Κίνδυνος… «ατυχήματος» πριν από τις γερμανικές εκλογές!

Η ύφεση, που επιμένει να διαψεύδει ως υπεραισιόδοξες όλες τις προβλέψεις της «τρόικας», απειλεί να εκτροχιάσει την ομαλή υλοποίηση του ελληνικού προγράμματος τους επόμενους μήνες και να ανοίξει, με πρωτοβουλία του ΔΝΤ και σε χρόνο απολύτως ακατάλληλο για την Άνγκελα Μέρκελ, τη συζήτηση για νέο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δεν επικρατεί πλέον αισιοδοξία ότι η Ελλάδα θα καταφέρει να παραμείνει φέτος συνεπής στην πρόσφατη συμφωνία-«μπάλωμα» του ελληνικού προβλήματος, που εν ολίγοις προέβλεπε ότι τουλάχιστον φέτος, για πρώτη φορά από το 2010, θα επιτυγχάνονταν οι συμφωνημένοι με το Μνημόνιο στόχοι και η ύφεση θα περιοριζόταν στα όρια των αρχικών προβλέψεων. Εφόσον η Αθήνα επιτύγχανε αυτούς τους στόχους, η τελευταία συμφωνία προέβλεπε ότι στις αρχές του 2014 θα άνοιγε η συζήτηση για νέο «κούρεμα» του χρέους αλλά και για πρόσθετα κεφάλαια από την Ευρώπη, που θα κάλυπταν τα ανοίγματα της διετίας 2015-2016.

Στην Ουάσινγκτον φοβούνται, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, ότι η ύφεση φέτος θα είναι τελικά βαθύτερη από τις προβλέψεις και θα υπάρξουν σοβαρές αποκλίσεις στους δημοσιονομικούς στόχους. Αυτό θα σημαίνει, εξηγούν οι ίδιες πηγές, ότι στους προγραμματισμένους ελέγχους από την «τρόικα» του Μαΐου ή, το αργότερο, του καλοκαιριού, το Ταμείο θα είναι υποχρεωμένο εκ νέου να αμφισβητήσει τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους και να αξιώσει από τους Ευρωπαίους νέες διευθετήσεις, προειδοποιώντας ότι, σε αντίθετη περίπτωση, θα εγκαταλείψει το ελληνικό πρόγραμμα.

Όπως τονίζουν αναλυτές (χαρακτηριστική είναι η σχετική έκθεση που δημοσιοποίησε την Παρασκευή ο κορυφαίος ιαπωνικός οίκος Nomura), τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για την ύφεση στην Ελλάδα, που έδειξαν ότι το ΑΕΠ συρρικνώθηκε τελικά κατά 6,5% το 2012, οδηγούν σε αναθεώρηση των προβλέψεων για την ύφεση του 2013, που πλέον εκτιμάται ότι θα είναι τουλάχιστον 1% βαθύτερη από τις προηγούμενες προβλέψεις, φθάνοντας το –5,5%. Η δυσμενής εξέλιξη της ύφεσης, εκτιμά η Nomura, είναι πολύ πιθανό να υποχρεώσει το ΔΝΤ να ανοίξει εκ νέου το ζήτημα της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους και του επιβεβλημένου νέου «κουρέματος», πριν από τον Σεπτέμβριο.

Σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», από πολλές χώρες με σημαντική επιρροή στις αποφάσεις του διοικητικού συμβουλίου του ΔΝΤ ασκούνται έντονες πιέσεις να μην «κρυφτεί κάτω από το χαλί» η αδυναμία υλοποίησης του ελληνικού προγράμματος, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει ότι το ΔΝΤ θα θέσει θέμα «κουρέματος» χρέους σε μια περίοδο απολύτως ακατάλληλη για την Άνγκελα Μέρκελ.

