Δεν αποτελεί η Αργεντινή μοντέλο για τον ΣΥΡΙΖΑ

Δίνει απαντήσεις στα σχόλια για το κύμα λεηλασιών που συνέπεσε χρονικά με την παρουσία της αντιπροσωπείας του ΣΥΡΙΖΑ στην Αργεντινή. Περιγράφει τις συνθήκες διαβίωσης στη μακρινή χώρα, για την οποία ξεκαθαρίζει ότι δεν αποτελεί μοντέλο υιοθέτησης για τον ΣΥΡΙΖΑ, ενώ τονίζει πως «το ευρώ από μόνο του δεν είναι το πρόβλημα».

// Θα ήθελα να ξεκινήσουμε με το σκεπτικό και τη σκοπιμότητα με την οποία σχεδιάστηκαν τα ταξίδια της αντιπροσωπείας του ΣΥΡΙΖΑ στη Λατινική Αμερική…
Το ταξίδι του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ στη Λατινική Αμερική -και συγκεκριμένα στη Βραζιλία και στην Αργεντινή- εντάσσεται στη βαθιά τομή που επιδιώκει η ριζοσπαστική Αριστερά σε μια πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική που έχει ανάγκη η χώρα μας. Οι δυο χώρες στην πολύπαθη Λατινική Αμερική έχουν μια συσσωρευμένη πολύτιμη εμπειρία καθόλου ευχάριστη, που τις οδήγησε στη χρεοκοπία κάτω από το νεοφιλελεύθερο δόγμα του ΔΝΤ. Η Βραζιλία το 1987 και η Αργεντινή το 2001. Ο συμβολισμός είναι ιδιαίτερα σημαντικός, μιας και οι δυο χώρες, μέλη των G-20, σήμερα βαδίζουν σε ένα μετα-νεοφιλελεύθερο δρόμο με στοιχεία ρήξης με τη νέα τάξη πραγμάτων, που δεν μπορεί να αντιγραφεί, λόγω των μεγάλων διαφορών, αλλά μπορεί να μας εξοπλίσει με πολύτιμα στοιχεία. Επίσης ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά κυρίως η χώρα μας, έχει ανάγκη από συμμάχους σε κυβερνητικό, πολιτικό, αλλά και κινηματικό επίπεδο. Η διεθνοποίηση της βαθιάς κρίσης που ταλανίζει την Ελλάδα, αλλά και την ΕΕ, είναι απόλυτα αναγκαία. Το διεθνές οδοιπορικό μας θα συνεχιστεί.

// Πολλοί είπαν ότι η συγκυρία της επίσκεψής σας στην Αργεντινή όχι μόνο δεν σας βοήθησε, αλλά αντιθέτως σας έβλαψε. Τουλάχιστον αυτή η εικόνα δημιουργήθηκε σε πολλά ΜΜΕ εδώ, λόγω του κύματος λεηλασιών, αλλά και των νεκρών… Εικόνες που μετέδωσαν τα δίκτυα σε όλο τον κόσμο. Πώς αντιδράσατε στα σχόλια, που μαθαίνατε ότι γίνονταν στην Αθήνα, περί ευχής του προέδρου να γίνουμε Αργεντινή;
Τα περισσότερα ΜΜΕ στην Ελλάδα εντάσσονται στη συστημική λογική «για όλα φταίει ο ΣΥΡΙΖΑ», επομένως δεν περιμέναμε καμιά άλλη μιντιακή αντιμετώπιση. Σε ό,τι αφορά το ταξίδι μας στη Βραζιλία και στην Αργεντινή διαπιστώσαμε τεράστιο ενδιαφέρον για την ελληνική πτυχή της νεοφιλελεύθερης θύελλας, για αυτόν τον λόγο μας υποδέχτηκαν στο υψηλότερο δυνατό θεσμικό, κινηματικό και πολιτικό επίπεδο. Η λεηλασία ενός πολυκαταστήματος σε μια απομακρυσμένη περιοχή στην Αργεντινή, στην επαρχία Νεουκέν, αποδεικνύει ότι σοβαρές ασυμμετρίες στην κοινωνία της, εντός του καπιταλισμού με τις μεγάλες αντιφάσεις, συνεχίζουν να υπάρχουν. Αλλά κάτι το οποίο διέφυγε, όλως τυχαίως (;), από τα κυρίαρχα ΜΜΕ είναι ότι χιλιάδες ακτήμονες εργάτες γης, που έμειναν άνεργοι, μετά την καταστροφή μιας τεράστιας έκτασης από την έκρηξη ηφαιστείου στην Κορδιλιέρα των Άνδεων, όπου η συγκομιδή μήλων αποτελεί τη βασική εργασία χιλιάδων εργατών, ενισχύθηκαν από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση με έκτακτα επιδόματα, ενώ οι τοπικές αντιπολιτευόμενες αρχές δεν ανταποκρίθηκαν στο ελάχιστο στις ανάγκες των εξαθλιωμένων. Έτσι, η έκρηξη του ηφαιστείου μπορεί να ήταν η αφορμή για την κοινωνική «έκρηξη» και λεηλασία των δύο ημερών. Η λεηλασία της αλήθειας από τα συστημικά ΜΜΕ είναι ένα άλλο θέμα. Η κατά «Πάγκαλο» εκδοχή είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να ενεργοποιεί ακόμα και ηφαίστεια.

