Δοτός συμβιβασμός με παραλλαγή Σχεδίου Ανάν
Που πρέπει, για λόγους στρατηγικής διαπλοκής, να κλείσει ούτως ή άλλως, προκειμένου να μην προκαλεί περισπασμούς σε ό,τι αφορά προφανείς σχεδιασμούς στην ευρύτερη περιοχή, όπου εξελίσσονται ιστορικές αναδιατάξεις γεωπολιτικών ισορροπιών και ανακατανομής στρατηγικών επιρροών. Οι συναφείς πληροφορίες για προετοιμαζόμενες πρωτοβουλίες, που στηρίζονται από συγκεκριμένα κέντρα ισχύος, είναι σαφείς. Κι άλλωστε η Λευκωσία όχι μόνο δεν αγνοεί όσα προάγονται, αλλά και είναι αρκούντως ενήμερη ώστε ν’ αναμένει την οσονούπω εκδήλωσή τους.
Είναι παραλλήλως σαφές ότι τα πράγματα θα κινηθούν πάνω στις γνωστές γραμμές ενός εν πολλοίς δοτού ιστορικού συμβιβασμού, στα πλαίσια του γνωστού Σχεδίου Ανάν, που με την ιστορική του απόφαση απεσόβησε το 2004 ο κυπριακός Ελληνισμός. Έκτοτε φυσικά «κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι». Και όλοι (του «ναι» ή του «όχι») έχουν εκ των πραγμάτων λίγο ή πολύ διαφοροποιηθεί. Κι ενδεικτικές είναι οι πολιτικές πραγματικότητες και οι φορείς των, που φυσικά δεν ανακλούν καθόλου τα μηνύματα και τις δυναμικές εκείνου του δημοψηφίσματος. Έτερον εκάτερον. Κι άλλωστε αυτό μπορεί να μην έχει πλέον, υπό τις σημερινές συνθήκες, ιδιαίτερη σημασία, καθώς με τη (φαινομενικώς αδόκητη) χρεοκοπική κατολίσθηση της Κύπρου και όσων από αυτήν αναπαράγονται ως βάναυσες συνέπειες, αναδύονται νέες και αυτοδήλως αρνητικότερες δυναμικές. Που αφενός αποδομούν ελληνικές δυνατότητες. Και αφετέρου αγκυλώνουν αντιστάσεις και καθηλώνουν προοπτικές αποτελεσματικών αντιδράσεων. Σε περίπτωση, εννοείται, απόπειρας επιβολής απαραδέκτων ρυθμίσεων. Λύση -και μάλιστα το ταχύτερο-, στο πλαίσιο ενός αποδεκτού ιστορικού συμβιβασμού, όχι μόνο δεν είναι ανεπιθύμητη, αλλ’ αντιθέτως πρέπει ν’ αποτελεί διακαή επιθυμία και ιεραρχημένο στόχο της ελληνικής πλευράς. Λύση, δηλαδή, εάν είναι δυνατόν, χθες! Την οποία μόνο μαζοχιστικά σύνδρομα δεν θα επιθυμούσαν και θα παρεμπόδιζαν. Όχι όμως και οποιαδήποτε, που θα υποθήκευε τις κυπριακές προοπτικές σε μονοδρόμους ιστορικού αφανισμού σε ό,τι αφορά τον Ελληνισμό της Μεγαλονήσου. Με την έννοια της αναιρέσεως δικλίδων ασφαλείας, οι οποίες προσδιορίζονται από το ίδιο το ευρωπαϊκό κεκτημένο, στο οποίο η Κύπρος είναι θεσμικώς ενσωματωμένη. Και οι οποίες εμπεδώνονται από αρχές που διαλαμβάνονται στις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Το καθαυτό αυτονόητο, που το έωλο σχέδιο Ανάν εξέτρεπε και ουσιαστικώς αναιρούσε μέσω συγκεκριμένων εκφυλιστικών όρων. Το θέμα όμως σήμερα δεν είναι το τι έγινε, αλλά το τι τεκταίνεται. Κυρίως όμως είναι για μας οι ζοφερές συνθήκες εθνικής καθηλώσεως, που η χρεοκοπία επέφερε. Με αποτέλεσμα την αδυναμία επαρκούς διαχειρίσεως εθνικών ζητημάτων. Που ναι μεν υπογραμμίζεται ότι θα τα υπερασπισθούμε σταθερά (και σθεναρά), πλην όμως η πικρή αλήθεια είναι άλλη. Και μας υπερβαίνει. Και το χειρότερο, σ’ αυτές τις περιπτώσεις, είναι ακριβώς ν’ ανοίγουν ζητήματα για διαπραγμάτευση, καθώς η μεν ελληνική πλευρά θα διαπραγματεύεται από θέσεως προφανούς αδυναμίας. Η δε τουρκική από θέσεως και ισχύος και στρατηγικής στηρίξεως εκείνων των κέντρων που τη θεωρούν κομβικό παίκτη στην περιοχή. Για λόγους που δεν χρειάζεται ν’ αναλυθούν. Που βοούν. Και που οπλίζουν την τουρκική επιθετική πολιτική σε ολόκληρη την περιοχή. Όπου η Άγκυρα διεκδικεί στρατηγική εν πολλοίς ηγεμονία κι επιδιώκει κηδεμόνευση της σύνολης αυτής γεωγραφίας.
Και η ελληνική δυστυχώς αδυναμία δεν αφορά μόνο το κυπριακό της σκέλος. Αφορά και το ελλαδικό. Δηλαδή και τους δυο εν δυνάμει κρατικούς πυλώνες του Ελληνισμού. Με ό,τι αυτό σημαίνει. Και σημαίνει πολλά. Καθώς, πέραν άλλων, συνέπεται και αναμόχλευση ζητημάτων για τα Ελληνοτουρκικά. Με «πρώτη δόση» το θέμα των ΑΟΖ και ιδιαιτέρως σε υπό τουρκική αμφισβήτηση ελληνικές θαλάσσιες ζώνες. Τις οποίες τα τουρκικά βουλιμικά σύνδρομα όχι απλώς υποβλέπουν, αλλά κι ετοιμάζονται να τις ακρωτηριάσουν με τετελεσμένα. Όρα Καστελλόριζο.