Χαριστική βολή για το ΠΑΣΟΚ ο χειρισμός της Λίστας Λαγκάρντ

Όλοι συμφωνούν ότι οι χειρισμοί για την περίφημη «Λίστα Λαγκάρντ» αποτελείωσαν τον Βενιζέλο, ίσως ακόμα και το ΠΑΣΟΚ, ότι ήταν το «κύκνειο άσμα και για τον αρχηγό και για το κόμμα».

Ήταν ατυχέστατοι οι χειρισμοί πολλών, υπουργών (Βενιζέλου, Παπακωνσταντίνου), γραμματέων του ΣΔΟΕ (Καπελέρη, Διώτη) και άλλων υπηρεσιακών στελεχών για το θέμα αυτό, που έχει εκ των πραγμάτων αναχθεί σε μείζον.

Ωστόσο, αυτό που έχει κάνει το μεγαλύτερο κακό, που έχει προκαλέσει το μεγαλύτερο κόστος, είναι οι χειρισμοί του Βενιζέλου τόσο από όταν έφτασε το στικάκι με τη λίστα στα χέρια του και μετά όσο και από τη στιγμή που «έσκασε» το θέμα και είχε τη γνωστή συνέχεια.

Στο κάτω κάτω, τονίζουν στελέχη του ΠΑΣΟΚ, «οι γραμματείς κλήθηκαν για να καταθέσουν ως ύποπτοι, ο Παπακωνσταντίνου είναι πλέον καμένο χαρτί, ο Βενιζέλος όμως είναι ο νέος αρχηγός του ΠΑΣΟΚ και οι χειρισμοί του τελείωσαν και τον ίδιο και το ΠΑΣΟΚ».

Και όλα αυτά, προσθέτουν, ήταν η χαριστική βολή μετά το τεράστιο κόστος που έχει πληρώσει το ΠΑΣΟΚ τους τελευταίους μήνες από τα Μνημόνια, τα σκάνδαλα, τη διαφθορά και διαπλοκή, τον Άκη, τον Σμπώκο, άλλα στελέχη. Ήρθε σαν… κερασάκι στην τούρτα της αποσύνθεσης, της διάλυσης.

Ακόμα και η κατάθεση Βενιζέλου στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής ήταν επίσης ατυχέστατη, υπογραμμίζουν βουλευτές του Κινήματος, οι οποίοι με μεγάλη αγωνία την παρακολούθησαν από το κλειστό κύκλωμα της Βουλής. Μετά την ολοκλήρωσή της άλλοι ήταν απογοητευμένοι και άλλοι οργισμένοι.

«Καπάκι», που λένε, ήρθε για να επιβεβαιώσει τα της πορείας διάλυσης και η πρόσφατη δημοσκόπηση της Public Issue (για τον ΣΚΑΪ), της οποίας το βασικότερο και πιο ενδιαφέρον στοιχείο ήταν η καταβαράθρωση του Βενιζέλου, ο οποίος σχεδόν έχει πιάσει πάτο!

Ως γραμμή άμυνας ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ χρησιμοποιεί το επιχείρημα ότι το όλο θέμα το ξέθαψε η κυβέρνηση, προκειμένου να πλήξει το ΠΑΣΟΚ!

Αλλά αυτό δεν απαντά στην ουσία του θέματος, τους χειρισμούς δηλαδή και του Βενιζέλου και των υπολοίπων.

Καθημερινές… κυβιστήσεις!

Αλλά εκτός από το ζήτημα, το μείζον ζήτημα με τους χειρισμούς για τη «Λίστα Λαγκάρντ», υπάρχουν και πολλά άλλα θέματα που καθημερινά ταλανίζουν το ΠΑΣΟΚ, το απαξιώνουν, το βυθίζουν ακόμα περισσότερο και κάνουν επισφαλή τη συνέχιση της παρουσίας του.

Κατʼ αρχάς η στάση του προέδρου του Κινήματος για τα νέα οικονομικά μέτρα (σχετικό ρεπορτάζ αλλού) έχει προξενήσει επίσης τριβές και έρχεται να προστεθεί στη γενικότερη συζήτηση για τη συμμετοχή του ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση.

Και ο σχετικός κατάλογος εσωστρέφειας δεν έχει τελειωμό.

Βουλευτές και στελέχη ασκούν κριτική ότι ήταν πολύ χλιαρή η στάση του ΠΑΣΟΚ έναντι της απαγόρευσης διαδηλώσεων κατά την επίσκεψη της Μέρκελ.

Άλλοι γκρινιάζουν επειδή αυτήν τη στιγμή είναι… άγνωστη η τύχη του προγραμματισμένου συνεδρίου, που είχε ανακοινωθεί για τον Νοέμβριο, αλλά όπως είναι τα πράγματα από… άνοιξη και βλέπουν!

