Διεθνές Οικονομικό Βαρόμετρο

1

Όλοι οι αναλυτές της χρηματοπιστωτικής αγοράς συμφωνούν πλέον ότι η αξιοπιστία της Ευρωζώνης έχει φτάσει στο ναδίρ. Και τούτο οφείλεται κυρίως σε δύο λόγους: στη βραδύτητα λήψης αποφάσεων και στην πολυγλωσσία που επικρατεί μεταξύ των ιθυνόντων της Ευρωζώνης και της ΕΕ. Ο ένας παίζει τον ρόλο του σκληρού και όταν αυτός ο ρόλος «αποδοκιμάζεται», τότε ακολουθείται ένας άλλος τρόπος εφησυχασμού της κοινής γνώμης και της αγοράς γενικά. Κλασικό παράδειγμα αυτής της πολυφωνίας είναι η δήλωση του προέδρου του Eurogroup, ολλανδού Ντάισελμπλουμ, ο οποίος δήλωσε ότι η συμφωνία για τη διάσωση της οικονομίας της Κυπριακής Δημοκρατίας θα αποτελέσει πρότυπο για την επίλυση και άλλων παρομοίων καταστάσεων. Εννοώντας προφανώς ότι στη διάσωση του τραπεζικού συστήματος των ασθενών οικονομιών θα συμμετέχουν πλέον και οι καταθέτες, με «κούρεμα» των καταθέσεών τους. Η δήλωση αυτή επόμενο ήταν να ερμηνευτεί σαν κατάργηση της ασφάλειας των τραπεζικών καταθέσεων. Και προκάλεσε ένα αίσθημα αβεβαιότητας για ολόκληρο το τραπεζικό σύστημα της Ευρωζώνης. Όπως είναι γνωστό, στην Ευρωζώνη λειτουργούν με τις μεθόδους της Κύπρου και άλλα κράτη, όπως για παράδειγμα η Μάλτα και το Λουξεμβούργο, που παρέχουν ισχυρά κίνητρα για την προσέλκυση ξένων καταθέσεων και την εκεί εγκατάσταση offshore επιχειρήσεων. Έτσι, ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου (και μέχρι τώρα πρόεδρος του Eurogroup) καταδίκασε τις παραπάνω δηλώσεις του διαδόχου του στην προεδρία, Ολλανδού Ντάισελμπλουμ. Το ίδιο αναγκάστηκε να κάνει και ο εκπρόσωπος Τύπου της κ. Μέρκελ. Αυτή η πολυφωνία, που πηγάζει πολλές φορές και από την υπεράσπιση συμφερόντων, είναι που τραυματίζει την αξιοπιστία της Ευρωζώνης.

2

Η κατάσταση αυτή και η αβεβαιότητα γύρω από την εξασφάλιση των τραπεζικών καταθέσεων είχε συνέπεια την απομάκρυνση σημαντικών καταθέσεων από τις χώρες της Ευρωζώνης, σε χώρες εκτός. Και επιπλέον πολλοί αποταμιευτές, κυρίως ιδιώτες, έστρεψαν το ενδιαφέρον τους σε επενδύσεις σε χρυσό, καθώς συνειδητοποιούν ότι η κρίση στην Ευρωζώνη δεν έχει ακόμα λήξει και παραμένει η αβεβαιότητα καθόσον αφορά την ασφάλεια των καταθέσεων. Όλοι οι οικονομολόγοι και οι αναλυτές που ασχολούνται με τα δρώμενα στη χρηματοπιστωτική αγορά συμφωνούν ότι οι τιμές του χρυσού θα ανεβαίνουν και η τάση αυτή, που έχει εμφανιστεί εσχάτως, θα συνεχιστεί, δεδομένου ότι οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες (FED και ΕΚΤ) ακολουθούν πολιτική σχεδόν μηδενικών επιτοκίων. Κάτι που σημαίνει ότι οι καταθέσεις πλέον δεν αποδίδουν όπως παλαιότερα. Η επένδυση σε χρυσό πρέπει να έχουμε υπόψη ότι βλάπτει σοβαρά τις οικονομίες. Γιατί είναι νεκρά κεφάλαια που δεν συμμετέχουν καθόλου στην παραγωγική διαδικασία. Και για τον λόγο αυτό θα έπρεπε να αποφεύγονται δηλώσεις αξιωματούχων που να μειώνουν την εμπιστοσύνη των επενδυτών στο τραπεζικό σύστημα.

3

Στη Ρωσία συνέβη μια αλλαγή που κρύβει μεγάλη σκοπιμότητα. Ο Πρόεδρος Πούτιν διόρισε διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της χώρας του την Ελβίρα Ναμπιουλίνα, στην προσπάθειά του να μπορέσει να παίξει η Ρωσία ισχυρότερο ρόλο στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Σε μια εποχή που οι κεντρικοί τραπεζίτες ασκούν τεράστια επιρροή στη λήψη αποφάσεων γύρω από την οικονομική πολιτική των κρατών, η νέα κεντρική τραπεζίτης της Ρωσίας καλείται να παίξει έναν ισχυρό διεθνή ρόλο. Θεωρείται σοβαρή και ικανότατη οικονομολόγος και είχε διατελέσει και υπουργός των Οικονομικών της Ρωσίας. Η εκλογή της στη νέα θέση ικανοποίησε όχι μόνο τους φίλους του Πούτιν, αλλά ακόμη και τους αντιπάλους του, οι οποίοι αναγνωρίζουν τις ικανότητες της κ. Ναμπιουλίνα. Όλοι περιμένουν τώρα να λάβει συγκεκριμένα μέτρα προώθησης και ανάπτυξης της ρωσικής οικονομίας. Παρά το γεγονός ότι στη Ρωσία οι ανώτατοι κρατικοί λειτουργοί πολλά πράττουν αλλά λίγο μιλάνε, εν τούτοις οι δυτικοί οικονομικοί αναλυτές, αντλώντας πληροφορίες από το περιβάλλον της, υποστηρίζουν ότι θα λάβει μέτρα για να τονώσει την ανάπτυξη της ρωσικής οικονομίας, μειώνοντας τα τραπεζικά επιτόκια και αυξάνοντας τη ρευστότητά της. Και επιπλέον θα εισηγηθεί στον Πρόεδρο Πούτιν να εγκρίνει ένα ευρύτατο μεταρρυθμιστικό πλάνο σε ορισμένους τομείς της οικονομίας, που σήμερα την καθηλώνουν. Εάν όλα αυτά πραγματοποιηθούν, ασφαλώς το ρωσικό νόμισμα (ρούβλι) θα αποκτήσει και αυτό διεθνή εμβέλεια και θα επηρεάζει το παγκόσμιο νομισματικό σύστημα.