Αντάρτικο τραπεζιτών

Όμως, οι τραπεζίτες εκτιμούν ότι η επαναγορά θα οδηγήσει με μαθηματική βεβαιότητα στην κρατικοποίηση των μεγαλύτερων τραπεζών της χώρας, καθώς είναι πολύ δύσκολο να συγκεντρώσουν τα 2,5 δισ. ευρώ που απαιτούνται από τους μετόχους τους. Επίσης, έχουν προειδοποιήσει την κυβέρνηση ότι δεν πρόκειται να βάλουν την υπογραφή τους αν δεν ψηφιστεί νόμος που θα τους απαλλάσσει, καθώς και τα μέλη των διοικητικών συμβουλίων των τραπεζών, από αστικές ευθύνες. Γιατί γνωρίζουν ότι θα υπάρξει εναντίον τους καταιγίδα αγωγών από μετόχους και θα ταλαιπωρούνται για χρόνια, με κίνδυνο και να υποχρεωθούν σε καταβολή αποζημιώσεων, αν αποφασίσουν να μετάσχουν στη διαδικασία επαναγοράς, διαφορετικά δεν υπογράφουν. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», το οικονομικό επιτελείο εκτιμά ότι η επαναγορά χρέους, την οποία εκκινεί αύριο ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, με συμβούλους την Deutsche Bank και τη Morgan Stanley, θα έχει την επιτυχία που περιμένει το Eurogroup, καταλήγοντας σε μια μείωση του χρέους τουλάχιστον κατά 20 δισ. ευρώ. Ευρωπαίος αξιωματούχος δήλωσε στο Reuters ότι ο «πήχης» για να θεωρηθεί επιτυχής η επαναγορά τίθεται από το Eurogroup ακόμη υψηλότερα, καθώς εκτιμάται ότι θα προσφερθούν σχεδόν τα δύο τρίτα των ομολόγων του PSI.

Όπως τονίζουν κυβερνητικές πηγές, στη διαδικασία θα μετάσχουν οι ελληνικές τράπεζες με ομόλογα ονομαστικής αξίας περίπου 15,5 δισ. ευρώ, ενώ θα προσφερθούν και τα περισσότερα ομόλογα που κατέχουν ξένες τράπεζες (10 δισ. ευρώ) και κερδοσκοπικά fund (περί τα 20 δισ. ευρώ). Η τιμή αγοράς του χρέους εκτιμάται ότι θα κυμανθεί μεταξύ 30% και 32% της ονομαστικής αξίας.

Εσπευσμένα στο Μαξίμου…

Πάντως, στους τραπεζίτες έχει προκαλέσει έντονη ανησυχία η επαναγορά χρέους και οι επιπτώσεις της, όπως αυτοί τις αναλύουν, στους ισολογισμούς των μεγαλύτερων τραπεζών. Όπως τόνισε, μιλώντας σε στελέχη της Εθνικής, ο διευθύνων σύμβουλος, Αλ. Τουρκολιάς, η διοίκηση της τράπεζας δεν μπορεί να λάβει την απόφαση να προσφέρει τα ομόλογα για επαναγορά σε χαμηλή τιμή, γιατί θα απειληθεί με «καταιγίδα» αγωγών αποζημίωσης από τους μετόχους. Οι τραπεζίτες έχουν ζητήσει από την κυβέρνηση ειδική νομοθετική ρύθμιση, που θα τους παρέχει ασυλία έναντι τέτοιων δικαστικών διεκδικήσεων, διαφορετικά δεν θα υπογράψουν για την επαναγορά αν δεν έχουν αυτήν την κάλυψη. Τη νύχτα της Τετάρτης συναντήθηκαν εκτάκτως με τον πρωθυπουργό στο Μαξίμου τα δύο κορυφαία διοικητικά στελέχη της Εθνικής Τράπεζας, οι κ. Τουρκολιάς και Χριστοδούλου, για να μεταφέρουν στον Αντ. Σαμαρά τις ανησυχίες και τον προβληματισμό τους αλλά και την αντίθεσή τους.