// Εσείς, που είστε γεννημένος και έχετε ζήσει στο Μπουένος Άιρες, δώστε μας μια εικόνα από τη μακρινή Αργεντινή… Για το ποιες είναι τώρα οι εκεί συνθήκες διαβίωσης, σε σχέση με το παρελθόν.
Η Αργεντινή είναι η χώρα όπου υπήρξε το πρώτο νεοφιλελεύθερο ακραίο πείραμα, που την οδήγησε στην πτώχευση, στον 21ο αιώνα. Ο καπιταλισμός στην πιο άγρια έκφρασή του έφερε μια χώρα που μπορεί να τροφοδοτεί με διατροφικά προϊόντα και αγορές άνω των 200 εκατομμυρίων κατοίκων, στο σημείο την ίδια στιγμή να πεθαίνουν τα παιδιά της από ασιτία. Η πρωτοφανής πολιτική της πολυεπίπεδης κρίσης είχε αντιφατικά στοιχεία, που ακόμη και σήμερα μελετούνται. Οι σημερινοί δρόμοι είναι μετα-νεοφιλελεύθεροι, με τεράστια προβλήματα άλλου χαρακτήρα και άλλων δεδομένων. Τα κινήματα, τα συνδικάτα, αλλά και ο απλός λαός δεν εξιδανικεύει τη σημερινή Αργεντινή. Το σίγουρο είναι ότι δεν θέλει να γυρίσει πίσω. Οι χαμηλοσυνταξιούχοι το 2001 ζούσαν ως επαίτες. Σήμερα η σύνταξη τους έχει ανέβει 50 φορές. Ακόμη δεν είναι αρκετή, αλλά η λιτότητα και οι ιδιωτικοποιήσεις έχουν φρενάρει, ενώ ο πλούτος της χώρας επιστρέφει στο Δημόσιο, ως πηγή και μοχλός ανάπτυξης στη στρατηγική για την αναδιανομή του πλούτου. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ δεν υιοθετεί μοντέλα, απλώς διαπιστώνει ότι υπάρχουν άλλοι δρόμοι και διεθνείς εμπειρίες, όταν υπάρχει ισχυρή πολιτική βούληση για να αποδράσουμε από τη φυλακή του νεοφιλελευθερισμού και να ανοίξουμε δρόμους για την ανοικοδόμηση της πατρίδας μας.

// Οι πληροφορίες κάνουν λόγο για έναν πληθωρισμό που αγγίζει το 23% ετησίως. Μάλιστα, πολλά ευρωπαϊκά Μέσα Ενημέρωσης γράφουν ότι «Η Φερνάντεζ έδωσε αυξήσεις στους μισθούς και τις συντάξεις, όμως η απώλεια της αγοραστικής δύναμης των πολιτών, εξαιτίας του πληθωρισμού, δημιουργεί προβλήματα στην καθημερινότητα». Μια τέτοια χώρα μπορεί να αποδειχθεί χώρα πρότυπο για την Ελλάδα;
Επανέρχομαι στο αγαπημένο μοτίβο ορισμένων, που «αργεντινοποιούν» τα πάντα. Επικίνδυνο και αφελές. Καμία χώρα δεν είναι μοντέλο για τον ΣΥΡΙΖΑ. Οι ανατροπές στην Ιστορία γράφονται από τους λαούς, όταν τα οράματα και όνειρα γίνονται χειροπιαστά. Τέτοιες ανατροπές είδαμε πολλές, αρκετές από αυτές στη Λατινική Αμερική. Καμιά δεν έμοιαζε με την άλλη, πόσω μάλλον η δική μας, που προδιαγράφεται ως ανάγκη των καιρών και του λαού μας. Η αγοραστική δύναμη, ο πληθωρισμός, είναι δείκτες που η αγορά επίμονα προβάλλει. Δεν το αγνοώ. Αλλά πιο σημαντικοί είναι οι δείκτες της απασχόλησης, της πρόσβασης στην ποιοτική δημόσια υγεία και παιδεία, της παιδικής θνησιμότητας, του προσδόκιμου ζωής, των αυτοκτονιών, της κατάθλιψης, της μαζικής μετανάστευσης της νεολαίας. Ακόμα και το χαμόγελο και ο έρωτας ενδεχόμενα να είναι δείκτες που η Αριστερά πρέπει να εντάξει στις αναλύσεις της. Ας σκεφτούμε πιο ανορθόδοξα και δημιουργικά. Έτσι μπορούμε να αλλάξουμε τις ζωές μας.

