Τι φοβάται ο Σαμαράς

Ενδεικτικό της ρευστότητας που επικρατεί ήταν η αναστάτωση που προκλήθηκε εντός κι εκτός Ελλάδας από πληροφορίες που μεταδόθηκαν την Παρασκευή από το «Ρόιτερς» ότι η έκθεση της «τρόικας» μετατίθεται για τις αρχές Νοεμβρίου, μετά τις εκλογές στις Ηνωμένες Πολιτείες. Προβληματισμό στις τάξεις της κυβέρνησης έχει προκαλέσει η… τακτική καθυστέρησης που ακολουθούν οι εκπρόσωποι των δανειστών, εμμένοντας για ημέρες σε ακραία και επώδυνα μέτρα. Ορισμένοι, ακόμη κι εντός κυβέρνησης, έσπευσαν να την αποδώσουν στην… απροθυμία των ευρωπαίων εταίρων να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά το ελληνικό πρόβλημα, μεταθέτοντας τον χρόνο λήψης των κρίσιμων αποφάσεων.

Σε κάθε ευκαιρία, ο κ. Σαμαράς επισημαίνει την ανάγκη να επισπευσθούν οι διαδικασίες και να κλείσουν εγκαίρως όλες οι εκκρεμότητες, διότι, όπως χαρακτηριστικά σημειώνει, «ο χρόνος κυλάει σε βάρος της χώρας μας».

Ο πρωθυπουργός επιθυμεί τα μέτρα να έχουν συμφωνηθεί και ψηφισθεί από το Κοινοβούλιο το αργότερο μέχρι τις 7 Οκτωβρίου, ούτως ώστε την επομένη ο υπουργός Οικονομικών Γ. Στουρνάρας να τα παρουσιάσει στη συνεδρίαση του Eurogroup. Στη συνέχεια και μέχρι τις 18 του μήνα, οπότε και θα πραγματοποιηθεί η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η «τρόικα» να έχει συντάξει και υποβάλει την έκθεσής της για την πορεία του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής. Τα χρονικά περιθώρια είναι πλέον ασφυκτικά, καθώς απομένει λιγότερος από ένας μήνας. Στο Μέγαρο Μαξίμου επενδύουν, όπως είναι προφανές, στο «καλό σενάριο»: Η έκθεση να αποτιμά θετικά τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, κάτι που θα ανάψει το πράσινο φως για την εκταμίευση της δόσης-μαμούθ των 31,5 δισ. και θα «ανακουφίσει» τα δημόσια ταμεία. Παράλληλα θα διαμορφώσει τις προϋποθέσεις προκειμένου ο κ. Σαμαράς να θέσει επισήμως (στη Σύνοδο Κορυφής) το αίτημα για την επιμήκυνση κατά δύο τουλάχιστον χρόνια του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής. Το «κακό σενάριο», που απεύχονται στο επιτελείο του κ. Σαμαρά, είναι στην έκθεσή της η «τρόικα» να διατυπώνει επιφυλάξεις (τους λεγόμενους αστερίσκους) για ορισμένες πτυχές του προγράμματος. Εξέλιξη που ενδέχεται να συνοδευτεί από ανεπιθύμητα απρόοπτα, όπως π.χ. οι Ευρωπαίοι να αποφασίσουν την εκταμίευση τμήματος μόνο της δόσης, ανατρέποντας τους σχεδιασμούς της κυβέρνησης και για το ζήτημα της επιμήκυνσης. Το συγκεκριμένο σενάριο διακινούσαν τις προηγούμενες ημέρες στελέχη του ΠΑΣΟΚ προκαλώντας τη δυσφορία του πρωθυπουργού, στενοί συνεργάτες του οποίου έσπευσαν να αποκηρύξουν ένα τέτοιο ενδεχόμενο.

Πολύ περισσότερο δε την περίπτωση η έκθεση να καθυστερήσει τόσο ώστε να μην είναι δυνατή οποιαδήποτε συζήτηση ούτε καν στη Σύνοδο Κορυφής.

Η χώρα μας θα βρισκόταν μπροστά σε ανυπέρβλητα προβλήματα, καθώς το κράτος δεν θα μπορούσε να εξυπηρετήσει βασικές υποχρεώσεις του, όπως η καταβολή μισθών και συντάξεων. Στις αρχές της εβδομάδας το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο προειδοποίησε ότι η εκταμίευση της δόσης δεν πρέπει να μετατεθεί πέραν του Οκτωβρίου, διότι η Ελλάδα κινδυνεύει με πιστωτικό γεγονός.