Και τελικά, λένε, αν εξαιρεθεί ο Π. Κουκουλόπουλος, κανένας άλλος δεν ασχολείται αυτήν τη στιγμή με το συνέδριο, δεν γίνεται καμιά ουσιαστική συζήτηση γιʼ αυτό ή για την περιβόητη «ανασύσταση» του Κινήματος…

Κάτι άλλο που καταλογίζεται στον Βενιζέλο, και τείνει να αποκτήσει τη διάσταση έντονης κριτικής και αμφισβήτησης, είναι οι συχνότατες αλλαγές θέσεων του προέδρου του ΠΑΣΟΚ ακόμα και για σημαντικά θέματα. Μάλιστα, ως εκ τούτου ορισμένοι βουλευτές τον χαρακτηρίζουν… πρωταθλητή στις κυβιστήσεις!

Με όλο αυτό το κλίμα, η μελαγχολική συνισταμένη των εκτιμήσεων για το μέλλον του ΠΑΣΟΚ είναι ότι πλέον αποτελεί μια «κινούμενη άμμο που μας βυθίζει πιο βαθιά».

Και στο μελαγχολικό τοπίο που έχει εν δυνάμει διαμορφωθεί, ναι μεν θέμα αλλαγής ηγεσίας δεν τίθεται ακόμα, όπως προαναφέραμε, ωστόσο κάποιες ενδιαφέρουσες κινήσεις και διεργασίες έχουν ξεκινήσει…

«Μεταβατικός»… Σκανδαλίδης

Για την ώρα, αυτός που προσπαθεί να μπει προσεκτικά στο παιχνίδι και να «κλειδώσει» ως ένα είδος «συνεχιστή ενός διαφορετικού ΠΑΣΟΚ» είναι ο Κώστας Σκανδαλίδης, ο μόνος πλέον από τα επώνυμα και ιστορικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ που συνομιλεί με τον Ε. Βενιζέλο και έχει κάποιον ρόλο. Ήδη μαζί με τα άλλα έχει αναλάβει και τη διεύθυνση του «ΙΣΤΑΜΕ Α. Παπανδρέου», αποκτώντας έτσι μια στοιχειώδη πρόσβαση σε κάποια «δεξαμενή σκέψης».

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Σκανδαλίδης, προσεκτικά και με τρόπο διακριτικό, ενισχύει τις επαφές του με στελέχη του ΠΑΣΟΚ, προετοιμάζοντας –όπως λέγεται– μια «πλατφόρμα» η οποία την κατάλληλη στιγμή θα τον βοηθήσει να βγει ιδεολογικά και πολιτικά μπροστά και να δηλώσει «παρών» για την ηγεσία. Στόχος, όπως λένε, του κ. Σκανδαλίδη είναι να συγκροτήσει τις εναπομείνασες δυνάμεις του ΠΑΣΟΚ πάνω σε μια «μετριοπαθή αντιμνημονιακή πολιτική», που θα τον φέρει πιο κοντά σε κόσμο που έχει ήδη φύγει από το ΠΑΣΟΚ, με κύρια κατεύθυνση τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και θα σηματοδοτεί ταυτόχρονα μια «σαφή διαχωριστική γραμμή με τις τελευταίες ηγεσίες του ΠΑΣΟΚ που προσδέθηκαν στα Μνημόνια και ακολούθησαν μονοδιάστατη πολιτική».

Κάνει συνεχώς κωλοτούμπες

Πάντως, κάποια στελέχη εκφράζουν σοβαρές αμφιβολίες για το αν ο Κ. Σκανδαλίδης μπορεί να συγκροτήσει μια τέτοια πολιτική, γιατί –όπως λένε– «κάνει συνεχώς κωλοτούμπες», υπενθυμίζοντας μάλιστα ότι άλλα έλεγε και άλλα έκανε στην αρχή του πρώτου Μνημονίου σε σχέση με την «τρόικα», ενώ και τώρα αλληλοαναιρεί τις θέσεις του γύρω από την ψήφιση ή όχι του νέου σκληρού πακέτου μέτρων.

Επίσης αρκετά από τα παλιά στελέχη του ΠΑΣΟΚ διατηρούν πολλές επιφυλάξεις για το αν ο Κ. Σκανδαλίδης είναι ο πλέον ενδεδειγμένος «αντικαταστάτης» του Ε. Βενιζέλου για «να δώσει μια ανάσα στο ΠΑΣΟΚ», ενώ σημειώνουν πως «μόνο ως μεταβατική λύση σε μια συλλογική μεταβατική ηγεσία μπορεί να μπει στο κάδρο ο Κ. Σκανδαλίδης».

Τις ίδιες ώρες, πάντως, παρασκηνιακά συζητούνται πολλά εναλλακτικά σενάρια, τα οποία έχουν στο επίκεντρό τους και κάποια νέα πρόσωπα αλλά και πρόσωπα που έχουν ήδη μια διαδρομή στο ΠΑΣΟΚ.

Το ερώτημα που τίθεται αυτές τις ώρες είναι πώς και πότε θα μπορέσουν να κινηθούν κάποιες διαδικασίες και να ανοίξει μια έστω και περιορισμένη συζήτηση για το τι θα γίνει με το ΠΑΣΟΚ και ποια θα είναι «η επόμενη μέρα» του.