// Το ημερομίσθιο των εργαζομένων εκεί, πού κυμαίνεται; Και υπάρχει τελικά σύγκριση του μέσου Βραζιλιάνου ή του μέσου Αργεντίνου με τον μέσο Έλληνα;
Το μέσο ημερομίσθιο δεν είναι συγκρίσιμο με το δικό μας, γιατί οι οικονομίες μας, το γεωπολιτικό μας περιβάλλον, γενικότερα αρκετά στοιχεία, είναι εντελώς διαφορετικά. Ο βασικός μισθός στη Βραζιλία είναι γύρω στα 400 ευρώ, λίγο πιο κάτω στην Αργεντινή. Το εισιτήριο στα μέσα μεταφοράς είναι περίπου 20 λεπτά. Αυτά τα στοιχεία και άλλα, κατά την γνώμη μου, δεν επαρκούν για μια ολοκληρωμένη ανάλυση. Αυτό που κρατάμε είναι ότι η ανεργία στα «πέτρινα» χρόνια του ΔΝΤ ήταν στο 22% και 24%, ενώ σήμερα είναι 5% και 7%. Η πλήρης απασχόληση, η ποιότητα της κοινωνικής ασφάλισης, η κοινωνική πτυχή της εργασίας, η αλληλέγγυα οικονομία, όλα αυτά τα στοιχεία αποτελούν για μας μια πιο ολοκληρωμένη αναζήτηση και διερεύνηση. Το πρόγραμμά μας είναι σε συνεχή επεξεργασία, δεν βολευόμαστε στα εύκολα. Όσο πιο σύνθετες είναι οι προκλήσεις, τόσο πιο συναρπαστικό το πολιτικό μας σχέδιο και η υλοποίησή του.

// Πέρα από τις επίσημες επαφές που είχε η αντιπροσωπεία και στις δύο χώρες, ο κόσμος πώς σας υποδέχτηκε; Ποια είναι η εικόνα που υπήρξε εκεί για την επίσκεψη του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης; Δόθηκε έμφαση από τα ΜΜΕ;
Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα ευχάριστο πολιτικό -αλλά και ελπιδοφόρο- «αίνιγμα» σε έναν πολύ βαρετό κόσμο. Μας συγκλόνισε η υποδοχή του απλού κόσμου, που βίωσε ό,τι βιώνουμε εμείς σήμερα. Ο οίκτος δεν είναι ευχάριστο συναίσθημα, δεν το συναντήσαμε, αντίθετα η αλληλεγγύη εκφράζεται πολλαπλά, σε κυβερνητικό, πολιτικό και κινηματικό επίπεδο. Επιστρέψαμε πιο αισιόδοξοι, πιο σοφοί, με γεμάτες βαλίτσες από νέους συμμάχους και φίλους. Στο πρόσωπο της ηγεσίας μας εναποθέτουν ελπίδες, γιατί η Ιστορία δεν τελειώνει. Το κόκκινο νήμα της μπορεί με μια ακόμη κλωστή να τυλίξει όλον τον πλανήτη και τότε οι λαοί θα είναι πράγματι ανίκητοι.