Οι τραπεζίτες εκτιμούν ότι με την επαναγορά θα στερηθούν ένα σημαντικό στοιχείο του ενεργητικού τους, τα ομόλογα του PSI, από τα οποία περίμεναν να εισπράξουν τόκους συνολικού ύψους περίπου 4 δισ. ευρώ στη διάρκεια ζωής των ομολόγων (οι τελευταίες σειρές λήγουν το 2042), αλλά και να εγγράψουν κεφαλαιακά κέρδη τα επόμενα χρόνια, από την αύξηση των τιμών τους στη δευτερογενή αγορά. Στερούμενες οι τράπεζες αυτές τις σημαντικές πηγές εσόδων και κερδών, λένε οι τραπεζίτες, οι οικονομικές τους προοπτικές επιδεινώνονται σημαντικά και θα είναι πολύ δύσκολο να προσελκύσουν ιδιώτες επενδυτές στις αυξήσεις κεφαλαίου, που θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί ως τα τέλη Απριλίου, ώστε να τελειώσει η διαδικασία της ανακεφαλαιοποίησης.

Οι ιδιώτες επενδυτές θα πρέπει να προσφέρουν τουλάχιστον 2-2,5 δισ. ευρώ στις αυξήσεις κεφαλαίου, για να διατηρήσουν το 10% του μετοχικού κεφαλαίου, ώστε οι τράπεζες να αποφύγουν την κρατικοποίηση – συμμετοχή κάτω από αυτό το όριο από τους ιδιώτες οδηγεί αμέσως σε μετατροπή των μετοχών του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας σε κοινές με πλήρη δικαιώματα ψήφου, άρα και σε κρατικοποίηση. «Ποιος θα έλθει να ρισκάρει τέτοια κεφάλαια στις ελληνικές τράπεζες, μετά και τις απώλειες που θα έχουμε με την επαναγορά χρέους;», διερωτώνται τραπεζικά στελέχη, τονίζοντας ότι όλα δείχνουν προς την κατεύθυνση της κρατικοποίησης.

«Δεν χάνουν, κερδίζουν»!

Από την πλευρά του οικονομικού επιτελείου, αντιτείνουν ότι είναι αβάσιμες οι ανησυχίες των τραπεζιτών για πώληση των ομολόγων με ζημία. Αντίθετα, λένε, οι τράπεζες θα έχουν κέρδη από τη συναλλαγή, δεδομένου ότι έχουν περάσει στα βιβλία τους τα ομόλογα του PSI με πολύ χαμηλές αξίες, γύρω στο 25% της ονομαστικής αξίας, και τώρα θα τα πουλήσουν στο 30 με 32%. Από αυτήν τη συναλλαγή, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του οικονομικού επιτελείου, οι τράπεζες θα κερδίσουν συνολικά γύρω στο 1 δισ. ευρώ, μειώνοντας αντίστοιχα και τις ανάγκες τους για την ανακεφαλαιοποίηση.

Εξάλλου, το υπουργείο Οικονομικών προσφέρει στις τράπεζες ένα σημαντικό «γλυκαντικό», το οποίο καλύπτει πλήρως τους διαφυγόντες τόκους από τα ομόλογα του PSI. Πρόκειται για τον λεγόμενο «αναβαλλόμενο φόρο» που θα ενισχύσει τις τράπεζες με 4 δισ. ευρώ. Δηλαδή, να αναγνωρίσουν ως κέρδος προκαταβολικά όλη τη φορολογική ελάφρυνση που θα έχουν την επόμενη δεκαετία, όσο θα συμψηφίζουν τις ζημίες από το PSI με μελλοντικά κέρδη, γλιτώνοντας σημαντικά μεγάλα ποσά φόρων.

Ο Γ. Στουρνάρας, πάντως, δεν πήρε μόνος του την πρωτοβουλία να μιλήσει για «πατριωτικό καθήκον» των τραπεζιτών να στηρίξουν τη διαδικασία επαναγοράς χρέους. Σύμφωνα με πληροφορίες, ήταν κοινή γραμμή του πρωθυπουργού και των δύο πολιτικών αρχηγών που στηρίζουν την κυβέρνηση, πριν διατυπώσει δημόσια αυτήν την πιεστική παραίνεση προς τους τραπεζίτες…