Φόβοι για πλήρη αφελληνισμό των τραπεζών
Σε αγκάθι για το πολιτικό σύστημα συνολικά, αλλά και για την κυβέρνηση, φαίνεται να εξελίσσεται όχι απλώς το θέμα της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, αλλά πρωτίστως το ισχυρό πλέον ενδεχόμενο πλήρους «αφελληνισμού» τους και κυρίως της ενδεχόμενης πλέον απώλειας από ελληνικά χέρια της μεγαλύτερης τράπεζας, της Εθνικής.
Δεν είναι λίγοι οι πολιτικοί παράγοντες, αλλά και οι οικονομικοί, που εκτιμούν ότι ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελου Βενιζέλου, στην πρόσφατη συνεδρίαση της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής, δεν επεσήμανε χωρίς λόγο τον κίνδυνο αφελληνισμού του τραπεζικού συστήματος, θέτοντας ως άξονα στη διαπραγμάτευση με την «τρόικα» τη διαφύλαξη της ελληνικότητας των τραπεζών.
Πρόκειται, όπως λένε οι ίδιοι κύκλοι, για την πρώτη δημόσια παραδοχή του προβλήματος από πολιτικό πρώτης γραμμής και κυβερνητικό εταίρο, καθώς εδώ και πολύ καιρό όλο αυτό το καυτό θέμα συζητιόταν παρασκηνιακά, αλλά ποτέ δεν άνοιξε δημόσια στο πολιτικό σκηνικό. Και αυτό διότι, όπως παραδέχονται πολιτικοί κύκλοι, υπάρχουν τεράστιες ευθύνες για όλη αυτήν την εξέλιξη και από την κυβέρνηση Παπανδρέου και από την κυβέρνηση Παπαδήμου, αλλά και από τη σημερινή κυβέρνηση, που δεν έχει πάρει επαρκείς πρωτοβουλίες προς αυτήν την κατεύθυνση. Σημείωναν, πάντως, πως και το «ενδιαφέρον του κ. Βενιζέλου μοιάζει όψιμο και λίγο υποκριτικό, αφού ως αντιπρόεδρος και υπουργός Οικονομικών της κυβέρνησης Παπαδήμου έχει ευθύνες για το σημείο που έχουν οδηγηθεί τα πράγματα».
Το πρόβλημα όμως είναι οξύτατο, αφού ιδιαίτερα η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ -και στην προεκλογική περίοδο- προσπαθούσαν να διαβεβαιώσουν οικονομικούς και επιχειρηματικούς παράγοντες, που πρωτίστως κινούνται στην Ελλάδα, πως βασικοί πυλώνες του τραπεζικού συστήματος θα μείνουν σε ελληνικά χέρια, καθώς υπήρχε ανησυχία ότι αν χαθεί πλήρως ο έλεγχος του τραπεζικού συστήματος, θα «στέγνωναν» και θα οδηγούνταν σε κατάρρευση ισχυρές ελληνικές επιχειρήσεις.
Όπως υπογραμμίζουν πολιτικοί παράγοντες που έχουν γνώση των διαβουλεύσεων με την «τρόικα», το θέμα δεν είναι αποκλειστικά και μόνο ότι θα υπάρχει ξένος επίτροπος στην Εθνική και στις άλλες τρεις τράπεζες (Alpha Bank, Eurobank και Πειραιώς) αλλά το κρίσιμο και βασικό είναι ότι κινδυνεύει να χαθεί πλήρως ο έλεγχος της διοίκησής της και δη του διοικητικού της συμβουλίου.
Έμπειρος πολιτικός, με μεγάλη κυβερνητική πείρα, τόνιζε με έμφαση τη φράση του πρώην διοικητή της Εθνικής, αείμνηστου Θ. Καρατζά, όταν υπό την επιρροή της τάσης της παγκοσμιοποίησης η Εθνική Τράπεζα, προς τα τέλη της δεκαετίας του ’90, έμπαινε στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης: «Προσοχή τώρα, μην αφελληνιστεί η Εθνική Τράπεζα, με μεταφορά του διοικητικού της συμβουλίου εκτός Ελλάδας». Αυτό θα μπορούσε να συμβεί αν κάποιος -ή κάποιο fund- εξαγόραζε το 25%, κάτι που θα αφαιρούσε τη δυνατότητα να μπορεί να ορίζει διοικητικό συμβούλιο στην Εθνική η ελληνική κυβέρνηση. Τώρα, όπως αναφέρουν οι ίδιοι παράγοντες, προωθείται ρύθμιση που δίνει τη δυνατότητα -αν περάσει- να ελέγχει το ΔΣ αυτός που θα αποκτήσει το 10%. Πρακτικά όχι μόνο θα μπορεί να ορίζει μη Έλληνες, αλλά θα μπορεί να μεταφέρει την έδρα της διοίκησης εκτός ελληνικών συνόρων. Μια ενδεχόμενη τέτοια εξέλιξη θα δημιουργήσει τεράστια προβλήματα στην πρόσβαση για δανεισμό μεγάλων και σοβαρών ελληνικών επιχειρήσεων, με δυσμενείς επιπτώσεις.