Ο άξονας Κύπρου-Ελλάδας-Ισραήλ στον ενεργειακό χάρτη της ΕΕ
Το φυσικό αέριο
Όπως είπε ο κύπριος Πρόεδρος, Νίκος Αναστασιάδης, μετά τη λήξη της συνόδου, το φυσικό αέριο μπορεί να καλύψει τις ανάγκες της Κύπρου και ταυτοχρόνως να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Μάλιστα, ο Πρόεδρος της Κύπρου αναφέρθηκε σε σχετικό χάρτη, ο οποίος κατατέθηκε στην ΕΕ. Καθοριστικό ρόλο προς αυτήν την κατεύθυνση διαδραμάτισε στο παρασκήνιο ο έλληνας πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς και αυτό είναι γενικώς παραδεκτό στη Λευκωσία και στις Βρυξέλλες.
Ενέργεια και φοροδιαφυγή
Δυο ήταν τα μεγάλα ζητήματα που τέθηκαν επί τάπητος κατά τη διάρκεια του Συμβουλίου Αρχηγών Κρατών και Κυβερνήσεων. Το ένα αφορά την ενέργεια και το άλλο τη φοροδιαφυγή. Και τα δυο αυτά θέματα συγκυριακά σχετίζονται με την Κύπρο και οι θέσεις που διατύπωσε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης προς τους αξιωματούχους της ΕΕ, όπως ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς, ο πρόεδρος του Συμβουλίου Χέρμαν Βαν Ρομπάι και ο βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, έχουν ως εξής:
Πρώτο, η Κυπριακή Δημοκρατία έχει το δικαίωμα να ασκήσει τα κυριαρχία της δικαιώματα εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Συνεπώς η Τουρκία θα πρέπει να τερματίσει τη απειλές της. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ενημέρωσε τους εταίρους για την κατάσταση που επικρατεί σε ό,τι αφορά την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου και ότι η Κύπρος μπορεί να γίνει ενεργειακός κόμβος της ΕΕ.
Δεύτερο, έχει αποδειχθεί πλέον ότι η Κύπρος δεν αποτελεί φορολογικό παράδεισο. Μάλιστα, ο Πρόεδρος της Κύπρου δήλωσε δημόσια ότι πολλές από τις χώρες που την κατακρίνουν, εάν τύχουν ελέγχου, θα διαφανεί ότι τελικώς είναι σε χειρότερη μοίρα από την Κύπρο. Τρίτο, η Κύπρος θα πρέπει να τύχει επιπρόσθετης οικονομικής ενίσχυσης, στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής, της τάξης των 300 με 400 εκατ. ευρώ, ενώ ταυτοχρόνως επιδιώκει και την αύξηση του συντελεστή της χρηματοδότησης των προγραμμάτων, από το 50% στο 85% με 95%. Το συνολικό ποσόν, εάν όλα εξελιχθούν θετικά, αναμένεται να φθάσει τα 960 εκατ. ευρώ.
Θετικό κλίμα
Επί του θέματος αυτού η Λευκωσία φαίνεται να έχει ήδη τη στήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και δη της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης και της διαπραγματευτικής ομάδας γενικότερα. Γίνεται αναφορά σε διαπραγματευτική ομάδα, διότι τα ποσά αυτά είναι ενταγμένα στο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της επόμενης επταετίας, που θα ξεκινήσει το 2014 και, ως εκ τούτου, οι διαβουλεύσεις Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου βρίσκονται σε εξέλιξη. Ήδη, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς έδωσε στήριξη στα κυπριακά αιτήματα μετά τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και πρόσθεσε ότι μπορούν να εξευρεθούν χρήματα χωρίς να αλλάξουν τα ποσά του προϋπολογισμού.
