Διεθνές Οικονομικό Βαρόμετρο

1

Στο πλαίσιο του «νομισματικού πολέμου» που έχει ξεσπάσει, οι περισσότεροι ηγέτες της Ευρωζώνης διαπιστώνουν, έστω και αργά, ότι το ευρώ είναι υπερτιμημένο και αποτελεί το σοβαρότερο εμπόδιο στην εξαγωγική δραστηριότητα της Ευρωζώνης. Το ευρώ έχει επικίνδυνα πριονίσει την ανταγωνιστικότητα των ευρωζωνικών προϊόντων στις διεθνείς αγορές. Αυτά τόνισε ο Πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ, σε ομιλία του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 6-2-2013, και δήλωσε ότι βλέπει την ανταγωνιστικότητα της γαλλικής οικονομίας να πλήττεται. Η άποψη του κ. Ολάντ είναι ότι η Ευρωζώνη πρέπει με πρωτοβουλία των ηγετών της να αποφασίσει μια μακροπρόθεσμη συναλλαγματική ισοτιμία για το ευρώ. Και πρόσθεσε ότι «μια νομισματική ένωση πρέπει να έχει και συναλλαγματική πολιτική. Διαφορετικά η συναλλαγματική ισοτιμία που της επιβάλλεται δεν αντιστοιχεί στην πραγματική κατάσταση της οικονομίας. Μόνο το ευρώ δεν έχει κεντρική τράπεζα να το υπερασπιστεί στον νομισματικό πόλεμο που έχει ξεκινήσει». Ο κ. Ολάντ έχει δίκιο. Από το 2008 μέχρι σήμερα η ισοτιμία του ευρώ έχει ενισχυθεί έναντι του δολαρίου, της στερλίνας και του γιεν. Σ’ αυτές τις απόψεις του γάλλου Προέδρου αντέδρασε σφόδρα η γερμανική κυβέρνηση και υποστήριξε ότι η γερμανική συνταγή για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της Ευρωζώνης είναι η πλέον σωστή και επιβεβλημένη, καθώς στηρίζεται στη μείωση του κόστους εργασίας και σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας. Εκείνο που πρέπει να προσέξουν, κατά την άποψή μας, οι ηγέτες, είναι ότι η νομισματική πολιτική είναι το κυριότερο εργαλείο για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, μέσα από τον καθορισμό της ισοτιμίας του νομίσματος. Πάντως ο κ. Ολάντ, με αυτά που είπε, εννοεί ότι η ΕΚΤ δεν είναι σε θέση να υπερασπισθεί την εξαγωγική δραστηριότητα της Ευρωζώνης και συνεπώς καθίσταται αναγκαίο τα ηνία να τα αναλάβουν οι πολιτικοί ηγέτες των κρατών-μελών.

2

Προ ημερών, ο γνωστός γάλλος οικονομολόγος και διανοούμενος Ζακ Αταλί προέβη σε δηλώσεις σχετικές με την κατάσταση που επικρατεί στην Ευρωζώνη και ειδικά μίλησε για το σχέδιο λιτότητας, σε συνδυασμό με την ανάπτυξη. Καταδίκασε το σχέδιο λιτότητας για να δοθεί ώθηση στην ανάπτυξη. Λιτότητα και ανάπτυξη δεν μπορούν να συμβαδίσουν. Εάν συνεχιστεί η πολιτική που ακολουθείται σήμερα και η λιτότητα λάβει μεγαλύτερη επέκταση από τη σημερινή, τότε η ύφεση θα κυριαρχήσει σε όλες τις χώρες-μέλη της Ευρωζώνης και θα πλήξει και τη γερμανική οικονομία. Η πρόταση του κ. Αταλί είναι: «Επί ένα χρονικό διάστημα να σταματήσει να εφαρμόζεται η λιτότητα και να δοθεί έμφαση στην ανάπτυξη, ανάλογα με τη δομή και τις παραγωγικές ικανότητες της οικονομίας του κάθε κράτους-μέλους». Και όταν αποφευχθεί εντελώς ο κίνδυνος της ύφεσης και κριθεί ότι είναι αναγκαίο να υπάρξει μείωση του κόστους παραγωγής, τότε θα μπορεί να εφαρμοστεί, πλην των άλλων μέτρων, και ένα ήπιο πρόγραμμα λιτότητας. Δεν έχει άδικο ο γάλλος οικονομολόγος. Αυστηρή και εξοντωτική λιτότητα δεν μπορεί ποτέ να συνδυαστεί με ανάπτυξη. Και εδώ είναι το τεράστιο σφάλμα που διαπράττει και η σημερινή ελληνική κυβέρνηση. Ας σταματήσει λοιπόν ο κ. Σαμαράς να ονειρεύεται ότι με τη σημερινή οικονομική πολιτική θα μπορέσει να πετύχει ανάπτυξη. Αυτό είναι ένα από τα πολλά σφάλματα της «τρόικας».

3

Για να εκτιμήσει κανείς τις επιπτώσεις της ένταξης ενός κράτους στην Ευρωζώνη, θα αναφέρουμε στοιχεία από τις σκανδιναβικές χώρες. Στην ΕΕ είχαν ενταχθεί οι τρεις Σκανδιναβικές χώρες Σουηδία, Δανία και Φινλανδία. Στην Ευρωζώνη δέχτηκε να ενταχθεί μόνο η Φινλανδία, ενώ η Σουηδία και η Δανία διατήρησαν τα νομίσματά τους παρά τις πιέσεις που υπέστησαν. Ποια ήταν τα αποτελέσματα τώρα. Η Φινλανδία, όταν μπήκε στην Ευρωζώνη, είχε δημόσιο χρέος 11% του ΑΕΠ, σήμερα το δημόσιο χρέος της φτάνει στο 57% του ΑΕΠ. Η Δανία διατήρησε το δημόσιο χρέος στο 49% εδώ και 15 χρόνια. Η Σουηδία έχει σήμερα δημόσιο χρέος 37%, και πριν από 10 χρόνια ήταν στο 42% του ΑΕΠ. Σουηδοί και Δανοί πολιτικοί είναι περήφανοι, γιατί μπορούν να ασκήσουν την όποια πολιτική νομίζουν ότι είναι κατάλληλη και συντελεί στην εύρυθμη λειτουργία της οικονομίας τους, ενώ ταυτόχρονα εξυπηρετεί άριστα και τους πολίτες.