε πρόωρες εκλογές. Στο ΠΑΣΟΚ και στη ΔΗΜΑΡ δεν φαίνεται να πείθονται από τις διακηρύξεις του Μαξίμου, θεωρούν ότι ο κ. Σαμαράς τραβάει τη κόντρα στα άκρα, με απώτερο στόχο να πάει σε εκλογές με την προσδοκία ότι θα καταφέρει να ενισχύσει τη δύναμη της Νέας Δημοκρατίας και να κυριαρχήσει στο πολιτικό σκηνικό. Άλλα πάλι πολιτικά στελέχη εκτιμούν ότι ίσως ο κ. Σαμαράς έχει αντιληφθεί ότι έχει «τελειώσει» πολιτικά και μέσω των εκλογών θελήσει να κάνει μια ηρωική έξοδο.

Αλλαγή πρωθυπουργού

Στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜΑΡ συζητείται έντονα, το ενδεχόμενο να ζητήσουν και να επιβάλλουν αλλαγή πρωθυπουργού, αίροντας την εμπιστοσύνη τους προς το πρόσωπο του κ. Σαμαρά. Οι διαδικασίες που προβλέπονται από το Σύνταγμα είναι περίπλοκες, ενώ το κυριότερο, απαιτείται η συναίνεση της Κοινοβουλευτική Ομάδας της Νέας Δημοκρατίας. Κάτι τέτοιο δεν θεωρείται εφικτό αυτή την ώρα, ωστόσο βουλευτές υπενθυμίζουν με πόσο συνοπτικές διαδικασίες αποφασίσθηκε κι έγινε η αντικατάσταση του Γ. Παπανδρέου. Οι κ.κ. Βενιζέλος και Κουβέλης θεωρούν ότι ο κ. Σαμαράς δεν θα επιτρέψει μια τέτοια εξέλιξη και θα οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές.

Μέσα σ’ αυτό το σκηνικό είναι άγνωστο, αν θα βρεθεί χρόνος στη διάρκεια της σύσκεψης ,να γίνει εκτενής συζήτηση για τα άλλα ζητήματα που προβάλλουν οι πρόεδροι του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜΑΡ. Ζητήματα που έχουν να κάνουν με την άσκηση της διακυβέρνησης από μέρους του κ. Σαμαρά, αλλά και με τον τρόπο λήψης των κρίσιμων αποφάσεων. Τον κατηγορούν ότι διακατέχεται από το «αβερωφικό σύνδρομο». Μονότονα τους τελευταίους μήνες, ο κ. Βενιζέλος ζητάει επικαιροποίηση της προγραμματικής συμφωνίας, αλλαγή του μοντέλου διακυβέρνησης, με μεγαλύτερη και πιο ουσιαστική συμμετοχή ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ στη λήψη των αποφάσεων. Έχει κατ’ επανάληψη κατηγορήσει τον κ. Σαμαρά ότι λειτουργεί ως πρωθυπουργός μονοκομματικής κυβέρνησης και αγνοεί συστηματικά τις θέσεις και τις προτάσεις των άλλων δύο κομμάτων. Ανάλογες ενστάσεις προβάλλει και ο κ. Κουβέλης, ενώ αμφότεροι ζητούν «εδώ και τώρα», ευρύτατο ανασχηματισμό και δηλώνουν αποφασισμένοι να συμμετάσχουν με πολιτικά στελέχη και θα διεκδικήσουν σημαντικά υπουργεία. Από την πλευρά του ο κ. Σαμαράς, εμφανιζόταν διατεθειμένος, να ικανοποιήσει τα αιτήματά τους για αλλαγές στη σύνθεση της κυβέρνησης, αλλά και καλύτερο συντονισμό.