// Ο ΣΥΡΙΖΑ αδιαμφισβήτητα βλέπει τη λύση στην οικονομική κρίση που πλήττει τη χώρα μας εντός του ευρώ και μάλιστα αυτές τις ημέρες ο πρόεδρος κατέστησε σαφές σε όλες του τις συνομιλίες ότι το ευρώ είναι πλεονέκτημα για τη χώρα. Αυτή του η θέση θεωρείται στροφή; Γιατί δεν μπορεί να συμβαδίσει με την άποψη ότι ταυτόχρονα καταγγέλλουμε τα Μνημόνια…
Η Ευρωζώνη δεν χρειάζεται τον ΣΥΡΙΖΑ για να τιναχτεί στον αέρα. Το πράττει με τις αυτοκαταστροφικές πολιτικές της γερμανικής οικονομικής ηγεμονίας. Το πρόβλημα δεν είναι το ευρώ από μόνο του, αλλά ολόκληρο το σύστημα οικονομικής και πολιτικής χειραγώγησης που το συνοδεύει. Η αντιφατικότητα στην Ευρωζώνη, αλλά και στην ΕΕ, είναι δεδομένη. Η ριζοσπαστική Αριστερά ανοίγει δρόμους ουσιαστικής ρήξης με το κυρίαρχο μοντέλο, αλλά ταυτόχρονα μπορεί να οικοδομήσει μια οικονομική και νομισματική αρχιτεκτονική σε Ελλάδα και Ευρώπη. Η Ευρωζώνη, εάν συνεχίσει με τη σημερινή της δομή και την υπερεκμετάλλευση του Ευρωπαϊκού Νότου, θα μετατραπεί σε «λαιμητόμο» των ευρωπαϊκών λαών σε πρώτη φάση.

// Στη «μάχη» εντός του ευρώ, ποια είναι τελικά η βοήθεια που μπορούν να μας δώσουν αυτές οι δύο χώρες; Ή ποιες άλλες χώρες θα μπορούσαν, κατά τη γνώμη σας, να μας βοηθήσουν;
Καμία χώρα δεν μπορεί να ανταπεξέλθει σήμερα στην ΕΕ, πόσω μάλλον εμείς, εάν δεν έχουμε μια πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική που αντλεί νέες δυνατότητες από τα πλεονεκτήματα που διαθέτουμε. Πώς είναι δυνατόν η χώρα μας να μην έχει ενεργειακούς εταίρους… Γιατί δεν αξιοποιούμε στο εμπόριο, στον πολιτισμό, στην πολιτική τα εργαλεία των αναβαθμισμένων διακρατικών σχέσεων, όχι μόνο με τις δυο χώρες που αναφέρετε, αλλά με μια σειρά άλλες, εντός και εκτός ΕΕ; Η γεωπολιτική δυναμική της χώρας μας, αλλά και ο αστείρευτος ανθρώπινος πλούτος της, μπορούν να γίνουν η ατμομηχανή μεγάλων και καινοτόμων προοδευτικών και σοσιαλιστικών αλλαγών. Η φαρμακοβιομηχανία, η ενεργειακή και διατροφική επάρκεια των χωρών που προαναφέραμε αποτελούν σημαντικές πτυχές μιας ουσιαστικής και αναβαθμισμένης πολιτικής και διακρατικής σχέσης, αμοιβαία επωφελούς για όλους μας.

// Με αφορμή την υπόθεση της λίστας Λαγκάρντ, που βρίσκεται στο επίκεντρο της επικαιρότητας αυτές τις μέρες, οι πλούσιοι σε Βραζιλία και Αργεντινή, κ. Ήσυχε, πληρώνουν; Αν ναι, με ποιον τρόπο και πώς έχουν καταφέρει να τους κάνουν να πληρώνουν και ποιοι θεωρούνται πλούσιοι;
Οι πλούσιοι, αλλά και οι «χρήσιμες» τράπεζες και funds, οι φορολογικοί παράδεισοι, πρέπει να αντιμετωπιστούν με αμείλικτο και μεθοδικό τρόπο. Για λογούς κοινωνικής δικαιοσύνης, ηθικής τάξης και πολιτικής ουσίας. Στη Βραζιλία και στην Αργεντινή η φορολογική νομοθεσία είναι ιδιαίτερα αυστηρή, αλλά και σύνθετη. Ατέλειες υπάρχουν, όπως και προβλήματα πολλά. Μετρά όμως η πρόθεση, η κατεύθυνση, το βάθεμα της σύγκρουσης με τη διαπλοκή και την παρανομία. Εμείς έχουμε να διδαχτούμε πολλά, κυρίως στο θέμα της πολιτικής βούλησης. Όπου είναι ανέκδοτο πλέον ποιοι πληρώνουν το «μάρμαρο». Ο παράδεισος των πλουσίων συνήθως είναι και ο εφιάλτης του φτωχού. Καιρός να αντιστραφούν οι ρόλοι.