Το «στοπ» στον… Ηρώδη και τα μυστικά του φορολογικού

Στο «φίνις» της διαπραγμάτευσης, ο ανώτατος φορολογικός συντελεστής έπεσε στο 40%, αλλά θα επιβαρύνει εισοδήματα από μόλις 40.000 ευρώ και πάνω, ενώ νέα βάρη, υπό τη μορφή ακόμη πιο «τσουχτερού» τέλους επιτηδεύματος, προστέθηκαν στις πλάτες των επαγγελματιών.

Η κεντρική κατεύθυνση του νέου φορολογικού νομοσχεδίου είναι πάντως καθαρά εισπρακτική. Στόχος, η πρόσθετη «συγκομιδή» εσόδων 2,5 δισ. ευρώ ετησίως. Έτσι:

«Βρέχει» επιβαρύνσεις

= Η συνολική φορολογική επιβάρυνση μισθωτών και συνταξιούχων, που είχε αυξηθεί σε πρωτοφανή βαθμό το 2012, δεν πρόκειται να μειωθεί, παρά μόνο οριακά (λιγότερο από 100 εκατ. ευρώ, όπως υπολογίζει το υπ. Οικονομικών). Η εσωτερική κατανομή των επιβαρύνσεων, βεβαίως, αλλάζει: όσοι μισθωτοί δηλώνουν μέχρι 25.000 ευρώ θα έχουν μικρή ελάφρυνση, αλλά οι θεωρούμενοι ως «έχοντες», με εισοδήματα άνω των 25.000 ευρώ, θα επιβαρυνθούν.

= Κατά τα άλλα, όμως, «βρέχει» επιβαρύνσεις για μεγάλες κοινωνικές κατηγορίες: όλοι οι ελεύθεροι επαγγελματίες και επιτηδευματίες θα φορολογούνται με 26% από το πρώτο ευρώ εισοδήματος, ανεξαρτήτως αν είναι ειλικρινείς ή φοροαποφεύγουν. Ο φόρος των εταιρικών κερδών αυξάνεται από 20% στο 26%, με μείωση του συντελεστή για τα μερίσματα από 25% στο 10% (οι μεγάλες επιχειρήσεις ήδη είχαν καταφέρει να αποφεύγουν αυτόν τον φόρο, καθώς είχαν καταργήσει τις πληρωμές μερισμάτων και προχωρούσαν σε αφορολόγητες επιστροφές κεφαλαίου στους μετόχους). Οι αγρότες για πρώτη φορά μπαίνουν στο παιχνίδι των φορολογικών βαρών, καθώς από το 2015 θα φορολογούνται με βάση τα βιβλία τους. Η «τρόικα» περιμένει την τελική μορφή του νομοσχεδίου για να κρίνει αν οι αλλαγές στο φορολογικό θα φέρουν τα αναμενόμενα έσοδα των 2,5 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με πληροφορίες, η «τρόικα» θεωρεί τον στόχο υπερβολικά φιλόδοξο και εκτιμά ότι δύσκολα θα καλυφθεί, γι’ αυτό και αναμένεται ότι αμέσως μετά την ψήφιση του φορολογικού νομοσχεδίου θα ασκήσει πιέσεις για πρόσθετες περικοπές δαπανών, ώστε να καλυφθεί το κενό.

Η νέα κλίμακα

Η μεγάλη αλλαγή του νέου φορολογικού συστήματος κρύβεται στην κλίμακα και στη φορολογική μεταχείριση των φορολογούμενων με προστατευόμενα μέλη. Από το 2013 καταργούνται όλα τα αφορολόγητα όρια, βασικό και πρόσθετα (για τα παιδιά). Στη θέση τους έρχεται επιστροφή φόρου έως 1.950 ευρώ για όλους τους φορολογούμενους με εισοδήματα μέχρι 42.000 ευρώ αλλά και μια νέα πολιτική επιδότησης όλων των οικογενειών, από το πρώτο παιδί.

Ειδικότερα:

= Για τα εισοδήματα έως 25.000 ευρώ, μισθωτοί, συνταξιούχοι και απασχολούμενοι με μπλοκάκι σε έναν έως τρεις εργοδότες (οιονεί μισθωτοί) θα φορολογούνται με συντελεστή 21% στο σύνολο του εισοδήματος. Από 25.001 ευρώ έως 40.000 ευρώ, ο συντελεστής ανεβαίνει στο 36% και από τα 40.000 ευρώ και πάνω εισάγεται ο νέος υψηλός συντελεστής του 40%, που με την παλαιά κλίμακα εφαρμοζόταν σε εισοδήματα άνω των 60.000 ευρώ.