Πάντως, οι περισσότεροι ομονοούν πως αυτήν τη στιγμή θα ήταν καλύτερο να μην ανοίξει θέμα Βενιζέλου, τουλάχιστον μέχρι να «ολοκληρωθούν οι διαδικασίες με το νέο πακέτο μέτρων και να αρχίσουν να αφομοιώνονται οι κραδασμοί και οι αντιδράσεις που θα προκληθούν». Όπως μάλιστα λέει χαρακτηριστικά έμπειρο στέλεχος, «δεν είναι λογικό, αν προκύψει μια νέα λύση –είτε μεταβατική είτε πιο μόνιμη–, να φορτωθεί και την αμαρτία των νέων μέτρων».

Βεβαίως υπάρχει μεγάλη διχογνωμία για το πώς θα μπορούσε να πορευτεί το ΠΑΣΟΚ με μια ανανεωμένη ηγεσία. Υπάρχουν σκέψεις να δρομολογήσει σύγκλιση με άλλες κινήσεις και δυνάμεις της Κεντροαριστεράς (ΔΗΜΑΡ κ.ά.) ή να παραμείνει ως «αυτόνομος σοσιαλιστικός πόλος» ή ακόμα «να κάνει μια γενναία στροφή προς τα αριστερά και να αναζητήσει προσέγγιση με δυνάμεις και κοινωνικές ομάδες που κάποτε το στήριζαν και τώρα μαζεύονται γύρω από τον ΣΥΡΙΖΑ».

Όπως τόνιζε κορυφαίο και έμπειρο στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, «για την ώρα όλα αυτά είναι σχεδιασμοί επί χάρτου, γιατί κανείς δεν ξέρει πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα πρωτίστως στην Ευρώπη αλλά και στο εσωτερικό μέτωπο». Σημείωνε όμως με νόημα ότι «η Λίστα Λαγκάρντ και τα όσα συνέβησαν γύρω από αυτήν έχουν πλήξει ανεπανόρθωτα, ηθικά και πολιτικά, τη σημερινή ηγεσία του ΠΑΣΟΚ αλλά και το ίδιο το κόμμα».

Ακόμα και στελέχη που στήριξαν τον Ε. Βενιζέλο παραδέχονται πως «η ιστορία Λαγκάρντ έριξε μια βαριά σκιά πάνω σε όλους μας και δεν αποκλείεται να είναι και η βασική αιτία που το ΠΑΣΟΚ θα ψυχορραγήσει στις εκλογές».

Ποιο… συνέδριο;

Πάντως, τις ίδιες ώρες σε «αγκάθι» μετατρέπεται και το θέμα του συνεδρίου, το οποίο αρχικά και με την ανάδειξη του Ε. Βενιζέλου στην ηγεσία είχε προγραμματιστεί να γίνει το φθινόπωρο. Ωστόσο, μπαίνουμε στον χειμώνα, όπως λένε στελέχη του ΠΑΣΟΚ, και συνέδριο δεν γίνεται. Ακόμα και συνεργάτες του κ. Βενιζέλου λένε πλέον πως είναι δύσκολο, λόγω των ρευστών πολιτικών εξελίξεων, να πραγματοποιηθεί τουλάχιστον πριν από το Πάσχα. Πολλά στελέχη, πάντως, σημειώνουν πως «ο Ε. Βενιζέλος δεν βιάζεται καθόλου να κάνει συνέδριο, διότι έτσι είναι μονοκράτωρ, καθώς δεν υπάρχουν εκλεγμένα όργανα, ούτε έλεγχος ούτε πολιτική πλατφόρμα, και μπορεί να κάνει ό,τι θέλει μαζί με μια παρέα φίλων του, να παίξει ανεξέλεγκτα όποιο παιχνίδι θέλει».

Όμως, τα τελευταία 24ωρα, και υπό το βάρος της καταιγίδας που δημιουργήθηκε από την υπόθεση της «Λίστας Λανγκάρντ», υπήρξαν σκέψεις στο επιτελείο του κ. Βενιζέλου να «μπει μπροστά το συνέδριο», ώστε να αποτελέσει έναν «πόλο συσπείρωσης» για τον εναπομείναντα κόσμο του ΠΑΣΟΚ και επιπλέον ο κ. Βενιζέλος να επιχειρήσει να σηματοδοτήσει ένα «νέο ξεκίνημα», που θα του επιτρέψει να χειριστεί ταυτόχρονα τρία θέματα:

– Να ανασχέσει τις όποιες συζητήσεις και κινήσεις υπάρχουν έστω και παρασκηνιακά για νέα ηγεσία στο ΠΑΣΟΚ.

– Να δημιουργήσει ένα ανάχωμα προς την αναμενόμενη κίνηση του Ανδρέα Λοβέρδου για νέο κόμμα.

– Να μπορέσει να παρουσιάσει μια στοιχειώδη πολιτική πλατφόρμα που θα αποτελεί τον «μπούσουλα» του κόμματος.