Δεν έχουμε ανάγκη από σωτήρες

Η συνέντευξη έγινε στο καμαρίνι του θεάτρου και ο Βασίλης Χαραλαμπόπουλος έδωσε μαθήματα φιλοξενίας. Ένας γλυκός άνθρωπος και ταλαντούχος ηθοποιός, που λέει αλήθειες, όπως ότι πάψαμε να είμαστε δημιουργικοί και ότι ο σύγχρονος Χίτλερ κάνει τους ανθρώπους να αυτοκτονούν, και μιλάει για την ανάγκη μιας νέας Μελίνας Μερκούρη αλλά και για τον απλήρωτο «Βαγγέλη», που σήμερα θα σκεφτόταν: «Κοίτα που πίστευα πως εγώ ήμουν λαμόγιο…».

// Δανείζομαι τον τίτλο του έργου «Αχ, αυτά τα φαντάσματα» και με αφορμή τον ήρωα, που όλα τα όνειρά του έχουν να κάνουν με πλούτη και με ύλη, θα ήθελα να σας ρωτήσω κατά πόσο οι Έλληνες ζούσαμε σε μια εικονική πραγματικότητα…
Όλοι οι άνθρωποι έχουμε τις δικές μας φαντασιώσεις. Τα πάθη μας, τα δράματά μας. Κάποιος που είναι τσιγκούνης, ζηλιάρης, βασανίζεται από τα δικά του φαντάσματα, που του κάνουν παρέα και τον ακολουθούν. Ο κάθε άνθρωπος πρέπει να παλέψει με αυτά τα φαντάσματα και να μη χαθεί σ’ ένα ψέμα, σε μια πλάνη. Αυτήν την πλάνη τη ζούσαμε. Νιώθαμε ότι ήταν όλα ωραία, όλα ήταν όμορφα, ότι δεν χρειάζεται να δουλεύουμε και πολύ για να βγάλουμε χρήματα και μπορούμε όλοι να είμαστε αφεντικά. Το κακό από όλη αυτήν τη φαντασίωση και το μεγαλοπιάσιμο ήταν ότι πάψαμε να είμαστε δημιουργικοί. Θεωρήσαμε ότι όλα μπορούν να μας έρθουν έτοιμα στο πιάτο. Βέβαια, κάποιοι, και δεν μιλάω μόνο για τους εσωτερικούς παράγοντες αλλά και για τους εξωτερικούς, μας έβαλαν σε αυτό το τριπάκι. Γίναμε μαριονέτες στα χέρια τους. Αυτή η εποχή της κρίσης, που μας ξύπνησε, μας έκανε να συνειδητοποιήσουμε την αλήθεια και μας πρόσφερε και κάτι άλλο: Μια νέα έναρξη. Δεν φτάνει μόνο να καυχιόμαστε για το ένδοξο παρελθόν μας και τους προγόνους μας. Έφτασε η στιγμή που θα πρέπει εμείς να δημιουργήσουμε ένα απλό αλλά μεγάλο μέλλον. Ας αρχίσουμε από την καθημερινότητά μας. Ας αρχίσουμε από εμάς και μετά ας τρέξουμε για το καλό των γύρω μας. Νομίζω ότι έτσι θα ήταν πολύ όμορφο να πούμε κάποια στιγμή ότι μαζί τα καταφέραμε.

// Θεωρείτε τους Έλληνες λίγο σοβινιστές;
Έχουμε μείνει στις δάφνες του παρελθόντος. Οι αρχαίοι Έλληνες δώσανε το φως στην ανθρωπότητα, οι σύγχρονοι έχουν σβήσει κάθε φως. Ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός δεν είναι ο πολιτισμός του παππού μου και του προπάππου μου. Έχουν περάσει πολλές γενιές, γιʼ αυτό ας απαγκιστρωθούμε από το παρελθόν. Είναι σημαντικό να πατάμε τα ίδια χώματα μʼ αυτούς που έφτιαξαν τον Παρθενώνα, αλλά ας δούμε τι μπορούμε να κάνουμε εμείς για αυτόν τον τόπο -μπορεί να είναι μικρά αυτά που θα κάνουμε, αλλά ουσιαστικά- και για τους ανθρώπους του.