=Στον φόρο που αναλογεί με βάση τη νέα κλίμακα δίνεται έκπτωση 1.950 ευρώ χωρίς δικαιολογητικά. Η έκπτωση παρέχεται ολόκληρη για όσους έχουν εισόδημα έως 18.000 ευρώ, μειώνεται κατά 50 ευρώ για κάθε 1.000 ευρώ εισοδήματος για όσους έχουν εισόδημα από 18.000 έως 29.000 ευρώ και μειώνεται κατά 100 ευρώ για κάθε 1.000 ευρώ εισοδήματος για το εισόδημα από τα 29.000 ευρώ και πάνω (δηλαδή, η έκπτωση μηδενίζεται για τα εισοδήματα άνω των 42.000 ευρώ). Με αυτό το σύστημα, το υπουργείο Οικονομικών εκτιμά ότι στην πράξη το αφορολόγητο όριο αυξάνεται από τα 5.000 στα 9.000 ευρώ και είναι κερδισμένοι όλοι οι μισθωτοί και συνταξιούχοι με εισοδήματα έως 25.000 ευρώ.

= Από αυτό το σημείο και πάνω αρχίζουν οι επιβαρύνσεις, που φθάνουν σε πολύ υψηλά ποσά μετά τα 42.000 ευρώ, όπου εκμηδενίζεται η έκπτωση φόρου και ένα μέρος του εισοδήματος «πέφτει» στον ανώτατο συντελεστή του 40%. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε έναν μισθωτό με εισόδημα 45.000 αναλογεί φόρος 12.650 ευρώ.

Για τους ελεύθερους επαγγελματίες και επιτηδευματίες, για εισόδημα έως 50.000 ευρώ ο συντελεστής ορίζεται σε 26% και για τα εισοδήματα πάνω από τα 50.000 ευρώ ανεβαίνει στο 32%, ενώ δεν θα δικαιούνται την επιστροφή των 1.950 ευρώ.

Αφαίμαξη 235 εκατ. ευρώ!

Εξάλλου, οι επαγγελματίες και οι επιχειρήσεις θα πληρώσουν έναν πρόσθετο «λογαριασμό» 235 εκατ. ευρώ, καθώς αυξάνεται από 500 σε 650 ευρώ το τέλος επιτηδεύματος για επαγγελματίες και από 500 σε 1.000 ευρώ για τις επιχειρήσεις (θα πληρώνουν και 300 ευρώ για κάθε υποκατάστημα). Το υπουργείο Οικονομικών δέχθηκε, πάντως, να μην πληρώνουν τέλος επιτηδεύματος οι νέοι επαγγελματίες για τα τρία πρώτα χρόνια της δραστηριοποίησής τους και να εξαιρεθούν από το τέλος οι απασχολούμενοι με μπλοκάκι σε έως και τρεις εργοδότες.

Αυτοτελώς θα φορολογούνται τα εισοδήματα από ενοίκια, με τρόπο που ευνοεί όσους έχουν μικρά εισοδήματα: μέχρι 12.000 ευρώ ετήσιο εισόδημα από ενοίκια, ο συντελεστής θα είναι 10% και θα ανεβαίνει στο 33% από αυτό το ποσό και πάνω.

Τα παιδιά

Μετά την κατάργηση του πρόσθετου αφορολόγητου ορίου για τα παιδιά, η κυβέρνηση καθιερώνει επίδομα 50 ευρώ από το πρώτο παιδί (το ακριβές ποσόν δεν έχει προσδιορισθεί), το οποίο για τις 150.000 πολύτεκνες οικογένειες θα προσαυξάνει τα επιδόματα πολυτέκνων.

Δηλαδή οι πολύτεκνοι που λάμβαναν μέχρι σήμερα πολυτεκνικό επίδομα 528 ευρώ το έτος ανά παιδί, με το νέο καθεστώς θα λαμβάνουν 500 ευρώ ανά παιδί ως πολυτεκνικό επίδομα και επιπλέον 50 ευρώ τον μήνα ανά παιδί στο πλαίσιο της ενίσχυσης όλων των οικογενειών με παιδιά. Έτσι, μια οικογένεια με 3 παιδιά και με φορολογητέο εισόδημα ως 33.000 καθαρά (χωρίς ασφαλιστικές εισφορές και κρατήσεις υπέρ τρίτων) θα παίρνει στο εξής διπλάσια επιδότηση, που «ισοφαρίζει» τις απώλειες από την κατάργηση του πρόσθετου αφορολόγητου ορίου.