Στο Μέγαρο Μαξίμου εκτιμούν ότι ναι μεν τα συμπεράσματα της «τρόικας» θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο, αλλά δεν θα είναι εκείνα που θα καθορίσουν εξ ολοκλήρου τις τελικές αποφάσεις.

Ότι οι ευρωπαίοι ηγέτες θα αναγνωρίσουν την πρόοδο που έχει κάνει τους τελευταίους μήνες η χώρα μας, ενώ θα λάβουν σοβαρά υπόψη τους τόσο την κατάσταση της ευρωπαϊκής οικονομίας, όσο και το κλίμα που επικρατεί στο εσωτερικό της Ελλάδας. Την εκτίμηση αυτή ήρθαν να ενισχύσουν οι δηλώσεις του γερμανού υπουργού Οικονομικών Β. Σόιμπλε, ο οποίος σημείωσε ότι οι επιτελείς της «τρόικας» θα κάνουν τις προτάσεις τους, αλλά τις αποφάσεις θα τις λάβει το Eurogroup και με πολιτικά κριτήρια, όπως επισήμανε.

Ο κ. Σαμαράς αντιμετωπίζει με σκεπτικισμό την πρόταση των κ. Βενιζέλου και Κουβέλη να επιδιώξει πολιτική διαπραγμάτευση των μέτρων προκειμένου να υπερκεράσει τις απαιτήσεις της «τρόικας». «Πριν από έναν μήνα δεσμευτήκαμε έναντι της Άνγκ. Μέρκελ, του Φρ. Ολάντ και των υπόλοιπων Ευρωπαίων ότι θα τηρήσουμε κατά γράμμα τις δεσμεύσεις που έχουμε αναλάβει» ανέφεραν στενοί συνεργάτες του πρωθυπουργού. «Αν τώρα πάμε και τους πούμε ότι θα υλοποιήσουμε ορισμένες από αυτές, σε καμιά περίπτωση δεν θα τονώσουμε την αξιοπιστία της χώρας μας». Αυτό ωστόσο δεν σημαίνει ότι στις επαφές του ο κ. Σαμαράς δεν συζητάει και αυτήν την πτυχή της υπόθεσης, επισημαίνοντας τα προβλήματα που υπάρχουν στη συνεργασία με τους επικεφαλής της «τρόικας». Κυρίως όμως για τις παρενέργειες που μπορεί να υπάρξουν από τα μέτρα, δεδομένου ότι τα όρια αντοχής των ελλήνων πολιτών έχουν προ πολλού εξαντληθεί.

«Υπεραισόδοξος»

Η αναχώρηση των επιτελών της «τρόικας» από την Αθήνα, χωρίς να έχουν οριστικοποιηθεί τα μέτρα, πυροδότησε σενάρια για ρήξη και αδιέξοδο και ανησυχίες για δυσάρεστες εξελίξεις. Από όλες τις πλευρές ωστόσο κατέστη σαφές ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα κι ότι θα επιστρέψουν στο τέλος της εβδομάδας, δίνοντας έτσι τα χρονικά περιθώρια στον πρωθυπουργό και τους πολιτικούς αρχηγούς να καταλήξουν σε συμφωνία για τα μέτρα που εκκρεμούν.

Η νέα σύσκεψη θα πραγματοποιηθεί εντός των αμέσως επόμενων ημερών, με την προσδοκία ότι θα είναι και η τελική.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι το ποσό που αναζητείται προσεγγίζει τα 5 δισ., αλλά οι εκπρόσωποι των δανειστών εμφανίζονται αμετακίνητοι για τα 2,5 δισ. Δεδομένου ότι ο κ. Σαμαράς απέκλεισε κατηγορηματικά το ενδεχόμενο επιβολής έκτακτης εισφοράς στους ιδιοκτήτες ακινήτων, αλλά και περικοπών στις αναπηρικές συντάξεις, το οικονομικό επιτελείο αναζητεί άλλους τρόπους να καλύψει το κενό που δημιουργείται.

Στο πλαίσιο αυτό περνούν εκ νέου από «κόσκινο» οι περικοπές που έχουν προτείνει τέσσερα υπουργεία (Άμυνας, Υγείας, Εσωτερικών, Δημ. Διοίκησης) προκειμένου να γίνουν αποδεκτές από την «τρόικα».

Κυβερνητικοί παράγοντες διατύπωναν αιχμές για ορισμένους χειρισμούς του υπουργού Οικονομικών Γ. Στουρνάρα, στη βάση ότι εμφανίσθηκε πέραν του δέοντος αισιόδοξος για το πακέτο των μέτρων και την έκβαση των διαπραγματεύσεων.

Γ. ΖΑΦΕΙΡΗΣ