Επιστροφή Αμμοχώστου
Στις επιμέρους επαφές του, ο κύπριος Πρόεδρος αναφέρθηκε και στο Κυπριακό, εξηγώντας γιατί δεν μπορούν να αρχίσουν στην παρούσα φάση οι συνομιλίες. Το θέμα ετέθη και προς τον κ. Ρομπάι, ο οποίος αναχώρησε εχθές για την Τουρκία. Ο ίδιος ο Πρόεδρος τόνισε ότι είπε τον κ. Ρομπάι ότι οι συνομιλίες, για να αρχίσουν ξανά, θα πρέπει να γίνει καλή προετοιμασία και θετικές ενέργειες εκ μέρους και της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Τουρκίας, στη λογική των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. Και εξ αφορμής αναφέρθηκε στην επιστροφή της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου στους νόμιμους κατοίκους της υπό την αιγίδα του ΟΗΕ και στην επαναλειτουργία του λιμανιού της υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Με τον τρόπο αυτό δίνεται τέλος στην υπόθεση της λεγόμενης «απομόνωσης» των Τουρκοκυπρίων και του «απευθείας εμπορίου». Είναι εκ των πραγμάτων μια φόρμουλα Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης.
Τρεις πυλώνες για την πάταξη φοροδιαφυγής
Σε περιόδους οικονομικής κρίσης η ΕΕ θεωρεί ιδιαιτέρως σημαντική την πάταξη της φοροδιαφυγής. Εξ αφορμής ο Πρόεδρος τόνισε δημοσίως και στους εταίρους ότι η Κύπρος δεν αποτελεί φορολογικό παράδεισο και ότι, εάν γίνουν ανάλογοι έλεγχοι σε άλλες χώρες, είναι δυνατό να διαπιστωθεί ότι η δική τους κατάσταση είναι χειρότερη από εκείνη της Κύπρου. Είπε, δε, ότι ήταν άδικη η επίθεση που δέχθηκε η Κύπρος και εξέφρασε την ελπίδα ότι δεν θα τηρηθούν στην ΕΕ δύο μέτρα και δύο σταθμά.
Όπως έχει δηλώσει ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, το ποσό από τη φοροδιαφυγή στην ΕΕ φτάνει το 1 τρισεκατομμύριο! Και πρόσθεσε ότι το ποσό αυτό είναι μεγαλύτερο από τα ελλείμματα των κρατών-μελών! Η αποφάσεις του Συμβουλίου στρέφονται σε τρεις εισηγήσεις, επί των οποίων η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα υποβάλει σχετικές εκθέσεις: Πρώτον, κατάργηση του τραπεζικού απορρήτου. Δεύτερο, πλαίσιο δράσης για την πάταξη της απάτης επί του ΦΠΑ. Τρίτο, επιθετική φορολογία, που σημαίνει ότι οι επιχειρήσεις θα δηλώνουν και θα πληρώνουν φόρους εκεί όπου δραστηριοποιούνται και όχι εκεί όπου έχουν την έδρα τους, τακτική που οι επιχειρήσεις ακολουθούν προκειμένου να πληρώνουν λιγότερους φόρους.
Ενεργειακές ανάγκες
Επίσης στη σύνοδο απασχόλησε τους εταίρους η τροφοδοσία της Ευρώπης τα επόμενα χρόνια με φυσικό αέριο, καθώς και οι εναλλακτικές μορφές ενέργειας. Το 2035 η ΕΕ θα εισάγει το 80% της ενέργειάς της. Μεγάλο ζήτημα είναι και η χρήση της πυρηνικής ενέργειας. Υπάρχει μια μαρίδα που είναι αντίθετη με τη χρήση πυρηνικής ενέργειας.
Όμως ήδη χρησιμοποιείται αρκετά από τη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ολλανδία, για παράδειγμα. Στην παρούσα φάση το 24% των ενεργειακών αναγκών της ΕΕ καλύπτεται από το φυσικό αέριο, το 35% από το πετρέλαιο, το 14% από την ατομική ενέργεια, το 17% από ορυκτά καύσιμα και το 10% από άλλες εναλλακτικές μορφές ενέργειας. Η Κύπρος είναι δυνατό στο επόμενα χρόνια να καλύπτει ποσοστό της τάξης του 10% με 15% των ενεργειακών αναγκών της Ευρώπης, λόγω της ύπαρξης υδρογονανθράκων εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης εξήγησε τη σημασία που έχουν τα αποθέματα φυσικού αερίου στην Κύπρο και στην περιοχή μας για την Ευρώπη και ότι η Κύπρος μπορεί να καταστεί ενεργειακός κόμβος.