// Οι Κύπριοι μας βάζουν τα γυαλιά. Και με το Σχέδιο Ανάν και τώρα με την κρίση. Εμείς αυτό το «όχι» το έχουμε καταπιεί απέναντι στην «τρόικα»;
Οι Κύπριοι είναι ένας πονεμένος λαός, και αυτός ο πόνος δεν είναι πολύ παλιός. Κατʼ αρχάς, το ʼ74 δεν είναι μακριά. Το Σχέδιο Ανάν, το «όχι» τους, δεν είναι μακριά. Οι Κύπριοι έχουν περάσει πολύ ζόρικες στιγμές, που αν μη τι άλλο τους κάνουν να είναι μια γροθιά. Οι Κύπριοι είναι ενωμένοι. Η Κύπρος είναι μια κουκκίδα που οι μεγάλοι παίζουν μαζί της κατά το δοκούν. Αλλά κι εμείς μια κουκκίδα είμαστε, ίσως λίγο μεγαλύτερη, στον χάρτη. Θα μπορούσαν και σʼ εμάς να κάνουν το ίδιο με τις καταθέσεις μας, αλλά δεν θα λύνανε κανένα πρόβλημα, άντε να βούλωναν το 7% του χρέους. Οι Έλληνες τα είχαν έξω τα λεφτά τους. Πάντως, όσον αφορά τους Κύπριους, το να ακούγεται ένα «όχι» σʼ αυτήν τη λαίλαπα και σʼ αυτήν την καταδρομή και την επιδρομή των γερμανικών δυνάμεων είναι κάτι. Για εμένα ο Χίτλερ τού σήμερα κινείται πιο υπόγεια και ύπουλα για να κατακτήσει τον κόσμο. Δεν χρειάζεται να σκοτώσει τον κόσμο, μπορεί να τους κάνει να αυτοκτονούν από τα χρέη. Είναι λίγο τρομακτικό αυτό που λέω, αλλά έχουμε συνειδητοποιήσει πόσο πιόνια είμαστε και πόσο αριθμοί; Και το πιο τρομακτικό είναι ότι όλοι αυτοί οι μεγάλοι που αποφασίζουν για τον κόσμο δεν έχουν ίχνος συναισθήματος. Αυτό μας κάνει να θέλουμε να το βάλουμε στα πόδια και να κρυφτούμε. Για μένα το πιο σημαντικό δεν είναι να με κάνουν να χάσω τα λεφτά μου, αλλά την αξιοπρέπειά μου.

// Υπάρχει σχέδιο ώστε να αλλοιώσει το σύστημα και τις ηθικές αξίες ενός λαού;
Το λάθος μας είναι ότι, όταν μας έριξαν το σχέδιο των εύκολων δανείων, παρασυρθήκαμε από το μέλι. Και πολλοί που ήταν λαμόγια έγλειψαν περισσότερο και πάτησαν οι ξένοι σʼ αυτό, λέγοντας ότι οι Έλληνες είναι τεμπέληδες και κλέφτες. Να το μάρκετινγκ του εξευτελισμού. Αν υπήρχαν πολιτικοί ηγέτες σοβαροί, που θα έβλεπαν το σχέδιο, θα έλεγαν «σταματήστε την εξαπάτηση». Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχουν πολιτικοί με αξίες, να αγαπάνε αυτόν τον τόπο και να αξίζουν τη θέση τους. Από την άλλη, θα μου πεις, περιμένεις έναν σωτήρα; Αυτό με τρομάζει περισσότερο. Γιατί δεν έχουμε ανάγκη από σωτήρες, ξέρουμε από την Ιστορία τι σημαίνουν οι σωτήρες… Αυτό που έχουμε ανάγκη είναι να ενωθούμε. Να γίνουμε μια οικογένεια, μια δύναμη. Οι κοινότητες πρέπει να μην αφήσουν κανέναν να πεινάσει. Αλλά τι λέω τώρα; Σʼ αυτήν τη χώρα ο ένας τρώει τον άλλον. Αν κάποιος ανέβει λίγο στη δουλειά του, οι υπόλοιποι θα του τραβήξουν το χαλί και θα του πουν: «Γιατί εσύ και όχι εγώ;». Γιʼ αυτό οι Έλληνες μόνο στο εξωτερικό, ως μονάδες, τα πάνε καλά.