Ορισμένες πληροφορίες, μάλιστα, αναφέρουν ότι η –«αναβαπτισμένη» στη λαϊκή ψήφο– αμερικανική διοίκηση Ομπάμα δεν έχει την πρόθεση να σεβασθεί τις πολιτικές ευαισθησίες της Μέρκελ: Αν οι εξελίξεις επιβάλλουν νέο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους πριν από τον Σεπτέμβριο, οι Αμερικανοί εμφανίζονται αποφασισμένοι να πιέσουν για άμεσες αποφάσεις, ακόμη κι αν αυτό θα υπονομεύσει τις εκλογικές προοπτικές της Μέρκελ, καθώς δεν θεωρούν απαραίτητη για τους δικούς τους σχεδιασμούς μια εκλογική πρωτιά της γερμανίδας καγκελαρίου. Αντιθέτως, μάλιστα, εκτιμούν ότι η παραμονή της «σιδηράς κυρίας της λιτότητας» στο τιμόνι της Ευρωζώνης αυτήν την περίοδο δεν εξυπηρετεί τους δικούς τους σχεδιασμούς για την υπέρβαση της ευρωπαϊκής κρίσης.

Στα τυφλά

Γεγονός είναι, όμως, ότι η κυβέρνηση δεν έχει αυτήν τη στιγμή «σχέδιο Β» για να διαχειρισθεί ενδεχόμενο εκτροχιασμό του προγράμματος, που θα οδηγήσει σε πρόωρο άνοιγμα της συζήτησης για «κούρεμα». Σε αυτήν την περίπτωση, το πιθανότερο είναι ότι η τύχη της Ελλάδας θα κριθεί, για άλλη μια φορά, από τους «μεγάλους», με την Αθήνα απλώς να παρακολουθεί την αναμέτρησή τους, ελπίζοντας απλώς ότι δεν θα πέσει θύμα των διασταυρούμενων πυρών.

Η ελεύθερη πτώση συνεχίζεται…

Στο μεταξύ, από όλες τις πλευρές διαφαίνεται ότι το ελληνικό πρόγραμμα ήδη καρκινοβατεί, καθώς συνεχίζεται η ελεύθερη πτώση της οικονομίας, που προκαλεί τεράστιες δημοσιονομικές πιέσεις, οι οποίες είχαν υποτιμηθεί στη φάση του σχεδιασμού και του νέου Μνημονίου (άλλη μια… αστοχία πολλαπλασιαστών).

Με την ύφεση να φθάνει στο -6,5% το 2012 και την ανεργία να ξεπερνά ήδη το 27% και να εκτιμάται από το ΚΕΠΕ ότι φέτος θα φθάσει στο 30%, στα δημόσια έσοδα έχει ανοίξει μια «διπλή τρύπα»: Όχι μόνο τον Φεβρουάριο δεν διαφαίνεται η παραμικρή ένδειξη βελτίωσης των κρατικών εσόδων, σε σχέση με τα απογοητευτικά στοιχεία για τον Ιανουάριο, αλλά και τα ασφαλιστικά ταμεία εκτιμάται τώρα ότι θα έχουν το 2013 πολύ λιγότερα έσοδα από τα προβλεπόμενα στο Μνημόνιο. Ειδικότερα, σε ειδική κυβερνητική σύσκεψη που έγινε αυτήν την εβδομάδα για να εξετασθεί το πρόβλημα των Ταμείων διατυπώθηκε η εκτίμηση ότι τα έσοδά τους φέτος θα μειωθούν σε διπλάσιο ποσοστό έναντι των στόχων του Μνημονίου (15% αντί 7,5%), ανοίγοντας άλλη μια «τρύπα» της τάξεως των 750 εκατ. ευρώ στη δημοσιονομική διαχείριση του 2013, εάν δεν υπάρξει κάποια διορθωτική κίνηση.

Στο πεδίο των κρατικών εσόδων, το οικονομικό επιτελείο προσπαθεί να τα τονώσει, αλλά με σπασμωδικές κινήσεις, που τελικά επιτείνουν το πρόβλημα των άδειων ταμείων. Είναι χαρακτηριστικό ότι αυτήν την εβδομάδα έγιναν αρχικά «διαρροές» από το οικονομικό επιτελείο για εξαιρετικά αυστηρή αντιμετώπιση των οφειλετών, με πλήρη ενεργοποίηση των μέτρων αναγκαστικής είσπραξης για μικρές οφειλές. Στη συνέχεια, όμως, η κατεύθυνση των «διαρροών» άλλαξε και έγινε λόγος για ηπιότερη μεταχείριση των οφειλετών από τους εφόρους, με εξάντληση όλων των περιθωρίων για ρύθμιση των οφειλών σε δόσεις.