// Ποιος ήταν ο λόγος που η σειρά «Με λένε Βαγγέλη», με έναν ήρωα που ήθελε να επανορθώσει για ό,τι κακό έκανε, είχε τόσο μεγάλη επιτυχία; Μήπως επειδή το καλό είναι ανταποδοτικό;
Όταν κάνεις ένα καλό, δεν πρέπει να έχεις στο μυαλό σου ότι θα ανταποδοθεί αυτό που κάνεις. Θα πρέπει να λειτουργούμε με τη στιγμιαία ικανοποίηση της πράξης που κάναμε. Φασούλι το φασούλι γεμίζει το σακούλι και στην ευτυχία. Κάποιος μπορεί να μας πετύχει σε μια κακή μας στιγμή και να πει «αυτός είναι πολύ κακός άνθρωπος». Σημασία δεν έχει αυτό. Σημασία έχει στο σύνολο της ζωής σου να βοηθάς και σιγά σιγά αλλάζουν όλα, ακόμη και με ένα χαμόγελο.

// Δίνετε σημασία στο χαμόγελο;
Ναι. Γιατί, αν ρωτήσεις όλο τον κόσμο τι είναι αυτό που τον τρελαίνει περισσότερο από αυτό που ζούμε, δεν θα σου απαντήσει η φτώχεια, αλλά η μελαγχολία. Παιδιά που έρχονται στο καμαρίνι μου λένε ότι δεν αντέχουν τη μελαγχολία του κόσμου. Δεν υπάρχει αισιοδοξία. Εμείς οι ηθοποιοί έχουμε αυτό το όπλο. Και όλα αυτά τα χρόνια που πετιούνταν λεφτά από δω και από κει, αν αυτό το κράτος έδινε λεφτά στον πολιτισμό, θα είχαμε σήμερα άλλη ψυχολογία. Η βαριά βιομηχανία μας είναι ο πολιτισμός μας. Ξέρεις πόσο σημαντικό θα ήταν, αντί να διαφήμιζαν οι ξένοι τη λαμογιά μας, να διαφήμιζαν τα θέατρά μας; Σʼ αυτήν τη μικρή πόλη την Αθήνα έχουμε τόσα θέατρα, που δεν έχουν άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, και βλέπουμε τους δικούς τους θεατρικούς συγγραφείς. Δεν έχουν ιδέα, όμως. Αν βρεθεί μια άλλη Μελίνα Μερκούρη στον θώκο του υπουργείου Πολιτισμού, ο σωστός άνθρωπος στη σωστή θέση και όχι ένας τεχνοκράτης, ίσως τους πληροφορήσει. Αλλά χρειάζονται άνθρωποι που να αγαπάνε αυτό που κάνουν.

// Ήταν στοίχημα για εσάς να πάρετε το θέατρο «Βρετάνια» και να πάει καλά;
Και να μην πήγαινε καλά, δεν θα πέθαινα, θα έκανα κάτι άλλο. Αλλά αγάπησα αυτό το θέατρο και ήθελα να φτιάξω κάτι όμορφο για τον κόσμο, ένα κλασικό έργο με ηθοποιούς που ταιριάζουν τα χνότα μας. Δεν έκανα μια παράσταση για να τʼ αρπάξω, αλλά μια παράσταση με πολύ ιδρώτα, με ουσία. Με τον Άρη Σερβετάλη βρισκόμαστε ύστερα από έντεκα χρόνια μετά το «Είσαι το ταίρι μου». Τον θαυμάζω για την πορεία του και έχουμε ωραίες αναμνήσεις από τότε γιατί περάσαμε καλά. Οι συντελεστές του έργου εργαζόμαστε με πάθος και με γλύκα. Έτσι κάνεις θέατρο. Το έργο θα πάει και του χρόνου και θα το ανεβάσουμε στη Θεσσαλονίκη.

// Σας αγχώνει που σας θεωρούν τη συνέχεια των μεγάλων κωμικών;
Δεν με αγχώνει, με τιμά. Πάντα ήμουν προσεκτικός στις επιλογές μου. Πάντα κάνω δουλειές που έχω λόγο να τις κάνω. Αγαπάω την κωμωδία και μʼ αγαπάει. Αγαπιόμαστε. Το αριστοφανικό το έχει ο Έλληνας. Ο Έλληνας έχει ένα φοβερό χιούμορ, και το χιούμορ δεν το κάνει το χρήμα. Κλειστήκαμε στο καβούκι μας γιατί δεν θέλαμε να μάθει ο γείτονας πώς βγάλαμε τα λεφτά μας. Τώρα που περνάμε όλοι το ίδιο δράμα, αρχίζουμε να γνωριζόμαστε. Σκέφτομαι τον κομμωτή που υποδυόμουν στους «Δέκα Μικρούς Μήτσους». Τι θα σχολίαζε τώρα; Το μαλλί της Μέρκελ; Ο Γαβαλάς μπήκε στη φυλακή, τα περιοδικά λάιφσταϊλ έκλεισαν. Μόνο η Μύκονος έμεινε. Αλλά η Μύκονος έχει μια αξία από μόνη της, δεν χρειάζεται διαφήμιση προς τα έξω. Εμείς δεν χωρούσαμε στη Μύκονο.

// Με την τηλεόραση τι γίνεται; Δεν αγαπάει τους έλληνες ηθοποιούς;
Η τηλεόραση αγαπάει προς το παρόν τους Τούρκους.

// Σας έχουν πληρώσει για το «Με λένε Βαγγέλη»;
Ο Βαγγέλης ξεκίνησε το 2010 και έχουμε 2013. Ελπίζω να τελειώσει το 2013 και να έχω… ξεπληρωθεί. Με τη βοήθεια του παραγωγού έχω πάρει κάποια λεφτά, όχι από τις ενέργειες του καναλιού. Είμαι υπερήφανος για τον Βαγγέλη. Ο κόσμος στον δρόμο μου έδινε μεγάλη αγάπη, περισσότερη από την επιτυχία άλλων σειρών. Ήταν λάθος στιγμή για το κανάλι που δεν στήριξε τη σειρά.

// Τι θα έλεγε ο Βαγγέλης στον Αφάνα σήμερα;
«Κοίτα να δεις που εγώ νόμιζα πως ήμουν λαμόγιο…». Ο Βαγγέλης ήταν φτωχολαμόγιο. Υπήρξαν άλλοι -και δεν αναφέρομαι μόνο σʼ αυτούς που είναι στον Κορυδαλλό- που έφαγαν πάρα πολλά. Μιλάμε για καταιγισμό δυνάμεων. Λαμόγια από εφορίες, ΙΚΑ, δήθεν ανάπηροι, επιχειρηματίες. Να ήταν μόνο πολιτικοί… Μακάρι να ξεκαθαριστεί το τοπίο, να μας αφήσουν να παράγουμε ακόμη και PONΥ αυτοκίνητα. Γιατί σε κάποιους τότε μπήκαμε στο μάτι και σταμάτησαν. Αυτή η χώρα δεν είναι μόνο για να αγοράζει. Είναι και για να παράγει. Είναι τρομακτικό να βλέπεις να φεύγουν νέοι απʼ αυτήν τη χώρα. Ποιοι θα μείνουν;